Іаан I Дука
Іаан I Дука Камнін (грэч. Ιωάννης Α' Δούκας; каля 1240 — 3 лістапада 1289) — кіраўнік Фесаліі ў 1268—1289 гадах, севастакратар, пазашлюбны сын эпірскага цара Міхаіла II Камніна Дукі (1230—1268).
| Іаан I Дука | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Ιωάννης Α' Δούκας | |||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Міхаіл II Камнін Дука | ||||||
| Пераемнік | Канстанцін I Дука | ||||||
| Нараджэнне | каля 1240 | ||||||
| Смерць | 3 лістапада 1289 | ||||||
| Род | Камніны Дукі | ||||||
| Бацька | Міхаіл II Камнін Дука | ||||||
| Жонка | Гіпамона | ||||||
| Дзеці |
Міхаіл Камнін Канстанцін I Дука Феадор Ангел |
||||||
| Дзейнасць | суверэн, ваенны | ||||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||||
Пры бацьку кіраваў Фесаліяй і Новымі Патрамі. Быў жанаты з дачкой свайго саюзніка Тарона, правадыра влахаў у Фесаліі. У 1259 годзе ўдзельнічаў у бітве каля Пелагоніі на баку нікейскіх войскаў супраць рыцараў ахейскага князя Вільгельма II Вілардуэна, але пасля пачатку вайны бацькі з Нікейскай імперыяй перайшоў на яго бок.
У 1268 годзе, пасля смерці Міхаіла II, Іаан атрымаў у спадчыну Фесалію і ўладанні ў Цэнтральнай Грэцыі, якімі стаў кіраваў з горада Новыя Патры, размешчанага на поўдні Фесаліі.
Адносіны з Візантыяй правіць
У 1272 годзе Іаан I Дука заключыў саюз з Візантыйскай імперыяй, які ён замацаваў дынастычным шлюбам сваёй дачкі з пляменнікам Міхаіла VIII Палеалога. У гэтым жа годзе атрымаў ад візантыйскага імператара тытул севастакратара.
Тым не менш Іаан заставаўся палітычным супернікам Візантыі і Канстанцінопаль двойчы няўдала (у 1273 і 1275 гадах) пасылаў войскі ў Фесалію для ўціхамірвання ненадзейнага саюзніка.
Іаан падтрымліваў намеры Карла Анжуйскага, караля Неапаля і Сіцыліі, па аднаўленні Лацінскай імперыі. Быў саюзнікам Эпіра, Сербіі і Балгарыі ў барацьбе супраць Візантыі. Іаан быў заўзятым праціўнікам Ліёнскай уніі. У 1277 годзе ён склікаў сінод у Фесаліі, на якім праціўнікі уніі, высланыя з Візантыі, адлучылі ад Царквы візантыйскага імператара і канстанцінопальскага патрыярха Іаана XI Века. У гэтым жа годзе Візантыя распачала трэці (за час кіравання Іаана) наступ на Фесалію. У бітве каля Фарсала войскі Іаана прымусілі візантыйцаў адступіць. Неўзабаве ў Фесалію ўварваліся дробныя атрады Нагайскай арды, у той час саюзнікаў Візантыі. Не ўступаючы ў буйныя бітвы з войскамі Іаана яны проста разрабавалі яго ўладанні.
У 1282 годзе, пасля смерці Міхаіла VIII, яго пераемнік імператар Андронік II Палеалог, які таксама быў праціўнікам Ліёнскай уніі, пайшоў на збліжэнне з Фесаліяй. Аднак гэтага не адбылося. Нікіфар I Дука Эпірскі (брат Іаана па бацьку) і яго жонка Ганна (пляменніца імператара Міхаіла VIII) запрасілі да сябе сына Іаана Міхаіла для жаніцьбы на іх дачцэ. Але па прыбыцці ў Эпір Міхаіл быў схоплены і адпраўлены пад аховай у Канстанцінопаль. Іаан, вырашыўшы адпомсціць брату за вераломны ўчынак, пачаў вайну супраць Візантыі і Эпіра. Захапіўшы некалькі прыбярэжных крэпасцей у Эпіры ў 1289 годзе, Іаан памёр.
Зноскі
Літаратура правіць
- Успенский Ф. И. История Византийской империи; 8; 3,5-6