Адам Антонавіч Сакольчык
Адам Антонавіч Сакольчык (1 мая 1896, Вуглы Самахвалавіцкай воласці Мінскага павета Мінскай губерні — 8 студзеня 1983, Мінск) — беларускі бібліёграф.
| Адам Антонавіч Сакольчык | |
|---|---|
| Дата нараджэння | 1 (13) мая 1896 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 8 студзеня 1983 (86 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Род дзейнасці | бібліёграф |
| Месца працы | |
| Альма-матар | |
Біяграфія правіць
Нарадзіўся ў беларускай сялянскай сям’і. Скончыў Самахвалавіцкае двухкласнае вучылішча, Нясвіжскую настаўніцкую семінарыю (1915), 2-ю Маскоўскую пяхотную школу прапаршчыкаў (1916). Удзельнічаў у Першай сусветнай і грамадзянскай войнах на тэрыторыі Украіны і Беларусі, у савецка-польскай вайне.
У 1925 годзе скончыў Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт па спецыяльнасці «настаўнік геаграфіі і гісторыі сярэдняй школы». Працаваў настаўнікам матэматыкі, гісторыі, геаграфіі, фізічнай культуры, дырэктарам шэрагу школ Мінска. Выкладаў геаграфію на рабфаку БДУ, у Мінскім медыцынскім інстытуце (1930—1933), Вышэйшай камуністычнай сельскагаспадарчай школе Беларусі (1933—1941). Па сумяшчальніцтве працаваў бібліёграфам у Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У. І. Леніна (1940).
Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны (1941—1945), старшы лейтэнант адміністрацыйнай службы. Ваяваў на Калінінскім, 2-м Украінскім франтах. Прымаў удзел у вызваленні Украіны, Румыніі, Чэхаславакіі.
У 1946—1948 гадах быў загадчыкам Кніжнай палаты БССР пры Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У. І. Леніна, пазней загадваў кабінетам і аддзелам беларускай літаратуры і бібліяграфіі (1948—1961), быў галоўным бібліёграфам аддзела (1961—1964). Прымаў актыўны ўдзел у пасляваенным станаўленні бібліятэкі, развіцці бібліяграфіі Беларусі, грамадскім жыцці калектыву. У 1965 годзе выйшаў на пенсію. З 53 гадоў працы, 18 гадоў працаваў у Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У. І. Леніна.
На працы і дома размаўляў па-беларуску.
Памёр 8 студзеня 1983 года, пахаваны на могілках пасёлка Самахвалавічы.
Дзейнасць правіць
Суаўтар двух падручнікаў па фізічнай геаграфіі, аўтар пяці прац, суаўтар дзвюх прац па ўніверсальнай і галіновай рэтраспектыўнай бібліяграфіі Беларусі. Тры з шасці сваіх бібліяграфічных прац падрыхтаваў да выдання ўжо на пенсіі, рэгулярна працаваў над імі ў Дзяржаўнай бібліятэцы БССР імя У. І. Леніна.
Галоўная праца Адама Сакольчыка — «Дооктябрьская книга на русском языке о Белоруссии», першая ўніверсальная бібліяграфія, прысвечаная мінуламу Беларусі. Фундаментальныя бібліяграфічныя працы Сакольчыка не страцілі актуальнасці як навучальныя дапаможнікі ў бібліятэчных спецыялістаў, выкладчыкаў і студэнтаў.
Узнагароджаны медалямі, ганаровымі граматамі Міністэрства культуры БССР, Міністэрства культуры СССР і дырэкцыі Дзяржаўнай бібліятэкі БССР імя У. І. Леніна.
Працы правіць
- Периодическая печать Белоруссии, 1817—1916 гг.: библиографический указатель = Перыядычны друк Беларусі, 1817—1916 гг.: бібліяграфічны ўказальнік. Мінск, 1960. — 138 л.
- Русская дореволюционная книга о Белоруссии (1802—1916 гг.): библиография. Минск, 1964. — 311 с.
- Бібліяграфія па гісторыі Беларусі / М. Г. Крэканэ, А. А. Сакольчык. Мінск, 1969. — 437 с.
- Асвета ў Беларускай ССР за 50 гадоў Савецкай улады = Просвещение в Белорусской ССР за 50 лет Советской власти / А. А. Сакольчык, Ю. І. Бібіла. Мінск, 1973. — 188 с.
- Дооктябрьская книга на русском языке о Белоруссии (1768—1917 гг.). Минск: Б-ка БССР им. В. И. Ленина, 1976. — 426 с.
Літаратура правіць
- Барановский А. Л. Адам Антонович Сакольчик: офицер, педагог, библиограф // Историко-библиографические исследования: сборник научных трудов. Вып. 14. СПб., 2021.
Спасылкі правіць
- https://www.nlb.by/by/news/partrety-gistoryya-bibliyateki-asobakh/vyadomy-belaruski-bibliyegraf-adam-antonavich-sakolchyk/ Архівавана 18 лютага 2023.
- https://www.nlb.by/content/o-biblioteke/izvestnye-imena/vydayushchiysya-bibliograf-xx-veka-a-a-sakolchik-k/ Архівавана 18 лютага 2023.
- Сакольчик, Адам Антонович в проекте Офицеры РИА