Лізавета Паўлаўна Герт
Лізавета Паўлаўна Герт (17 [29] красавіка 1891, Санкт-Пецярбург, Расійская імперыя — 6 лістапада 1975, Масква, СССР) — руская балерына і балетны педагог, адзін з вядучых педагогаў жаночага класічнага танца Расіі XX стагоддзя. Заслужаны дзеяч мастацтваў РСФСР (1951). Дачка танцоўшчыка Паўла Герта, жонка Самуіла Андрыянава.
| Лізавета Паўлаўна Герт | |
|---|---|
 | |
| Дата нараджэння | 17 (29) красавіка 1891 |
| Месца нараджэння | |
| Дата смерці | 6 лістапада 1975 (84 гады) |
| Месца смерці | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Павел Андрэевіч Герт |
| Адукацыя | |
| Прафесія | балерына, балетны педагог |
| Узнагароды |
  |
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |
Біяграфія правіць
Нарадзілася ў сям’і артыстаў балета Марыінскага тэатра П. А. Герта і А. В. Шапашнікавай. Адукацыю атрымала ў Пецярбургскім тэатральным вучылішчы. Выпускалася па класе Міхаіла Фокіна, пасля чаго ў 1908 годзе была прынята ў балетную трупу Марыінскага тэатра.
Строгае, высакароднае мастацтва балерыны сфарміравалася ў традыцыях класічнай школы Хрысціяна Іагансона, Марыуса Петыпа і яе бацькі, Паўла Герта. Пасля выканання партый феі Бэзу («Спячая прыгажуня»), Світанку («Капелія») і Ізабелы («Выпрабаванне Даміса»), у 1919 годзе Герт атрымала званне балерыны. Пік яе сольных выступленняў прыпадае на 1920-я гады, калі яна актыўна ўдзельнічала ў аднаўленні на савецкай сцэне лепшых дарэвалюцыйных спектакляў Марыінскага тэатра. Як балерына, выхаваная ў акадэмічных традыцыях класічнага танца, яна забяспечыла пераемнасць традыцый рускага балета ў рэвалюцыйную эпоху.
Пасля 20 гадоў выступленняў, у 1928 годзе, Лізавета Паўлаўна пакінула сцэну і цалкам прысвяціла сябе педагогіцы. Вяла клас удасканалення балерын у родным тэатры, у 1927—1934 гадах паралельна выкладала ў Ленінградскім харэаграфічным вучылішчы, у 1930—1932 гадах таксама была яго мастацкім кіраўніком.
У 1934 годзе пераехала ў Маскву, дзе з 1935 года пачала выкладаць у Маскоўскім харэаграфічным вучылішчы. У 1936—1937 гадах была яго мастацкім кіраўніком. Працу ў вучылішчы сумяшчала з выкладаннем у балетнай трупе Вялікага тэатра. Падчас вайны ў 1942—1945 гадах была ў эвакуацыі; у 1945 годзе вярнулася ў Маскву, з 1960 года выкладала толькі ў тэатры.
Сярод яе вучаніц А. Шэлест, М. Плісецкая, Р. Стручкова, В. Боўт, К. Максімава.
Памерла 6 лістапада 1975 года. Пахаваная на Увядзенскіх могілках (29 уч.).
Рэпертуар правіць
Вучаніцай выканала ролю Арміды ў «Ажыўленым габелене» (на музыку М. М. Чэрэпніна), пастаўленым М. Фокіным, і затым у яго ж балетах танчыла блізкія клаісчнаму стылю партыі: Арміда («Павільён Арміды» М. М. Чэрэпніна), Сільфіда («Шапеніяна» на музыку Ф. Шапена), Каламбіна («Карнавал» на музыку Р. Шумана).[1]
Сярод партый: Адэта — Адылія, Аўрора, Маша («Лебядзінае возера», «Спячая прыгажуня», «Шчаўкунок» П. Чайкоўскага), Раймонда («Раймонда» А. Глазунова), Нікія («Баядэрка» Л. Мінкуса), Пахіта («Пахіта» Э. Дэльдэвеза), Мірта («Жызэль» А. Адана); Аспічыя («Дачка фараона» Ц. Пуні), Смеральдзіна («Пульчынела» І. Ф. Стравінскага), Светлая сіла («Чырвоны віхор» У. М. Дзешавова) і іншыя.[1]
Зноскі
Літаратура правіць
- Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 5: Гальцы — Дагон / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1997. — Т. 5. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0090-0 (т. 5).