Рубен Віктаравіч Амбарцумян
Рубен Віктаравіч Амбарцумян (арм.: Ռուբեն Վիկտորի Համբարձումյան; нар. 28 кастрычніка 1941, Елабуга) — савецкі і армянскі матэматык. Акадэмік Нацыянальнай акадэміі навук Рэспублікі Арменія (1986, член-карэспандэнт з 1982), доктар фізіка-матэматычных навук (1975), прафесар (1976). Аўтар серыі прац па стахастычнай і інтэгральнай геаметрыі.
| Рубен Віктаравіч Амбарцумян | |
|---|---|
| арм.: Ռուբեն Վիկտորի Համբարձումյան | |
 | |
| Дата нараджэння | 28 кастрычніка 1941[1][2] (82 гады) |
| Месца нараджэння | |
| Грамадзянства | |
| Бацька | Віктар Амазаспавіч Амбарцумян[1][2] |
| Род дзейнасці | матэматык, выкладчык універсітэта |
| Навуковая сфера | матэматычны аналіз[d], інтэгральная геаметрыя[d] і выпадковы працэс[d] |
| Месца працы | |
| Навуковая ступень | доктар фізіка-матэматычных навук[1][2] (1975) |
| Навуковае званне | |
| Альма-матар | |
| Навуковы кіраўнік | Yury Prokhorov[d][3] |
| Вядомыя вучні | Victor Karo Ohanyan[d][3] |
| Узнагароды |
 прэмія Рола Дэвідсана[d] (1982) |
Біяграфія правіць
Сын астрафізіка Віктара Амбарцумяна[4]. Скончыў МДУ ў 1962 годзе, пачаў працу ў Інстытуце матэматыкі АН Армянскай ССР. Кандыдат фізіка-матэматычных навук (1968), доктар фізіка-матэматычных навук (1975), абарону правёў у Матэматычным інстытуце імя В. А. Сцяклова РАН. У 1979—1986 гадах — кіруючы кафедрай у Ерэванскім дзяржаўным універсітэце[5].
У 1970—1980 гадах дзякуючы сваім працам у матэматыцы Амбарцумян стварыў новы навуковы кірунак — камбінаторную інтэгральную геаметрыю, якая ўжывалася ў даследаванні рашэнні заданняў стахастычнай геаметрыі. У прыватнасці, стараннямі Амбарцумяна ўдалося вырашыць заданні стереологии геаметрычных выпадковых працэсаў, знайсці рашэнні класічнай задання Бюфона-Сільвестра[6][7] і чацвёртай праблемы Гільберта ў двухмернай і трохвымернай прасторах[8][9]. Таксама Амбарцумянам прапанавана фактарыяльная сістэма злічэння ў геаметрычнай тэорыі імавернасцей[5].
З 1990 па 2010 гады Амбарцумян быў галоўным рэдактарам часопіса «Весткі Нацыянальнай акадэміі навук Рэспублікі Арменія: Матэматыка» (выдаваўся і на англійскай мове). З 2009 па 2013 год займаў пасаду дырэктара праекта «Freezwater», якім кіраваў з Фрыбургскім універсітэтам. Праект быў скіраваны на стварэнне ў прывяршыннай вобласці гары Арагац штучнага ледавіка для забеспячэння сельскіх угоддзяў перадгорных раёнаў паліўной вадой пад канец лета. У наш час чытае адмысловы курс у Расійска-армянскім (Славянскім) універсітэце. Выкладаў ва ўніверсітэтах ЗША, Канады, Індыі, Ізраіля, Францыі і Швейцарыі[5]. Лаўрэат прэміі Кембрыджскага ўніверсітэта імя Рола Дэвідсана 1982 года[10].
Амбарцумян таксама займаецца гістарычнымі даследаваннямі: у 2015 годзе апублікаваў кнігу «Вільсанаўская Арменія», якая выйшла ў Германіі[5]. Кніга была прысвечана спробе ўтварэння незалежнай Арменіі пасля Першай сусветнай вайны, у чым быў зацікаўлены Вудра Вільсан[11].
