Гістарычныя гарады (Расія)
Гістарычныя гарады, населеныя пункты, якія маюць архітэктурныя помнікі, горадабудаўнічыя ансамблі і комплексы, якія з'яўляюцца помнікамі гісторыі і культуры, а таксама якія захавалі прыродныя ландшафты і старажытны культурны пласт зямлі, што ўяўляе археалагічную і гістарычную каштоўнасць.
Паняцце гэта ўведзена ў маі 1970 года пастановай калегіі Міністэрства культуры РСФСР і Дзяржаўным камітэтам Савета Міністраў Расіі, калі ўпершыню быў зацверджаны спіс з 115 гістарычных гарадоў і іншых населеных пунктаў РСФСР. Праз 20 гадоў быў прыняты новы спіс гістарычных населеных месцаў РСФСР. Ён значна пашырэў і ўключаў 426 гарадоў, 54 пасёлка гарадскога тыпу і 56 сёлаў.
На 2002 год колькасць гістарычных гарадскіх паселішчаў у Расійскай Федэрацыі складае 478, у іх пражывае 69,9 млн. чалавек.
Усе гістарычныя гарады Расіі падзяляюцца на чатыры катэгорыі паводле каштоўнасці іх архітэктурна-горадабудаўнічай спадчыны:
- Катэгорыя Ι — гістарычныя гарады міжнароднага (сусветнага) значэння, спадчына якіх мае прызнаны міжнароднай супольнасцю ўнікальны характар і патрабуецца ў прыняцці адмысловых мер і працэдур па яго захаванню.
- Катэгорыя ΙΙ — гістарычныя гарады агульнадзяржаўнага (агульнанацыянальнага) значэння, спадчына якіх мае выбітны характар і для яе захавання патрабуецца распрацоўка комплексных праграм і адмысловых праектаў па рэканструкцыі і адраджэнню гістарычнай серады.
- Катэгорыя ΙΙΙ — гістарычныя гарады рэгіянальнага значэння, спадчына якіх абгрунтоўвае іх вылучэнне з агульнага спісу і патрабуецца ў захаванні і выкарыстанні яго як горадабудаўнічай спадчыны.
- Катэгорыя ΙV — іншыя гістарычныя гарады.