Барыс Гендэлевіч Берман

Барыс Гендэлевіч Берман
Барыс Гендэлевіч Берман
	Берка Берман
Род дзейнасці	Фатограф
Дата нараджэння	1881
Месца нараджэння	Іўе, Лідскі павет, Віленская губерня, Расійская імперыя;
Дата смерці	невядома (пасля 1940)
Месца смерці	невядома
Грамадзянства	Расійская імперыя Польская Рэспубліка (1918—1939) Савецкі Саюз
Узнагароды і прэміі	Медаль «3 Мая»[d]

Барыс Гендэлевіч Берман (Берка Берман; 1881, Іўе — пасля 1940, дакладна невядома) — адзін з пачынальнікаў фатаграфіі, грамадскі дзеяч.

Біяграфія правіць

Нарадзіўся ў 1881 годзе, у мястэчку Іўе Лідскага павету, у яўрэйскай сям’і, дзе традыцыйнай сямейнай справай быў гандаль коньмі. У Іўі скончыў «хатнюю школу», з дзяцінства вядзяляўся апантанным захапленнем фотасправай. З часам захапленне перарасло ў прафесійны занятак. Недзе ў 1910—1912 гг. заснаваў першае фотаатэлье ў Вілейцы. Да 1925 года быў адзіным прафесійным фатографам у акрузе^[1] . Актыўна займаўся і грамадскім жыццём. Арганізаваў драматычны кружок у Свіры (1916), Вілейцы (1921), дзе ставіў пастаноўкі на карысць бедных дзяцей і галадаючых аж да 1930-ых гадоў. У 1930 г. фатаграфаваў прыезд прэзідэнта ІІ Рэчы Паспалітай Ігнацыя Масціцкага пад час наведвання ім Вілейскага павету. Праз месяц, як у Вілейку прыйшла Савецкая ўлада, 18 кастрычніка 1939 года Б.Берман быў арыштаваны органамі НКУС і утрымліваўся пад вартаў у Вілейскай турме. 10 жніўня 1940 года асуджаны як «сацыяльна-небяспечны элемент» і высланы ў папраўча-працоўны лагер «Цемлаг» (руск.) (бел.^[2]. Далейшы лёс невядомы, рэабілітаваны 6 чэрвеня 1989 года.

Дом Б.Бермана крайні злева, 1930-ыя гады

Былы дом Беркі Бермана ў 2016 г.

Дом-майстэрня Беркі Бермана захаваўся ў Вілейцы да сённяшняга часу, у занядбаным стане, па вуліцы Савецкай, 33. Даўно існуюць планы зрабіць у былым доме Бермана музей гісторыі фатаграфіі^[3]. Архітэктар і краязнаўца Анатоль Капцюг распрацаваў памятную шыльду ў гонар 135-годдзя Б. Бермана^[4].

Ушанаванне памяці правіць

Памятная дошка ў г. Вілейка, на вуліцы, дзе жыў і працаваў Б. Берман^[5]

Зноскі

↑ Берка Берман — фотолетописец Вилейщины (руск.) // Мишпоха-А
↑ Берман Берка Гендалеевіч (1881) // Адкрыты спіс
↑ Как фотограф из Вилейки получил 8 лет лагерей за съемку польского президента(недаступная спасылка) (руск.) // TUT.by
↑ Берка Берман — фатограф і фоталетапісец Вілейшчыны // http://news.21.by (з архіва Шлях перамогі)
↑ ТРЫ НОВЫЯ МЕМАРЫЯЛЬНЫЯ ДОШКІ З'ЯВІЛІСЯ Ў ГОРАДЗЕ // Шлях перамогі

Літаратура правіць

Памяць. Вілейскі раён. — Мн.: БелТА., 2003. — 704 с. — (Гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі). — 3000 экз. — ISBN 985-6302-56-0
Вілейскі павет. Гісторыка-краязнаўчы гадавік. Выпуск 3 Архівавана 26 верасня 2020. — Мінск: А. М. Янушкевіч, 2017. — 308 с.:іл. ISBN 978-985-7165-16-2 (стар. 111—123)

Спасылкі правіць

На Вікісховішчы пакуль няма медыяфайлаў па тэме, але Вы можаце загрузіць іх

[1] Берка Берман — фотолетописец Вилейщины (руск.) // Мишпоха-А

[2] Берман Берка Гендалеевіч (1881) // Адкрыты спіс

[3] Как фотограф из Вилейки получил 8 лет лагерей за съемку польского президента(недаступная спасылка) (руск.) // TUT.by

[4] Берка Берман — фатограф і фоталетапісец Вілейшчыны // http://news.21.by (з архіва Шлях перамогі)

[5] ТРЫ НОВЫЯ МЕМАРЫЯЛЬНЫЯ ДОШКІ З'ЯВІЛІСЯ Ў ГОРАДЗЕ // Шлях перамогі

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]