Забойства Міхаіла Аляксандравіча

Гібель Раманавых (1918—1919)

Забойства Міхаіла Аляксандравіча — таемнае выкраданне і забойства вялікага князя Міхаіла Аляксандравіча і яго сакратара М. М. Джонсана, здзейсненае ў ноч з 12 на 13 чэрвеня 1918 года па загадзя распрацаваным плане групай супрацоўнікаў ЧК і міліцыі[1][2][3][4][5] горада Пермі, дзе Міхаіл Аляксандравіч адбываў ссылку. Арганізатарамі злачынства і яго наўпростымі ўдзельнікамі сталі два высокапастаўленыя мясцовыя бальшавікі — начальнік пермскай міліцыі В. А. Іванчанка і Г. І. Мяснікоў, член УЦВК, старшыня Матавіліхінскага раённага камітэта РСДРП(б), які незадоўга да гэтых падзей заняў пасаду намесніка старшыні Пермскай губЧК. Забойства стала першым з серыі забойстваў членаў імператарскай хаты Раманавых, здзейсненых бальшавікамі[6]. Шэраг даследчыкаў мяркуюць, што Міхаіл Аляксандравіч быў забіты, бо ўспрымаўся савецкімі ўладамі як рэальны прэтэндэнт на вярхоўную ўладу ў дзяржаве, і што яго забойства магло з'явіцца сігналам да пачатку фізічнай ліквідацыі Раманавых і свайго роду «генеральнай рэпетыцыяй» падзей, што адбыліся ў Екацерынбургу і Алапаеўску[7][8][9][3][10][11][12]. У савецкай гістарыяграфіі забойства малявалася як праява самачыннай ініцыятывы мясцовых працоўных, якія не мелі паўнамоцтваў ні ад мясцовых, ні ад цэнтральных улад[10][2].

Заўвагі правіць

  1. Революция и гражданская война в России: 1917—1923 гг. Энциклопедия в 4 томах. — Москва: Терра, 2008. — Т. 3. — С. 37. — 560 с. — (Большая энциклопедия). — 100 000 экз. — ISBN 978-5-273-00563-1.
  2. а б Мельгунов С. П. Глава седьмая. Убийцы. 2. «Пермское злодеяние» // Судьба императора Николая II после отречения. Историко-критические очерки. — М.: Вече, 2005. — 544 с. — ISBN 5-9533-0808-6.
  3. а б Фирсов С. Л. Легенда о царском брате: Великий князь Михаил Александрович — Соловецкий Патриарх Серафим(руск.) // Государство, религия, церковь в России и за рубежом. — 2010. — № 4. — С. 209—225. — ISSN 2073-7211.
  4. Гладышев В. Ф. «Что-то крупное назревает» (Новые данные о пермской ссылке великого князя Михаила Романова)(руск.) // Пермское краевое отделение ВООПИиК Уральская Голгофа. — Пермь: Издательский дом «Ника», 2010. — Т. 5. — С. 77—82. — ISBN 978-5-85881-064-3.
  5. Иоффе Г. З. 1992, с. 250.
  6. Хрусталёв В. М. 2008, с. 507.
  7. Хрусталёв В. М. 2008, с. 5, 467.
  8. Хрусталев В. М., Лыкова Л. А.. Судьба претендента на Российский престол великого князя Михаила Романова(недаступная спасылка). Из книги «Скорбный путь Михаила Романова: от престола до Голгофы». Сайт «Музей Михала Романова в Перми». Архівавана з першакрыніцы 27 сакавіка 2016. Праверана 10 ліпеня 2015.
  9. Интервью следователя В. Н. Соловьёва и Л. А. Аннинского Расстрельный дом(руск.) // Достоинство : Общественно-политический журнал. — 2008. — № 1.
  10. а б Пайпс Р. Глава 9. Убийство царской семьи // Русская революция. Большевики в борьбе за власть, 1917-191. — 1-е. — М.: «Захаров», 2005. — Т. 2. — 197 с. — (Русская революция).
  11. Лыкова Л. А. Пермь: Тайна гибели Михаила Романова. — 1-е. — Достоинство, 2010. — 72 с. — (Царское дело). — 3 000 экз. — ISBN 978-5-904552-05-3.
  12. Иоффе Г. З. 1992, с. 257.

Літаратура правіць

Мемуары і дакументы правіць

  • Марков А. В.. Философия убийства. Воспоминания товарища Маркова (руск.)(недаступная спасылка). ГА РФ, ф.539, оп. 5, д.1552, л. 49-50 об., 51 Подлинник. Сайт «Библиотека современника» (15 лютага 1924). Архівавана з першакрыніцы 8 сакавіка 2016. Праверана 28 снежня 2012.
  • Мясников Г. И. Философия убийства, или Почему и как я убил Михаила Романова / публ. Б. И. Беленкина и В. К. Виноградова // Минувшее : Ист. альм. — [Вып.] 18. — М. : Atheneum ; СПб. : Феникс, 1995. — С. 7-191 — В прил.: Мясников Г. И. Из автобиографии Мясникова: с. 137—152
  • Скорбный путь Михаила Романова: от престола до Голгофы. Документы, материалы следствия, дневники, воспоминания / Составители: Хрусталёв В. М., Лыкова Л. А. — Пермь: Пушка, 1996. — 248 с. — 10 000 экз.

Спасылкі правіць