Міхаіл Андрэевіч Суслаў
Міхаіл Андрэевіч Су́слаў (8 (21) лістапада 1902, Шахаўское, цяпер Ульянаўская вобласць, Расійская імперыя — 25 студзеня 1982, Масква) — савецкі партыйны і дзяржаўны дзеяч, член Палітбюро, Прэзідыума ЦК КПСС (1952—1953), (1955—1982), Сакратар ЦК КПСС (1947—1982).
| Міхаіл Андрэевіч Суслаў | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| руск.: Михаил Андреевич Суслов | ||||||||||
 | ||||||||||
|
||||||||||
|
||||||||||
|
||||||||||
|
||||||||||
|
||||||||||
| Папярэднік | Дзмітрый Георгіевіч Ганчароў | |||||||||
| Пераемнік | Аляксандр Леанідавіч Арлоў | |||||||||
| Нараджэнне |
8 (21) лістапада 1902[1] |
|||||||||
| Смерць |
25 студзеня 1982[1][2][…] (79 гадоў) |
|||||||||
| Месца пахавання | ||||||||||
| Жонка | Суслава Лізавета Аляксандраўна | |||||||||
| Дзеці | сын Рэволій і дачка Мая | |||||||||
| Веравызнанне | Атэізм | |||||||||
| Партыя | ||||||||||
| Член у | ||||||||||
| Адукацыя | ||||||||||
| Дзейнасць | палітык, эканаміст | |||||||||
| Месца працы | ||||||||||
| Узнагароды |
|
|||||||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | ||||||||||
Біяграфія правіць
Пачатак жыцця і кар’ера пры Сталіне правіць
Нарадзіўся ў сялянскай сям’і ў вёсцы Шахаўское Хвалынскага павета Саратаўскай губерні, цяпер Паўлоўскі раён Ульянаўскай вобласці.
У 1918 году Суслаў ўступіў у сельскі Камітэт беднаты, у лютым 1920 году — у камсамол, а ў 1921 годзе — у РКП (б). Па камсамольскай пуцёўцы быў накіраваны на вучобу ў Прачысценскі рабфак, па заканчэнні якога ў 1924 годзе паступіў у Маскоўскі інстытут народнай гаспадаркі імя. Г. В. Пляханава, які скончыў у 1928 годзе. У 1929 годзе паступіў у аспірантуру Інстытута эканомікі Камуністычнай Акадэміі. Адначасова з вучобай у аспірантуры, якую скончыў у 1931 году, выкладаў палітычную эканомію ў Маскоўскім дзяржаўным універсітэце і Прамысловай акадэміі.
У 1931 году Міхаіл Андрэевіч Суслаў быў пераведзены ў апарат Цэнтральнай кантрольнай камісіі ВКП (б) і Наркамата Рабоча-сялянскай інспекцыі (ЦКК — РКИ), а ў 1934 годзе — у Камісію савецкага кантролю пры Савеце Народных Камісараў СССР (СНК СССР).
З 5 сакавіка 1938 году — другі сакратар Растоўскага абласнога камітэта ВКП (б).
З февраля 1939 года па лістапад 1944 году — Першы сакратар Арджанікідзаўская (Стаўрапольскага) крайкома ВКП (б) (апошні да 1943 года называўся Арджанікідзаўская).
У верасні 1941 Суслаў у сваім дакладзе «Вялікая Айчынная вайна і задачы партарганізацыі краю» прывёў аргумент на карысць перамогі СССР:
|
Вялізныя страты ў людзях на Усходнім фронце патрабуюць ўсё новых і новых папаўненняў. Між тым Германія ў два разы бяднейшая за Савецкі Саюз людскімі рэсурсамі ... | 
|
Арганізатар партызанскага руху падчас акупацыі Стаўрапольскага краю.
У 1941—1943 гадах быў членам Ваеннага савета Паўночнай групы войскаў Закаўказскага фронту.
14 лістапада 1944 года Міхаіл Андрэевіч Суслаў быў прызначаны на пасаду старшыні Бюро ЦК ВКП (б) па Літоўскай ССР з надзвычайнымі паўнамоцтвамі. Бюро было упаўнаважана на вядзенне работы па ліквідацыі наступстваў вайны і барацьбы з шматлікімі атрадамі «лясных братоў».
18 сакавіка 1946 года Суслаў быў пераведзены ў апарат ЦК ВКП (б) і 13 красавіка прызначаны на пасаду кіраўніка аддзела знешніх зносін ЦК ВКП (б), а 22 мая 1947 года быў прызначаны сакратаром ЦК ВКП (б) .
У 1948 годзе стаў адным з натхняльнікаў, а потым кіраўніком кампаніі барацьбы з касмапалітызмам. Нёс персанальную адказнасць за кампанію барацьбы «з бязродным касмапалітызмам», «буржуазным нізкапаклонствам перад Захадам» і інш.
З 1949 па 1950 гады працаваў на пасадзе галоўнага рэдактара газеты «Правда».
16 кастрычніка 1952 года Суслаў быў абраны членам Прэзідыума ЦК КПСС, але пасля смерці І. В. Сталіна 5 сакавіка 1953 года быў выведзены з яго складу і 16 красавіка зноў быў прызначаны на пасаду кіраўніка аддзела знешніх зносін ЦК КПСС.