Некаторыя работы правіць
На рускай правіць
- О случайных полях отрезков и случайных мозаиках на плоскости // Теория вероятн. и её примен., 18:3 (1973), 515—526[12]
- Об одном приложении связи броуновского блуждания с задачей Дирихле // Теория вероятн. и её примен., 10:3 (1965), 539—543[12]
- Распределения Пальма и случайные раскраски плоскости // Второе российско-армянское совещание по математической физике, комплексному анализу и смежным вопросам. 9 октября 2008 г., 13:25[12]
- Комбинаторные принципы в стохастической геометрии // Ереван, АН Арм ССР, Ин-т математики, 1980[13].
- Аналитические результаты комбинаторной интегральной геометрии: Обзор // 1999, 34 (6). pp. 7-51. ISSN 00002-3043[14]
На англійскай правіць
- A note on pseudometrics on the plane. Zeitschrift für Wahrscheinlichkeitstheorie und Verwandte Gebiete[15] 37, 145—155 (1976).[6][16]
- Sevan Methodologies revisited: Random line processes, Journal of Contemporary Mathematical Analysis Архівавана 12 лютага 2015. , Volume 48, 2013, Issue 1, pp. 4-22[17]
- Parallel X-ray Tomography of Convex Domains as a Search Problem in Two Dimensions, Journal of Contemporary Mathematical Analysis Архівавана 12 лютага 2015. , Volume 48, 2013, Issue 1, pp. 23-34
- Stochastic Geometry, Geometric Statistics, Stereology (Proceedings of the Conference held at Oberwolfach, 1983). Teubner — Texte zur Mathematik, Band 65, Leipzig 1983
- Stochastic and Integral Geometry, (Proceedings of the Second Sevan Symposium on Integral and Stochastic Geometry), in Acta Applicandae Mathematicae, Vol 9, Nos 1-2 (1987)
- Chord calculus and stochastic geometry, Journal of Contemporary Mathematical Analysis, Vol 42, 2007, pp. 3-27[18]
- A. A. Krasnovsky Jr., N. N. Drozdova, Ya. V. Roumbal, A. V. Ivanov, and R. V. Ambartzumian, "Biophotonics of molecular oxygen: activation efficiencies upon direct and photosensitized excitation, " Chin. Opt. Lett. 3, S1-S4 (2005)[19]
- Ambartzumian, R. V. (2013) Parallel X-ray tomography of convex domains as a search problem in two dimensions. Հայաստանի ԳԱԱ Տեղեկագիր. Մաթեմատիկա, 48 (1). pp. 37-52. ISSN 00002-3043[20]
Кнігі правіць
- Р. В. Амбарцумян. Комбинаторная интегральная геометрия с приложениями к математической стереологии. — 1982 (английский перевод опубликован John Wiley & Sons, Inc.)[21]
- Р. В. Амбарцумян, Й. Мекке, Д. Штоян. Введение в стохастическую геометрию. — М.: Наука, 1989[22]
- Р. В. Амбарцумян. Дифференциальные и интегральные вычисления факторизации и геометрическая вероятность. — 1990 (английский перевод опубликован Cambridge University Press)[23]
- Р. В. Амбарцумян. Вильсоновская Армения: истории за провалившимся проектом. — 2015[5]
Міжнародныя канферэнцыі правіць
- 1978: Первый симпозиум по интегральной геометрии «200 лет задаче Бюфона», Севан, СССР (при поддержке Лондонского королевского общества)[24]
- 1983: Конференция по стохастической геометрии, Обервольфах, ФРГ[25]
- 1985: Второй симпозиум по интегральной геометрии, Севан, СССР
- 1991: Конференция по стохастической геометрии, Обервольфах, ФРГ
- 2013: Швейцарско-армянской круглый стол[26]
Узнагароды правіць
- Медаль Ананіі Шыракацы (14.10.2013)[27].
