Канстытуцыя Рэспублікі Башкартастан

Канстытуцыя Рэспублікі Башкартастан (башк.: Башҡортостан Республикаһы Конституцияһы) — асноўны закон Рэспублікі Башкартастан у складзе Расійскай Федэрацыі. Канстытуцыя Рэспублікі Башкартастан з’яўляецца асновай пры здзяйсненні радыкальных палітычных змяненняў, рэфармаванні дзяржаўнай улады, стварэнні і скасаванні заканадаўчых актаў, забеспячэнні правоў і свабод чалавека і грамадзяніна.

Канстытуцыя
«Канстытуцыя Рэспублікі Башкартастан»
Башҡортостан Республикаһы Конституцияһы
Дзяржава:	Башкартастан (суб’ект Расійскай Федэрацыі)
Нумар:	ВС-22/15
Прыняцце:	Вярхоўным Саветам Башкартастана 24 снежня 1993 года
Падпісанне:	Прэзідэнтам Рэспублікі Башкартастан 24 снежня 1993 года
Уступ у сілу:	1 студзеня 1994 года
Дзеючая рэдакцыя:	01.10.2021 г.

У Башкартастане дзейнічае Канстытуцыя, прынятая ў 1993 годзе Вярхоўным Саветам Башкартастана, пасля абвяшчэння ў кастрычніку 1990 года Дэкларацыі аб дзяржаўным суверэнітэце Башкартастана.

Змест

Прэамбула

На рускай мове:

Мы, многонациональный народ Республики Башкортостан,
соединённые общей судьбой на своей земле,
исходя из общепризнанного права народов на самоопределение, принципов равноправия, добровольности и свободы волеизъявления,
принимая во внимание, что башкирский народ в XVI веке добровольно присоединился к России, в 1919 году на основе Соглашения Центральной Советской Власти России с Башкирским правительством о советской автономии Башкирии в результате реализации права башкирской нации на самоопределение была образована Башкирская автономная республика в составе РСФСР, преобразованная в 1990 году в Республику Башкортостан в соответствии с Декларацией о государственном суверенитете Республики Башкортостан,
основываясь на Конституции Российской Федерации и Договоре Российской Федерации и Республики Башкортостан «О разграничении предметов ведения и взаимном делегировании полномочий между органами государственной власти Российской Федерации и органами государственной власти Республики Башкортостан»,
свидетельствуя уважение к правам и свободам человека и гражданина, всех народов,
сознавая ответственность за свою республику перед нынешним и будущими поколениями,
стремясь обеспечить достойную жизнь, гражданский мир и межнациональное согласие,
принимаем в лице своих полномочных представителей Конституцию Республики Башкортостан.

— https://ru.wikisource.org/wiki/Конституция_Республики_Башкортостан

На башкірскай мове:

Беҙ, Башҡортостан Республикаһының күп милләтле халҡы,
үҙ еребеҙҙә уртаҡ яҙмыш менән берләшеп,
халыҡтарҙың үҙбилдәләнешкә дөйөм танылған хоҡуғынан, тиң хоҡуҡлылыҡ, иреклелек һәм ихтыяр белдереү азатлығы принциптарынан сығып,
башҡорт халҡының XVI быуатта Рәсәйгә үҙ ирке менән ҡушылыуын, башҡорт милләтенең үҙбилдәләнешкә хоҡуғын тормошҡа ашырыу һөҙөмтәһендә Рәсәй Үҙәк Совет Власының Башҡорт хөкүмәте менән Башҡорт совет автономияһы тураһында Килешеүе нигеҙендә 1919 йылда РСФСР составында Башҡорт автономиялы республикаһы төҙөлөүен, 1990 йылда Башҡортостан Республикаһының дәүләт суверенитеты тураһында Декларацияға ярашлы Башҡортостан Республикаһы тип үҙгәртелеүен иғтибарға алып,
Рәсәй Федерацияһы Конституцияһына һәм Рәсәй Федерацияһы менән Башҡортостан Республикаһының «Рәсәй Федерацияһы дәүләт власы органдары менән Башҡортостан Республикаһы дәүләт власы органдары араһында хакимиәт даирәһе сиктәрен билдәләү һәм үҙ-ара вәкәләттәр бүлешеү тураһында»ғы Договорына нигеҙләнеп,
кеше һәм граждандың, бөтә халыҡтарҙың хоҡуҡтарына һәм иректәренә ихтирамыбыҙҙы раҫлап,
бөгөнгө һәм киләсәк быуындар алдында үҙебеҙҙең республикабыҙ өсөн яуаплылыҡты аңлап,
лайыҡлы тормош, граждандар араһында тыныслыҡ һәм милләт-ара татыулыҡ тәьмин итергә ынтылып,
үҙебеҙҙең тулы хоҡуҡлы вәкилдәребеҙ йөҙөндә Башҡортостан Республикаһы Конституцияһын ҡабул итәбеҙ.

— https://ru.wikisource.org/wiki/Башҡортостан_Республикаһы_Конституцияһы

Асноўная частка

Асноўная частка Канстытуцыі складаецца з:

• 2-х раздзелаў;
• 11-ці глаў:
  • Глава 1. Асновы канстытуцыйнага строю Рэспублікі Башкартастан.
  • Глава 2. Правы, свабоды і абавязкі чалавека і грамадзяніна.
  • Глава 3. Адміністратыўна-тэрытарыяльны лад і сталіца Рэспублікі Башкартастан
  • Глава 4. Заканадаўчая ўлада.
  • Глава 5. Выканаўчая ўлада.
  • Глава 6. Гарантыі эфектыўнага функцыявання эфектыўнай улады ў Рэспубліцы Башкартастан.
  • Глава 7. Судзебная ўлада.
  • Глава 8. Мясцовае самакіраванне.
  • Глава 9. Фінансы і бюджэт.
  • Глава 10. Дзяржаўныя сімвалы Рэспублікі Башкартастан.
  • Глава 11. Парадак унясення змяненняў і дапаўненняў у Канстытуцыю Рэспублікі Башкартастан.
• 126-ці артыкулаў.