Дзяржава Буідаў
Дзяржава Буі́даў — феадальная дзяржава на Блізкім і Сярэднім Усходзе. Існавала ў 935—1055 г. на сучасных тэрыторыях Заходняга і Паўднёвага Ірана, арабскага Ірака.
 Гісторыя Ірана | |
|---|---|
 | |
| Персідская імперыя — Персідскія цары | |
| Да нашай эры | |
| Дагістарычны Іран | |
| Гільмендская культура (3200—2200 да н.э.) | |
| Прота-эламіты (3200—2700 да н.э.) | |
| Джырофт (3000—500 да н.э.) | |
| Элам (2700—539 да н.э.) | |
| Мана (1000—700 да н.э.) | |
| Мідыя (728—550 да н.э.) | |
| Ахеменіды (648—330 да н.э.) | |
| Селеўкіды (330—150 да н.э.) | |
| Наша эра | |
| Аршакіды (250 да н.э. — 224 н.э.) | |
| Сасаніды (224—650) | |
| Арабскае заваяванне (637—651) | |
| Амеяды (661—750) | |
| Абасіды (750—1258) | |
| Тахірыды (821—873) | |
| Алавіды (864—928) | |
| Сафарыды (861—1003) | |
| Саманіды (875—999) | |
| Зіярыды (928—1043) | |
| Буіды (934—1055) | |
| Газневіды (963—1187) | |
| Сельджукі (1037—1194) | |
| Гурыды (1149—1212) | |
| Харэзмшахі (1077—1231) | |
| Хулагуіды (1256—1353) | |
| Музафарыды (1314—1393) | |
| Чабаніды (1337—1357) | |
| Сербедары (1337—1381) | |
| Джалаірыды (1370—1432) | |
| Туркаманы Кара-Каюнлу (1407—1468) | |
| Туркаманы Ак-Каюнлу (1378—1508) | |
| Сефевіды (1501—1722/1736) | |
| Хатакі (1722—1729) | |
| Афшарыды (1736—1802) | |
| Зенды (1750—1794) | |
| Каджары (1781—1925) | |
| Пехлеві (1925—1979) | |
| Ісламская рэвалюцыя ў Іране (1979) | |
| Ісламская рэспубліка Іран (з 1980) | |
Партал «Іран» |
Дзяржава была заснаваная братамі Ахмедам, Алі і Хасанам Буідамі. У 945 яны занялі Багдад, спрычыняючы падзенне дзяржавы Абасідаў. Найбольшай магутнасці дзяржава дасягнула ў 2-й пал. 10 ст., калі пад яе ўплыў падпала Аравія (Аман, Емен). Гэтым часам у дзяржаве вялося значнае будаўніцтва, заахвочваліся навукі і мастацтва. Але няіснасць цесных эканамічных і палітычных сувязяў паміж асобнымі часткамі дзяржавы і рост феадальнай раздробленасці прывялі дзяржаву да заняпаду, і ў 1055 яна была заваявана сельджукамі.
Літаратура правіць
- Беларуская Савецкая Энцыклапедыя. У 12 т. Т. 2. Афіны — Ведрыч / Рэдкал.: П. У. Броўка (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1970. — 640 с.: іл., карты.
Спасылкі правіць
- Encyclopedia Iranica: DEYLAMITES Архівавана 16 кастрычніка 2008.