Божыя кароўкі

Божыя кароўкі, таксама кароўкі, петрыкі, какцынеліды (Coccinellidae) — сямейства жукоў падатрада разнаедных.

Божыя кароўкі
Кароўка сямікропкавая (Coccinella septempunctata)
Навуковая класіфікацыя
прамежныя рангі Дамен:  Эўкарыёты Царства:  Жывёлы Падцарства:  Эўметазоі Без рангу:  Двухбакова-сіметрычныя Без рангу:  Першаснаротыя Без рангу:  Ecdysozoa Без рангу:  Panarthropoda Тып:  Членістаногія Падтып:  Трахейнадыхальныя Надклас:  Шасціногія Клас:  Насякомыя Падклас:  Крылатыя насякомыя Інфраклас:  Навакрылыя насякомыя Надатрад:  Насякомыя з поўным метамарфозам Атрад:  Жукі Падатрад:  Разнаедныя Інфраатрад:  Cucujiformia Надсямейства:  Cucujoidea Сямейства:  Божыя кароўкі
Міжнародная навуковая назва
Coccinellidae Latreille, 1807
Наменклатурны тып
Coccinella
Падсямействы:
Chilocorinae Coccidulinae Coccinellinae Epilachninae Hyperaspidinae Scymninae Sticholotidinae
Сістэматыка на Віківідах Выявы на Вікісховішчы ITIS   114329 NCBI   7080 EOL   7459 FW   69479

Апісанне

Даўжыня ад 2 да 18 мм. Цела божых каровак паўшара- ці яйкападобнае, болей ці меней выпуклае. Афарбоўка яркая, «перасцерагальная», з малюнкам з крапінак, плям, штрыхоў. Галава кароткая з 11-, радзей з 10-членікавымі вусікамі, якія прымацаваныя па баках пярэдняга краю галавы і могуць падгінацца пад яе. Брушка складаецца з 5 свабодных членікаў. Адрозніваюцца тым, што іх лапкі здаюцца трохсастаўными, бо трэці, вельмі маленькі членік разам з паловай чацвёртага схаваны ў баразне двухлопасцевага другога членіка.

Пашырэнне

Адрозніваецца больш за 4 тысячы відаў. Жывуць у лясах, садах, парках, на лугах.

Асаблівасці біялогіі

У большасці відаў жукі і лічынкі драпежныя — кормяцца тлямі, павуціннымі кляшчамі, шчытоўкамі і інш.; некаторыя раслінаедныя. Маюць ядавітую гемалімфу, таму насякомаедныя жывёлы іх не паядаюць.

Выкарыстанне

Многія віды, у т. л. божая кароўка двухкрапінкавая (Adalia bipunctata), выкарыстоўваюцца ў біялагічнай ахове сельскагаспадарчых і лясных культур. 2 аўстралійскія віды спынілі павелічэнне шкоднікаў цытрусавых — чарвяцоў.

Літаратура

• Божыя кароўкі // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 3: Беларусы — Варанец / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1996. — Т. 3. — С. 204—205. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0068-4 (т. 3).
• Лаўрова Н. К. Божыя кароўкі // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 1. Ааліты — Гасцінец / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 575 с., іл. — 10 000 экз.