Нут культурны

	Нут
Навуковая класіфікацыя
Дамен:	Эўкарыёты
Царства:	Расліны
Аддзел:	Кветкавыя
Клас:	Двухдольныя
Парадак:	Бабовакветныя
Сямейства:	Бабовыя
Падсямейства:	Матыльковыя
Трыба:	Cicereae
Род:	Нут
Від:	Нут
Міжнародная навуковая назва
	Cicer arietinum L., 1753
ITIS	26537
NCBI	3827
EOL	685208
GRIN	t:10535
IPNI	486336-1
TPL	ild-4318

Нут культурны, Нут пасяўны^[3], таксама Бараноў гарох^[4] (Cicer arietinum) — кветкавая расліна сямейства Бабовыя (Fabaceae), зернебабовая культура. Насенне нута культурнага — харчовы прадукт.

Апісанне правіць

Аднагадовая расліна. Сцябло прамастойнае, пакрытае залозістымі валасінкамі. У вышыню дасягае 20—70 см. Лісце непарнаперыстае. Бабы кароткія, уздутыя, звычайна ўтрымліваюць 1—2 зернейка (часам — да 4 зярнят). Зярняткі нагадваюць галаву барана ці савы. Дыяметр ад 0,5 да 1,5 см. Колер — ад жоўтага да вельмі цёмнага. Маса тысячы зярнят у залежнасці ад гатунку вагаецца паміж 150 і 300 г. Самаапыляльная расліна, апыленне адбываецца ў фазе закрытай кветкі, часам перакрыжаванае апыленне.

Распаўсюджанасць правіць

Культурны нут расце ў 30 краінах свету. Пад пасевы занята 8,6 млн га. 90 % усёй плошчы прыпадае на трапічную і субтрапічную Азію — у Індыі, Кітаі, Пакістане. У Афрыцы (Марока, Туніс, Эфіопія) і ў Амерыцы (Калумбія, Мексіка) пасевы займаюць невялікія плошчы. Сярэдняя ўраджайнасць складае 0,6—0,8 т/га.

Зноскі

↑ Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.
↑ Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».
↑ Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 37. — 160 с. — 2 350 экз.
↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2000. — Т. 11. — С. 390. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0188-5 (Т. 11).

Літаратура правіць

Нут // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 4. Недалька — Стаўраліт / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1985. — 599 с., іл. — 10 000 экз. — С. 33.

Спасылкі правіць

Нут бараний: інфармацыя пра таксон у праекце «Плантариум» (вызначальнік раслін і ілюстраваны атлас відаў). (руск.)

[1] Ужываецца таксама назва Пакрытанасенныя.

[2] Пра ўмоўнасць аднясення апісанай у гэтым артыкуле групы раслін да класа двухдольных гл. артыкул «Двухдольныя».

[Киселевский-3] Киселевский А. И. Латино-русско-белорусский ботанический словарь. — Мн.: «Наука и техника», 1967. — С. 37. — 160 с. — 2 350 экз.

[4] Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.11: Мугір — Паліклініка / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: БелЭн, 2000. — Т. 11. — С. 390. — 560 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0188-5 (Т. 11).

[3]

[4]

[1]

[2]