Алаіз Яновіч (1792, Завоссе ці Навагрудак — 1849, Францыя) — польскі і літоўскі ваенны дзеяч, шляхціч герба Радван.

Алаіз Яновіч
Алаіз Яновіч у парадным мундзіры ў час паўстання 1830-1831 гадоў. Мастак невядомы
Алаіз Яновіч у парадным мундзіры ў час паўстання 1830-1831 гадоў. Мастак невядомы
Перыяд жыцця 1792-1849
Дата нараджэння 1792
Месца нараджэння
Дата смерці 27 ліпеня 1849(1849-07-27)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Род войскаў Кавалерыя
Гады службы 1812-1831
Званне Палкоўнік
Камандаваў 13-ы літоўскі ўланскі полк
Узнагароды і званні Залаты крыж ордэна «За вайсковую доблесць»Кавалер ордэна «За вайсковую доблесць»
У адстаўцы 1831

Біяграфія правіць

Аб раннім жыцці Алаіза малавядома.

У 1812 годзе падчас руска-французкай вайны годзе ва ўзросце 20 год паступіў у войска Вялікага Княства Літоўскага. У якім палку апынуўся малады жаўнер дакладна невядома, але сыходзячы з таго, што службу на баку Напалеона ён скончыў у т.зв. дацкім корпусе Шарля Лаллемана, можна казаць, што гэта быў 17-ы ці 19-ы ўланскі полк.

Пасля вайны літоўская частка корпуса папала пад дараванне цара Аляксандра і накіравалася ў Польшчу. У 1814 годзе Яновіч паступіў у 3-ці ўланскі полк Каралеўства Польскага, дзе служыў да 1830 года ў званні падпалкоўніка.

Падчас паўстання 1830—1831 гадоў перайшоў на бок інсургентаў і служыў у корпусе генерала Генрыка Дэмбінскага, стаў на чале 13-га літоўскага палка ўлан. У сувязі з задушэннем паўстання, разам з генералам Мацеем Рыбінскім і сваім падроздзелам адыйшоў у Прусію, дзе быў інтерніраваны. Неўзабаве іміграваў у Францыю.

З 1837 года сябра саюза польскай эміграцыі.

За ўдзел у паўстанні ўзнагароджаны Залатым (16 сакавіка 1831 года) і Рыцарскім крыжамі Virtuti Militari (17 верасня 1831 года), граматай «За заслугі перад Айчынай».

Памёр у 1849, пахаваны на могілках Манматр.

Літаратура правіць

  • Polacy pochowani na cmentarzu Montmartre oraz Saint-Vincent i Batignolles w Paryżu, praca zbiorowa pod red. Andrzeja Biernata i Sławomira Górzyńskiego, Warszawa 1999
  • Die Polen und die Polinnen der Revolution vom 29. November 1830. Stuttgart : E. Schweizerbart, 1837