Айсіньгёро Сушунь

Айсіньгёро Сушунь (26 лістапада 1816 — 8 лістапада 1861) — палітычны і ваенны дзеяч перыяду імперыі Цын.

Айсіньгёро Сушунь
маньчж. ᠰᡠᡧᡡᠨ
Нараджэнне 26 лістапада 1816(1816-11-26)
Смерць 1861[1]
Бацька Ulgungga[d]
Дзейнасць палітык
Званне генерал арміі[d]
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Паходзіў з маньчжурскага клана Айсінь Гёро. З-за вялікай колькасці дзяцей у сям’і не атрымаў, нягледзячы на шляхетнае паходжанне, паўнавартаснай адукацыі. Паступіў на ваенную службу і прасунуўся па ёй у апошнія гады кіравання імператара Даагуана. Неўзабаве стаў бліжэйшым дарадцам і пратэжэ імператара Айсіньгёро Ічжу. Быў таксама камандзірам Васьмісцяжнай арміі  (руск.), канцлерам, начальнікам Галоўнага ўпраўлення па падатках і зборах і намеснікам вялікага сакратара. Ён таксама меў права на свабодны доступ да імперскіх пакояў. Падчас Другой опіумнай вайны быў фактычным архітэктарам палітыкі цынскай імперыі, дэнансаваўшы, у прыватнасці, многія дагаворы, заключаныя Кітаем у 1850-х гадах, у тым ліку Айгунскі дагавор  (руск.) з Расійскай імперыяй.

Выкарыстоўваючы сваё службовае становішча, назапасіў велізарнае багацце. Пасля смерці імператара ў жніўні 1861 года стаў членам рэгенцкага савета з васьмі чалавек, які выносіў пастановы ад імя непаўналетняга імператара Тунчжы; у савет увайшлі таксама два яго браты. У гэтым органе ён адыгрываў вырашальную ролю, аказваючы магутны ўплыў на палітыку дзяржавы. Вынікамі яго палітыкі былі змены, накіраваныя на ўзмацненне бюракратычнага апарата, а таксама працяг ізаляцыянісцкай палітыкі папярэдняга манарха. Гэты савет, аднак, не мог прымаць рашэнні без адабрэння двух удовых імператрыц, Цыань і Цысі, што прыводзіла да сур’ёзных палітычных трэнняў.

Яго палітыка турбавала імператрыцу Цысі, якая баялася сваёй маргіналізацыі. Яна арганізавала змову з мэтай звяржэння чыноўніка, што ўмацаваўся ва ўладзе. Сушунь быў арыштаваны ў Пекіне ў пачатку лістапада 1861 года па абвінавачванні ў дзяржаўнай здрадзе і быў пакараны на Заходнім рынку ў Пекіне праз некалькі дзён.

Зноскі

  1. Sushun // Faceted Application of Subject Terminology Праверана 9 кастрычніка 2017.

Літаратура правіць

  • Hummel, Arthur William, ed. Eminent Chinese of the Ch’ing Period (1644—1912). 2 vols. — Washington: United States Government Printing Office, 1943.
  • Сідзіхменаў В. Я. Маньчжурскія кіраўнікі Кітая. — М.: «Навука», 1985.