На думку Жарэса Мядзведзева ў працы «Сакрэтны спадчыннік Сталіна», Сталін бачыў Суслава будучыняй ідэолагам партыі, Мядзведзеў піша:
|
|
... Старэйшы ідэолаг, якім быў Сталін, рыхтаваўся саступіць сваё месца малодшаму, калі зразумеў, што яго ўласны час падыходзіць да канца», і нават называе Суслава "таемным Генсекам КПСС" |
|
Кар’ера пры Хрушчове правіць
1954 году Суслаў быў прызначаны на пасаду старшыні Камісіі па замежных справах Савета Саюза Вярхоўнага Савета СССР, а 12 ліпеня 1955 года быў зноў абраны членам Прэзідыума ЦК КПСС. У Прэзідыуме, а затым у Палітбюро, адказваў за ідэалагічныя пытанні.
У 1956 годзе ў час Венгерскага паўстання 1956 года Суслаў разам з А. І. Мікаянам, І. А. Сяровым і М. С. Малініным прыбыў у Будапешт і пасля няўдалых перамов з венгерскім кіраўніцтвам настаяў на ўводзе савецкіх войскаў у Венгрыю.
Указам Прэзідыума Вярхоўнага Савета СССР ад 20 лістапада 1962 года за вялікія заслугі перад Камуністычнай партыяй і Савецкай дзяржавай у камуністычным будаўніцтве і ў сувязі з 60-годдзем з дня нараджэння Міхаілу Андрэевічу Суславу прысвоена званне Героя Сацыялістычнай Працы з уручэннем ордэна Леніна.
У кастрычніку 1964 года браў удзел у зняцці М. С. Хрушчова з займаных ім дзяржаўных пасад Першага сакратара ЦК КПСС і старшыні Савета Міністраў СССР.
Кар’ера пры Брэжневе правіць
У 1967 годзе выбраны народным дэпутатам Вярхоўнага Савета РСФСР 7-га склікання ад тальяцінскай выбарчай акругі.[4]
Пры Брэжневе роля Суслава ў партыі ўзрасла, у яго вядзенні была ідэалогія, культура, цэнзура, адукацыя. Суслаў быў ініцыятарам ганенняў на інтэлігенцыю, якая ўзнялася пасля хрушчоўскай «адлігі», меў рэпутацыю «дагматыка» і «кансерватара». З яго імем звязаны ганенні на дысідэнтаў, выгнанне А. І. Салжаніцына з СССР, спасылка А. Д. Сахарава.
У 1979 году Суслаў сярод іншых уваходзіў у лік кіраўнікоў, якія прынялі рашэнне пра ўвод савецкіх войскаў у Афганістан.
Міхаіл Андрэевіч Суслаў памёр 25 студзеня 1982 гады ў Маскве, за некалькі месяцаў да Леаніда Ільіча Брэжнева. Важную ўнутрыпалітычную і ідэалагічную ролю Суслава ў апошнія гады яго жыцця падкрэслівае тое, што ён быў пахаваны (у шэрагу ўсяго некалькіх партыйных дзеячаў, такіх, як Калінін, Жданаў, Сталін, Варашылаў) у некропаль у Крамлёўскай сцяны, у асобнай магіле, на якой неўзабаве быў узведзены помнік. Цырымонія пахавання 29 студзеня трансліравалася ў прамым эфіры па ўсёй тэрыторыі СССР, а ў краіне быў абвешчаны трохдзённая жалоба.
Погляды правіць
Палітычныя погляды правіць
Прытрымліваўся артадаксальна-марксісцкіх поглядаў, імкнучыся захаваць стабільнасць, не звяртаючыся да крайнасцяў, аднак настойліва душыў ідэалагічных праціўнікаў. Суславым вызначалася пазыцыя ў дачыненні да культу асобы Сталіна — ён перашкаджаў рэабілітацыі Сталіна і перарываў шырокую крытыку яго дзейнасці, дапушчаючы пры гэтым у друку згадкі пра Сталіна пераважна ў ваенных мемуарах.
Непахісна стаяў на пазіцыях самага артадаксальнага тлумачэння марксізму, непрымання любога адхіленні ад яго, ідэалагічнай вайны з буржуазнай ідэалогіяй.
Існуе і іншая версія, згодна якой Суслаў не з’являўся марксістам, а быў звычайным кансерватарам і партакратам
Зноскі
- ↑ а б Michail Andrejewitsch Suslow // filmportal.de — 2005. Праверана 9 кастрычніка 2017.
- ↑ Michail Andrejewitsch Suslow // Brockhaus Enzyklopädie
- ↑ Deutsche Nationalbibliothek Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 31 снежня 2014.
- ↑ СПИСОК ДЕПУТАТОВ, ИЗБРАННЫХ В ВЕРХОВНЫЙ СОВЕТ РСФСР Архівавана 7 жніўня 2012.
Літаратура правіць
- Су́слаў Міхаіл Андрэевіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 290. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).
- Суслов Михаил Андреевич // Большая советская энциклопедия : ([в 30 т.]) / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд.. — М. : Советская энциклопедия, 1969—1978. (руск.)
- Су́слов Михаил Андреевич // Советская историческая энциклопедия / Гл. ред. Е. М. Жуков. — М.: Советская энциклопедия, 1971. — Т. 13: Славяноведение — Ся Чэн. — (Энциклопедии. Словари. Справочники). — 57 800 экз. — Столб. 966—967. — 1024 столб. с илл. и карт., 8 л. карт и илл. (руск.)