Баксо
Баксо́, радзей басо́ (індан.: bakso, ba'so) — нацыянальная страва Інданезіі, уяўляе сабой фрыкадэлькі практычна з любых відаў мяса, рыбы і морапрадуктаў. Падаюцца, як правіла, у булёне або супе, часта з даданнем локшыны ці гародніны, часам абсмажанай. Страва карыстаецца папулярнасцю ў розных рэгіёнах краіны, перш за ўсё, на Яве і Суматры. Мае некаторае распаўсюджванне за межамі Інданезіі.
| |
Аўтарства | |
---|---|
Краіна паходжання | |
Кампаненты | |
Асноўныя | |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Паходжанне і распаўсюджванне правіць
Рэцэпт баксо быў запазычаны з кітайскай кухні і распаўсюдзіўся ў Інданезіі па меры рассялення там выхадцаў з Кітая. Назва «баксо» паходзіць ад кітайскага "ба-са " (кіт. 肉酥, піньінь ròusū, пал. жоусу, пэвэдзі: bah-so; літаральна — «рассыпчастае мяса»). Разам з тым, у XX стагоддзі баксо набыло настолькі шырокую папулярнасць у розных інданезійскіх рэгіёнах — перш за ўсё, на Яве і Суматры, што ўспрымаецца як у самой краіне, так і за мяжой як адна з асноўных страў інданезійскай кухні.[1]
У другой палове XX стагоддзя баксо атрымала распаўсюджванне і за межамі Інданезіі, перш за ўсё, у сумежных краінах — Малайзіі, Сінгапуры, а таксама ў Нідэрландах, былой метраполіі Інданезіі.[1]
Прыгатаванне правіць
Баксо можна гатаваць практычна з любых бялковых прадуктаў: усіх відаў мяса, уключаючы субпрадукты, рыбы, морапрадуктаў і, радзей, з тофу, тэмпэ або некаторых відаў гародніны. Найбольш папулярнымі з’яўляюцца ялавічнае, курынае, крэветачнае баксо і баксо з ялавічных трыбухоў. Існуюць рэцэпты, якія прадугледжваюць змешванне фаршу з розных прадуктаў — напрыклад, з некалькіх гатункаў мяса ці з мяса і гародніны. Выраб баксо з свініны шырока практыкуецца сярод этнічных кітайцаў, аднак з улікам прыналежнасці большасці інданезійцаў да мусульманскай канфесіі яго распаўсюджванне досыць абмежавана.[2][3][4] Вядомы выпадкі крымінальных спраў па факце продажу аптавікамі базарным вытворцам баксо са свініны пад выглядам ялавічыны — напрыклад, у Джакарце ў 2012 годзе.[5]
Прадукты, прызначаныя для баксо, старанна адбіваюцца і перапрацоўваюцца ў вельмі дробны глейкі фарш (у рыбным варыянце ён практычна ідэнтычны японскаму сурымі). Традыцыйна для гэтых мэтаў выкарыстоўваюцца спецыяльныя металічныя сякеркі, аднак у цяперашні час усё часцей выкарыстоўваюцца ручныя і электрычныя мясасечкі і кухонныя камбайны.[3]
У фарш дадаецца невялікая колькасць мукі — звычайна тапіёкавай або сагавай, радзей кукурузнай, соль і молаты перац па смаку.[3] З яго робяцца круглыя фрыкадэлькі дыяметрам, як правіла, 3-5 сантыметраў. Менавіта кансістэнцыя фаршу адрознівае баксо ад большасці іншых сечаных кулінарных вырабаў — з-за яго асаблівай глейкасці фрыкадэлькі атрымліваюцца выключна шчыльнымі і тугімі. Часам унутр фрыкадэлькі памяшчаецца начынка, напрыклад, варанае перапёлчынае яйка ці кавалачак тофу.[6][7]
Баксо часцей за ўсё вараць у вялікай колькасці вады. Аднак таксама папулярны і смажаны варыянт, які гатуецца на патэльні або на патэльні-вок у невялікай колькасці расліннага алею. Часам абсмажваюцца ўжо вараныя фрыкадэлькі.[8][9]
Галерэя правіць
Цікавыя факты правіць
Прэзідэнт ЗША Барак Абама, які правёў сваё дзяцінства ў Джакарце, у тэлефоннай размове з прэзідэнтам Інданезіі Сусіла Бамбангам Юдаёна, якая адбылася ў лістападзе 2008 года, прызнаўся, што вельмі сумуе па інданезійскай ежы, у прыватнасці, па баксо.[10][11]
Зноскі
- ↑ а б Lies Suprapti 2003, с. 5-8.
- ↑ Lies Suprapti 2003, с. 12-16.
- ↑ а б в Yuyun Alamsyah 2004, с. 7-9.
- ↑ Bakso Goreng 2011, с. 8-56.
- ↑ Robertus Belarminus. Ini Pengakuan Penjual Bakso Babi di Jakarta Selatan (індан.). Kompas (19 снежня 2012 года). — Электроны варыянт газеты «Компас». Архівавана з першакрыніцы 25 мая 2013. Праверана 20 мая 2013.
- ↑ Yuyun Alamsyah 2004, с. 10-58.
- ↑ Bakso Goreng 2011, с. 7-19.
- ↑ Lies Suprapti 2003, с. 9.
- ↑ Bakso Goreng 2011, с. 7.
- ↑ Obama Missing Rambutan, Bakso and Nasi Goreng (англ.). Jakarta Post (26 лістапада 2008 года). — Электроны варыянт газеты «Джакарта пост». Архівавана з першакрыніцы 22 красавіка 2013. Праверана 18 красавіка 2013 года.
- ↑ Obama Rindu Nasi Goreng, Bakso dan Rambutan (індан.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 3 верасня 2009. Праверана 18 красавіка 2013 года.
Літаратура правіць
- Rizal Khadafi. Atlas Kuliner Nusantara — Makanan Spektakuler 33 Provinsi. — Ciganjur: Bukune, 2008. — 97 p. — ISBN 602-8066-14-1
- Dapur Kirana. Lezatnya Bakso Goreng. — Jakarta: Gramedia Pustaka Utama, 2011. — 57 p. — ISBN 978-979-22-7213-0
- M. Lies Suprapti. Membuat Bakso Daging dan Ikan. — Yogyakarta: Penerbit Kanisius, 2003. — 69 p. — ISBN 979-21-0215-9
- Yuyun Alamsyah. Membuat Sendiri Frozen Food — Bakso Spesial. — Jakarta: Gramedia Pustaka Utama, 2004. — 60 p. — ISBN 979-22-1104-7
- Yuyun Alamsyah. Panduan Wirausaha Membuat Aneka Bakso. — Jakarta: Agro Media, 2008. — 77 p. — ISBN 979-00-6089-0
Спасылкі правіць
- На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Баксо