Расонская партызанская брыгада імя І. В. Сталіна

Расонская партызанская брыгада імя І. В. Сталіна — савецкае разведвальна-дыверсійнае і партызанскае падраздзяленне, якое дзейнічала падчас Вялікай Айчыннай вайны на тэрыторыі Расонскага, Асвейскага і Полацкага Віцебскай, Ідрыцкага і Невельскага раёнаў Калінінскай абласцей РСФСР.

Расонская партызанская брыгада імя І. В. Сталіна
Расонская брыгада імя І. В. Сталіна
Гады існавання 19421943
Краіна
Краіны  Беларуская ССР
 РСФСР
Падпарадкаванне Беларускі штаб партызанскага руху
Тып разведвальна-дыверсійнае і партызанскае падраздзяленне
Войны Вялікая Айчынная вайна
Удзел у Расонскі бой
Камандзіры
Вядомыя камандзіры Радзівон Арцёмавіч Ахоцін

Гісторыя правіць

У канцы мая 1942 года ў Расонскім раёне для арганізацыі і кіраўніцтва партызанскімі атрадамі быў створаны штаб на чале з сакратаром Расонскага падпольнага райкома КП(б)Б В. Я. Лапенкам і камандзірам атрада імя Сталіна Р. А. Ахоціным. У чэрвені штабам былі арганізаваны атралы імя Варашылава, імя Чапаева, імя Чкалава, імя Молатава. У ліпені 1942 года ўсе гэтыя атрады ўвайшлі ў брыгаду «За Савецкую Беларусь» як расонская група партызанскіх атрадаў. Пазней у яе былі ўключаны асобныя атрады: 2-і імя Сталіна, імя Леніна, імя Катоўскага, імя Будзённага, імя Шчорса.

Паводле распараджэння аператыўнай групы партызанскага руху пры Ваенным савеце 4-й Ударнай арміі, у канцы жніўня 1942 года група партызанскіх атрадаў Расонскага раёна пераўтворана ў Расонскую брыгаду імя Сталіна. Брыгада вяла пастаянныя баі з нямецкімі акупацыйнымі сіламі, што непрыкметна пераўтварала атрады ў паходныя шпіталі, што абцяжарвала аператыўны і тактычны манеўр. Каб палепшшыць становішча была створана медыцынская служба (начальнік — М. А. Папова) і брыгадны шпіталь (начальнік і камісар — Я. А. Алесіна і С. К. Рубашэнка).

3 лістапада 1943 года Расонская брыгада імя Сталіна ў складзе 12 атрадаў агульнай колькасцю 2309 чалавек, злучылася з часцямі РСЧА.

Склад правіць

Атрады правіць

Падчас стварэння, брыгада складалася з:

  • партызанскі атрад імя Сталіна;
  • партызанскі атрад імя Варашылава;
  • партызанскі атрад імя Чапаева;
  • партызанскі атрад імя Чкалава;
  • партызанскі атрад імя Молатава;
  • 2-і партызанскі атрад імя Сталіна;
  • партызанскі атрад імя Кірава;
  • партызанскі атрад імя Калініна;
  • артылерыйскі дывізіён.

Пазней у брыгадзе былі арганізаны:

  • партызанскі атрад імя Камсамола (з кастрычніка 1942 года — імя Лапенкі);
  • партызанскі атрад імя Суворава;
  • партызанскі атрад імя Кутузава;
  • партызанскі атрад імя Жукава;
  • партызанскі атрад імя Ракасоўскага.

Батальёны правіць

Для лепшага кіравання брыгадай у жніўні 1942 года атрады былі зведзены ў батальёны:

  • 1-ы батальён (зона адказнасці — паўднёвая частка раёна);
  • 2-і батальён (усходняя);
  • 3-і батальён (заходняя);
  • 4-ы батальён (створаны ў лютым 1943 года).

Камандзіры правіць

Камісары правіць

Начальнікі штаба правіць

Літаратура правіць

  • Партызанская брыгада Расонская імя І. В. Сталіна // Беларусь у Вялікай Айчыннай вайне, 1941—1945: Энцыкл. / Рэдкал.: І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1990. — С. 448. — 680 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-012-2.