- Премия Ленинского комсомола Армении (1965).
Зноскі
- ↑ а б в г д е ё Армянская савецкая энцыклапедыя / пад рэд. Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ а б в г д е ё Armenian Concise Encyclopedia — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990.
- ↑ а б Матэматычная генеалогія — 1997.
- ↑ V. A. Ambartsumian, A Life in Astrophysics : Selected Papers of Viktor Ambartsumian, New York: Allerton Press, 1998, ISBN 0-89864-082-2
- ↑ а б в г д Звезды в небе и в семье Амбарцумянов Архівавана 17 красавіка 2018. (руск.)
- ↑ а б R. V. Ambartzumian, A note on pseudo-metrics on the plane, Zeitschrift für Wahrscheinlichkeitstheorie und Verwandte Gebiete 1976, Volume 37, Issue 2, pp 145—155
- ↑ solution to the Buffon Sylvester problem
- ↑ R. V. Ambartzumian, ’Remarks on Combinatorics of Planes in Euclidean Three Dimensions’, SOP Transactions on Applied Mathematics
- ↑ R. V. Ambartzumian, Remarks on Combinatorics of Planes in Euclidean Three Dimensions, SOP Transactions on Applied Mathematics Архівавана 5 жніўня 2017., Volume 1, Number 2, pp.29-43, 2014.
- ↑ Prize Winners 1976-2014(недаступная спасылка). cam.ac.uk. Архівавана з першакрыніцы 20 снежня 2011. Праверана 13 мая 2018.
- ↑ «Wilsonain Armenia: stories behind the failed project»
- ↑ а б в Информация на сайте Mathnet.ru (руск.)
- ↑ КОМБИНАТОРНЫЕ ПРИНЦИПЫ В СТОХАСТИЧЕСКОЙ ГЕОМЕТРИИ (руск.)
- ↑ Амбарцумян, Р. В. (1999) Аналитические результаты комбинаторной интегральной геометрии : Обзор. Հայաստանի ԳԱԱ Տեղեկագիր. Մաթեմատիկա, 34 (6). pp. 7-51. ISSN 00002-3043 http://mathematics.asj-oa.am/id/eprint/580(недаступная спасылка)
- ↑ Journal of Theoretical Probability. springer.com.
- ↑ J.C. Alvarez Paiva, Hilbert’s Fourth Problem in Two Dimensions Mass Selecta: Teaching and Learning Advanced Undergraduate Mathematics. S. Katok, A. Sossinsky, and S. Tabachnikov (eds.), Amer. Math. Soc., Rhode Island, 2003, 165—183.
- ↑ Ambartzumian R. V. "Sevan methodologies revisited: Random line processes". Journal of Contemporary Mathematical Analysis. 48: 4–22. doi:10.3103/S1068362313010020.
- ↑ Ambartzumian R. V. (2007). "Chord calculus and stochastic geometry". Journal of Contemporary Mathematical Analysis. 42 (1): 3–27. doi:10.3103/s1068362307010013.
- ↑ http://col.osa.org/abstract.cfm?URI=col-3-101-S1
- ↑ http://mathematics.asj-oa.am/id/eprint/2334(недаступная спасылка)
- ↑ Combinatorial Integral Geometry With Applications to Mathematical Stereology. abebooks.co.uk (12 лютага 1982).
- ↑ bücher.de IT and Production. Ruben V. Ambartzumjan, Joseph Mecke, Dietrich Stoyan, sowie Werner Nagel ( Hrsg). buecher.de.
- ↑ Factorization Calculus and Geometric Probability. Cambridge University Press.
- ↑ K. Krickeberg
- ↑ Schedule — MFO. mfo.de.
- ↑ Snow Storage – Perspective for Armenia?. ecolur.org.
- ↑ Указ Президента РА
Спасылкі правіць
- Профіль Рубена Віктаравіча Амбарцумяна на афіцыйным сайце НАН РА