Джордж Паладэ
Джордж Эміль Паладэ (рум.: George Emil Palade; 19 лістапада 1912, горад Ясы, Румынія — 8 кастрычніка 2008, Дэль Мар, Каліфорнія, ЗША) — амерыканскі спецыяліст па клетачнай біялогіі. У 1974 годзе, сумесна з Альберам Клодам і Крысціянам дэ Дзюу атрымаў Нобелеўскую прэмію па фізіялогіі і медыцыне «за адкрыцці, якія тычацца структурнай і функцыянальнай арганізацыі клеткі»[7].
| Джордж Паладэ | |
|---|---|
| рум.: George Emil Palade | |
 | |
| Дата нараджэння | 19 лістапада 1912[1][2][…] |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 7 кастрычніка 2008[3][1][…] (95 гадоў) |
| Месца смерці | |
| Месца пахавання | |
| Грамадзянства | |
| Жонка | Marilyn Farquhar[d] |
| Род дзейнасці | урач, цытолаг, хімік, вынаходнік, выкладчык універсітэта, фізік |
| Навуковая сфера | клетачная біялогія[d] |
| Месца працы | |
| Альма-матар | |
| Вядомыя вучні | Gheorghe Ghițescu[d] |
| Член у | |
| Узнагароды |
  прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні (1966)  прэмія Луізы Грос-Хорвіц (1970) E. B. Wilson Medal[d] (1981) Schleiden Medal[d] (1985) Dickson Prize in Science[d] (1972) замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (28 чэрвеня 1984) |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Вывучаў сакраторны цыкл клеткі, на прыкладзе клетак падстраўнікавай залозы, выкарыстоўваючы мечаныя амінакіслоты.
Этапы ўнутрыклеткавага транспарту:
- 0 хвіл — увядзенне радыёактыўнай пазнакі
- 3 хвіл — ЭПС (пачатак сінтэзу бялку)
- 17 хвіл — транспартная бурбалка (гатовы прадукт)
- 35 хвіл — АГ (транс-частка)
- 1-1, 5 г — сакраторная бурбалка (экзацыстоз)
Член Нацыянальнай акадэміі навук ЗША (1961)[8], Папскай акадэміі навук (1975)[9], замежны член Лонданскага каралеўскага таварыства (1984)[10].
У 1992 годзе падпісаў «Папярэджанне чалавецтву»[11].
Узнагароды правіць
- 1966 — Прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні
- 1967 — Міжнародная прэмія Гайрднера
- 1970 — Прэмія Луізы Грос-Хорвіц
- 1971 — Прэмія Дзіксана
- 1974 — Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне
- 1981 — Медаль Уілсана
- 1985 — Медаль Шлейдана
- 1986 — Нацыянальны навуковы медаль ЗША
Зноскі
- ↑ а б George E. Palade // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ George Emil Palade // Brockhaus Enzyklopädie
- ↑ George Palade, Nobel Winner for Work Inspiring Modern Cell Biology, Dies at 95 // The New York Times / J. Kahn — Manhattan, NYC: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2008. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X Праверана 11 сакавіка 2021.
- ↑ а б https://www.historia.ro/sectiune/portret/articol/emil-palade-fabuloasa-poveste-a-primului-nobel-romanesc
- ↑ https://www.leopoldina.org/fileadmin/redaktion/Mitglieder/CV_Palade_George_D.pdf
- ↑ http://www.pas.va/content/accademia/en/academicians/deceased/palade.html
- ↑ Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне 1974 года. Nobelprize.org. Архівавана з першакрыніцы 21 чэрвеня 2013. Праверана 3 лютага 2013. (англ.)
- ↑ George E. Palade (англ.)
- ↑ George Emil Palade Архівавана 7 студзеня 2019. (англ.)
- ↑ Palade; George Emil (1912—2008) Архівавана 10 красавіка 2021. (англ.)
- ↑ World Scientists' Warning To Humanity (англ.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 26 сакавіка 2022. Праверана 31 мая 2019.