Анастамоз
Анастамоз (ад грэч. ἀναστόμωσις — адкрытая сувязь) — назва для паўторнага злучэння двух патокаў, якія раней разгалінаваліся, напрыклад крывяносных сасудаў ці жылак ліста. Тэрмін выкарыстоўваецца ў медыцыне, біялогіі, мікалогіі і геалогіі.
Медыцына правіць
Анастамоз — гэта сувязь дзвюх структур[1]. Ён ставіцца да сувязі паміж крывяноснымі сасудамі або паміж іншымі трубчастымі структурамі, напрыклад, сценкамі кішачніка. У крывянозным анастамозе, многія артэрыі натуральна анастамізіруюць адна з адной, напрыклад, ніжняя надчэраўная артэрыя (лац.: arteria epigastrica inferior) і верхняя надчэраўная артэрыя (лац.: arteria epigastrica superior).
Крывяносны анастамоз дзеліцца на анастамоз артэрыяльны і вянозны. Артэрыяльны анастамоз уключае ў сябе фактычны артэрыяльны анастамоз (напрыклад, далонныя дугі і падэшвенныя дугіпадэшвеннай дугі) і патэнцыйны артэрыяльны анастамоз (напрыклад, каранарны крывазварот і Вілізіеў круг). Прыкладам хірургічнага анастамозу з'яўляецца Y-падобны анастамоз па Ру, які прымяняюць пры рэзекцыі сегмента кішкі.
Паталагічны анастамоз з'яўляецца вынікам траўмы ці хваробы і можа ўключаць у сябе вены, артэрыі або кішкі. Яны звычайна называюць свішчы. У выпадках вены ці артэрыі, траўматычныя свіршчы звычайна адбываюцца паміж артэрыяй і венай. Траўматычныя кішачныя свіршчы звычайна адбываюцца паміж двума сценкамі кішачніка (кішачна-кішачныя свішчы) або кішачнікам і скурай. Партакавальны анастамоз, насупраць, гэта анастамоз паміж венай партальнай венознай сістэмы і венай сістэмнага крывацёку, якая дазваляе крыві абыходзіць печань у пацыентаў з партальнай гіпертэнзіяй, што часта прыводзіць да гемарою, варыкознага пашырэння вен стрававода або «галавы медузы»[2].
Біялогія правіць
Эвалюцыя правіць
У эвалюцыі, анастамозам называюць рэкамбінацыю эвалюцыйнай лініі. Звычайна эвалюцыйныя лініі ўяўляюць сабой простае галінаванне з відаў да новых форм. Пры анастамозе віды могуць рэкамбінавацца пасля першага разгалінавання, напрыклад, у выпадку апошніх даследаванняў, было паказана, што радавыя папуляцыі продкаў чалавека і шымпанзэ магчыма крыжаваліся пасля пачатковага разгалінавання[3].
Канцэпцыя анастамозу таксама ставіцца да тэорыі сімбіягенеза, у якой новыя віды выходзяць з утварыння новых сімвалічных адносін.
Мікалогія правіць
У мікалогіі, анастамозам называюць зліццё паміж галінамі аднаго і таго ж або розных гіфаў[4].
Зноскі
- ↑ Gylys, Barbara A. and Mary Ellen Wedding. Medical Terminology Systems. — F.A. Davis Company, 2005.
- ↑ Голова медузы (руск.)
- ↑ Patterson, Nick; et al. (May 2006). «Genetic evidence for complex speciation of humans and chimpanzees» (англ.)
- ↑ Kendrick, Bryce. The Fifth Kingdom. — Mycologue Publications, 2001.