Роберт Фрэнсіс Ферчгат або Фурхгат[12] (англ.: Robert Francis Furchgott, 4 чэрвеня 1916, г. Чарлстан, ЗША19 мая 2009, г. Сіэтл, ЗША) — амерыканскі вучоны ў галіне фармакалогіі, лаўрэат Нобелеўскай прэміі па фізіялогіі і медыцыне ў 1998 годзе разам з Л. Дж. Ігнарам і Ф. Мурадам «за адкрыццё ролі аксіду азоту як сігнальнай малекулы ў рэгуляцыі сардэчна-сасудзістай сістэмы».

Роберт Фрэнсіс Ферчгат
англ.: Robert Francis Furchgott
Дата нараджэння 4 чэрвеня 1916(1916-06-04)[1][2][…]
Месца нараджэння
Дата смерці 19 мая 2009(2009-05-19)[3][4][…] (92 гады)
Месца смерці
Грамадзянства
Род дзейнасці біяхімік, урач, фармацэўт, выкладчык універсітэта, хімік, фармаколаг
Навуковая сфера біялогія, біяхімія
Месца працы
Навуковая ступень прафесар
Альма-матар
Член у
Узнагароды Нобелеўская прэмія Нобелеўская прэмія па фізіялогіі і медыцыне (1998)
Подпіс Выява аўтографа
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Ферчгат нарадзіўся ў Чарлстане, штат Паўднёвая Караліна, у сям'і Артура Ферчгата (снежань 1884 - студзень 1971), які быў уладальнікам універмага, і Пены (Sorentrue) Ферчгат.

Скончыў універсітэт Паўночнай Караліны ў Чэпел-Хіле ў 1937 годзе і Паўночна-Заходні ўніверсітэт у Чыкага ў 1940 годзе. З 1940 года ў Медыцынскім каледжы Корнелскага ўніверсітэта, з 1949 года ў Вашынгтонскім універсітэце. У 1956-1988 гадах у Медыцынскім цэнтры Дзяржаўнага ўніверсітэта Нью-Ёрка (г. Бруклін),[13] з 1989 года прафесар Медыцынскай школы ўніверсітэта г. Маямі.

У 1978 годзе Ферчгат адкрыў рэчыва ў эндатэліяльных клетках, якое выклікае рэлаксацыю крывяносных сасудаў, або эндатэліяльны фактар рэлаксацыі. Да 1986 года ён вывучыў прыроду гэтага агента і механізм яго дзеяння. Ён выявіў, што адкрыты ім фактар рэлаксацыі ёсць не што іншае як аксід азоту (NO), важны кампанент фізіялогіі сардэчна-сасудзістай сістэмы. Гэта даследаванне было важным у тлумачэнні дзеяння Віягры і іншых медыцынскіх і звязаных са здароўем праблем.

Аўтар навуковых прац па механізмах уздзеяння аксіду азоту ў кардыяваскулярнай сістэме, метабалізме макраэргічных злучэнняў у гладкіх мышцах.

Распрацаваў тэорыю рэцэптарнага ўзаемадзеяння, склаў класіфікацыю адрэнарэцэптараў.

Ферчгат, які быў яўрэем,[14] пражыў большую частку свайго жыцця ў Вудмеры (англ.: Woodmere), Нью-Ёрк (Лонг-Айлэнд). Ён быў жанаты з Ленорай Мандельбаум (люты 1915 - красавік 1983)[15] з 1941 года да яе смерці ва ўзросце 68 гадоў. У іх было тры дачкі: Джэйн, Сьюзэн і Тэры. Яго дачка, Сьюзэн, была плённай мастачкай у контракультуры Сан-Францыска і сузаснавальніцай Kerista Commune. Роберт Ферчгат пазней пабраўся шлюбам з Маргарэт Галахер Рот, якая памерла 14 сакавіка 2006 года.[16]

Ферчгат памёр 19 мая 2009 года[17] ў Сіэтле.

