Карл I Сцюарт

Карл I (англ.: Charles I of England, 19 лістапада 1600 — 30 студзеня 1649, Лондан) — кароль Англіі, Шатландыі і Ірландыі з 27 сакавіка 1625. З дынастыі Сцюартаў. Яго палітыка абсалютызму і царкоўныя рэформы выклікалі паўстанні ў Шатландыі і Ірландыі і Англійскую рэвалюцыю. У ходзе грамадзянскіх войнаў Карл I пацярпеў паражэнне, быў аддадзены суду парламента і пакараны 30 студзеня 1649 г. ў Лондане.

Карл I
Charles I Teàrlach I
42-і Кароль Англіі 27 сакавіка 1625 — 30 студзеня 1649
Каранацыя	2 лютага 1626
Папярэднік	Якаў I
Пераемнік	Олівер Кромвель
Кароль Ірландыі 27 сакавіка 1625 — 30 студзеня 1649
Папярэднік	Якаў I
Пераемнік	Олівер Кромвель
Кароль Шатландыі 27 сакавіка 1625 — 30 студзеня 1649
Каранацыя	8 чэрвеня 1633
Папярэднік	Якаў VI
Пераемнік	Карл II
Кароль Астравоў 27 сакавіка 1625 — 30 студзеня 1649
Папярэднік	Якаў I
Пераемнік	Олівер Кромвель
Нараджэнне	19 (29) лістапада 1600[…] Данфермлінскі палац, Файф, Шатландыя або Данфермлін, Данфермлін, Файф, Шатландыя
Смерць	30 студзеня (9 лютага) 1649[…] (48 гадоў) Лондан, Каралеўства Англія
Месца пахавання	Капліца Святога Георга[d]
Род	Сцюарты
Бацька	Якаў I Сцюарт
Маці	Ганна Дацкая
Жонка	Генрыэта Марыя Французская[…]
Дзеці	Карл II Сцюарт, Mary Henrietta, Princess Royal[d][…], Якаў II Сцюарт, Princess Elizabeth of England[d], Ганна Сцюарт, Henry Stuart, Duke of Gloucester[d], Henrietta of England[d], Charles James Stuart, Duke of Cornwall[d] і Catherine Stuart[d]
Веравызнанне	англіканства і Каталіцкая Царква
Дзейнасць	палітык, калекцыянер мастацтва, манарх
Аўтограф
Манаграма
Узнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Праўленне

У 1628 годзе быў забіты Бекінгем, які меў вялікі ўплыў на Карла. Незаконны збор падаткаў, насуперак «петыцыі аб правах», абудзіў абурэнне ў парламенце, які быў у 1629 годзе зноў распушчаны Карлам. Пасля гэтага ён кіраваў 11 гадоў сам, дастаючы грошы паборамі, штрафамі, манаполіямі і падобнымі шляхамі. У гэты час высунуўся Томас Уэнтварт, пасля граф Страфард, чалавек здольны, але жорсткі і ўладалюбівы; ён прыдумаў план (Thorough) ўвядзення абсалютнай улады караля, пры дапамозе пастаяннага войска, і з поспехам ўжываў яго сам, будучы намеснікам Ірландыі. Жадаючы ўвесці паўсюль у каралеўстве адзіную Англіканскую царкву, Карл пераследваў пурытанства, аддаючы перад ім перавагу нават папізму; прымасу Лоду ён дазволіў ўвесці бясшлюбнасць духавенства, вучэнне аб пекле, малітву аб памерлых і многія іншыя дагматы, якія збліжалі царкву з Рымам.