Гаўбіца
Га́ўбіца (ад ням.: Haubitze ад чэшск. houfnice гуфніца[1]) — гармата для навеснай стральбы (пад кутом узвышэння да 70°).[2]
Канструкцыйна гаўбіцы падобныя да пушак, але маюць параўнальна меншую пачатковую хуткасць і карацейшы (да 30 калібраў) ствол. Ствол можа быць даўжэйшым, а гармата — лічыцца гаўбіцай, калі пры навеснай стральбе мена зараду дазваляе перакрывацца зонам паражэння[3].
Сучасныя гаўбіцы маюць калібр 105 – 203 мм, ствол даўжынёй 15 – 30 калібраў, пачатковую хуткасць снарада 300 – 800 м/с, пераменны зарад, хуткастрэльнасць да 10 стрэлаў/хв., дальнабойнасць да 24 км (з актыўна-рэактыўнымі боепрыпасамі — да 30 км).[4] Падзяляюцца і класіфікуюцца як і іншыя гарматы.
Правобразамі сучасных гаўбіц, ці, паводле іншага бачання, першымі гаўбіцамі ў Еўропе былі сярэднявечныя гуфніцы (15 – 16 ст.) і камнямёты. Тып гаўбіцы, як палявой, манеўранай гарматы, здольнай да навеснай стральбы выбуховымі снарадамі, выдзяліўся ў сяр. 17 ст. у Галандыі, як адказ на памацнелую палявую фартыфікацыю, і з таго часу ўжываўся ў усіх арміях, асабліва шырока – з 19 ст. На пачатку 20 ст. тэхналагічнае і канструкцыйнае развіццё практычна сцёрла прынцыповыя розніцы паміж цяжэйшымі гаўбіцамі і марцірамі, а за час 1-й сусв. вайны адбылося ўзаемапранікненне баявых якасцяў пушак і гаўбіц[5].
Галерэя правіць
-
122-мм гаўбіца М30 уз. 1938, СССР -
203-мм гаўбіца M115 (ЗША) у Карэі, 1952 -
105-мм лёгкая гаўбіца уз. 1918, Германія -
105-мм гаўбіца M102, ЗША
Гл. таксама правіць
Зноскі
- ↑ Праз гістарычнае ням. haufnitz. Англійская назва howitzer паходзіць ад галандскага houwitser, якое трапіла ў англ. мову каля 1695, і таксама паходзіла ад Haubitze/haufnitz: The American Heritage Dictionary of the English Language, Fourth Edition [2007]. — Houghton Mifflin Company. .
- ↑ ВЭС-83, С.181.
- ↑ (Слоўнік МА ЗША) JP 1-02, DOD Dictionary of Military and Associated Terms [US Department of Defense, 30 May 2008]. — dtic.mil.
- ↑ Звесткі на пач. 1980-х гг.
- ↑ Як адзначана, напр., у: Кириллов-Губецкий И. М. Современная артиллерия. 3-е испр. изд. — М.: Воениздат, 1937.
Літаратура правіць
- Военный энциклопедический словарь / Пред. Гл. ред. комиссии Н. В. Огарков. — М.: Воениздат, 1983. — 863 с. (руск.)
- Stephen Wood. Howitzer // Military History Companion [Answers Corporation]. — Answers.com.
- Hughes, Maj Gen Basil P., British Smooth-Bore Artillery (London, 1969).
- Reid, William, The Lore of Arms (London, 1976)
Спасылкі правіць
|
Гаўбіца на Вікісховішчы |
|---|