Узнагароды правіць

Гл. таксама правіць

Зноскі

  1. Robert F. Furchgott // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.
  2. Robert F. Furchgott // Brockhaus Enzyklopädie Праверана 9 кастрычніка 2017.
  3. Robert Furchgott, Nobelist for Work on a Gas, Dies at 92 // The New York Times / J. KahnManhattan, NYC: New York Times Company, A. G. Sulzberger, 2009. — ISSN 0362-4331; 1553-8095; 1542-667X
  4. Life In Legacy - Week ending Saturday, May 23, 2009
  5. Robert F. Furchgott dies at 92; scientist won Nobel Prize // Los Angeles TimesLA: 2009. — ISSN 0458-3035; 2165-1736
  6. Nobel laureate Robert Furchgott dies in Seattle // The Seattle TimesSeattle: 2009. — ISSN 0745-9696; 2642-7192
  7. Snyder S. H. Obituary: Robert Furchgott (1916-2009). // Nature / M. SkipperNPG, Springer Science+Business Media, 2009. — Vol. 460, Iss. 7251. — P. 47. — ISSN 1476-4687; 0028-0836doi:10.1038/460047A
  8. Ritter J. M. Endothelial progenitor cells & translational research // Br. J. Clin. Pharmacol.Wiley-Blackwell, 2009. — Vol. 68, Iss. 4. — P. 477–479. — ISSN 0306-5251; 1365-2125doi:10.1111/J.1365-2125.2009.03538.X
  9. http://www.nndb.com/org/290/000161804/
  10. http://www.nndb.com/people/159/000134754/
  11. NNDB — 2002.
  12. Паводле БЭ
  13. Solomon H. Snyder: Robert Furchgott (1916–2009). Nobel laureate who pioneered research into nitric oxide. Nature, Band 460, 2009, S. 47
  14. American Jewish Recipients of the Nobel Prize
  15. Social Security Death Index
  16. http://query.nytimes.com/gst/fullpage.html?res=9800E1DB143AF934A25750C0A9609C8B63 The New York Times
  17. http://www.downstate.edu

Літаратура правіць

  • Raju, T N (2000). The Nobel chronicles. 1998: Robert Francis Furchgott (b 1911), Louis J Ignarro (b 1941), and Ferid Murad (b 1936). Lancet. Vol. 356 (апублікавана 2000 Jul 22). p. 346. PMID 11071225. {{cite book}}: Праверце значэнне даты ў: |publication-date= (даведка)
  • Rabelink, A J (1998). Nobel prize in Medicine and Physiology 1998 for the discovery of the role of nitric oxide as a signalling molecule. Nederlands tijdschrift voor geneeskunde. Vol. 142 (апублікавана 1998 Dec 26). pp. 2828–30. PMID 10065255. {{cite book}}: Праверце значэнне даты ў: |publication-date= (даведка)
  • Laufs, U; Erdmann, E (1998). Nitric oxide as a signal molecule in the cardiovascular system. Nobel Prize for Medicine in 1998. Dtsch. Med. Wochenschr. Vol. 123 (апублікавана 1998 Dec 18). pp. 1562–5. doi:10.1055/s-0029-1237297. PMID 9893684. {{cite book}}: Праверце значэнне даты ў: |publication-date= (даведка)
  • Hansson, G K; Jörnvall, H; Lindahl, S G (1998). The Nobel Prize 1998 in physiology or medicine. Nitrogen oxide as a signal molecule in the cardiovascular system. Ugeskr. Laeg. Vol. 160 (апублікавана 1998 Dec 21). pp. 7571–8. PMID 9889673. {{cite book}}: Праверце значэнне даты ў: |publication-date= (даведка)
  • Nielsen, T T; Sørensen, K E (1998). Discovery of "endogenous nitroglycerin", NO, as cellular signal molecule. Ugeskr. Laeg. Vol. 160 (апублікавана 1998 Dec 21). p. 7567. PMID 9889670. {{cite book}}: Праверце значэнне даты ў: |publication-date= (даведка)
  • Mitka, M (1998). 1998 Nobel Prize winners are announced: three discoverers of nitric oxide activity. JAMA. Vol. 280 (апублікавана 1998 Nov 18). p. 1648. doi:10.1001/jama.280.19.1648. PMID 9831980. {{cite book}}: Праверце значэнне даты ў: |publication-date= (даведка)
  • Hansson, G K; Jörnvall, H; Lindahl, S G (1998). 1998 Nobel Prize in physiology or medicine. Nitric oxide as a signal molecule in the cardiovascular system. Lakartidningen. Vol. 95 (апублікавана 1998 Oct 21). pp. 4703–8. PMID 9821753. {{cite book}}: Праверце значэнне даты ў: |publication-date= (даведка)
  • Furchgott, R F (1996). The 1996 Albert Lasker Medical Research Awards. The discovery of endothelium-derived relaxing factor and its importance in the identification of nitric oxide. JAMA. Vol. 276 (апублікавана 1996 Oct 9). pp. 1186–8. doi:10.1001/jama.276.14.1186. PMID 8827976. {{cite book}}: Праверце значэнне даты ў: |publication-date= (даведка)
  • Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т.16: Трыпалі - Хвіліна / Рэдкал.: Г.П.Пашкоў і інш. - Мн.: БелЭн, 2003. - 576 с.: іл.

Спасылкі правіць