Фрэдэрык Сенгер

Фрэдэрык Сенгер
Фрэдэрык Сенгер
	англ.: Frederick Sanger
Дата нараджэння	13 жніўня 1918[…]
Месца нараджэння	Рэндкамб[d], Англія;
Дата смерці	19 лістапада 2013[…] (95 гадоў)
Месца смерці	Кембрыдж, Англія;
Грамадзянства	Вялікабрытанія;
Жонка	Margaret Joan Howe[d]
Род дзейнасці	біяхімік, хімік, выкладчык універсітэта, свядомы адмоўца
Навуковая сфера	біяхімія
Месца працы	Кембрыджскі ўніверсітэт;
Навуковая ступень	доктар філасофіі (1943), ганаровы доктар[d] (1968), ганаровы доктар[d] (1970) і ганаровы доктар[d] (1970)
Альма-матар	Кембрыджскі ўніверсітэт; каледж Святога Джона[d] (1939); Bryanston School[d] (1936); Грэйт-Малверн[d]; The Downs, Malvern College Prep School[d];
Навуковы кіраўнік	Albert Neuberger[d]
Вядомыя вучні	Родні Портэр і Элізабет Блэкбёрн
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства; Нацыянальная акадэмія навук ЗША; Баварская акадэмія навук; Французская акадэмія навук; Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук; Еўрапейская арганізацыя малекулярнай біялогіі[d]; Акадэмія навук Аўстраліі[d]; Індыйская нацыянальная акадэмія навук[d]; Кінгс-каледж[d]; World Academy of Art and Science[d]; каледж Святога Джона[d]; Peace Pledge Union[d]; Medical Research Council Centre Cambridge[d];
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па хіміі (1958) Нобелеўская прэмія па хіміі (1980) член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] (1954) прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні (1979) прэмія Кардэ — Моргана[d] (1951) Каралеўскі медаль[d] (1969) міжнародная прэмія Фонда Гайрднера (1979) прэмія Луізы Грос-Хорвіц (1979) William Bate Hardy Prize[d] (1976) Association of Biomolecular Resource Facilities[d] (1994) Крунаўская лекцыя[d] (1975) член-карэспандэнт Акадэміі навук Аўстраліі[d] (1982)
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фрэдэрык Сенгер, таксама Сангер CBE (англ.: Frederick Sanger; 13 жніўня 1918 г., Рэндкамб, Глостэршыр — 19 лістапада 2013^[16]) — англійскі біяхімік, адзіны вучоны — двойчы лаўрэат Нобелеўскай прэміі па хіміі — у 1958 і 1980 (сумесна з У. Гілбертам і П. Бергам). Жанаты, мае двух сыноў і дачку.

Біяграфія правіць

Скончыў Кембрыджскі ўніверсітэт (1939). З 1940 года працуе там жа. Доктарская ступень з 1943 года. З 1951 года член Медыцынскага даследчага савета і кіраўнік лабараторыі малекулярнай біялогіі гэтага савета. З 1983 года ў адстаўцы.

Асноўныя працы прысвечаны хіміі бялку і нуклеінавым кіслотам. З 1945 года Сенгер вывучаў структуру інсуліну. Ім быў распрацаваны дынітра-фторбензольны метад ідэнтыфікацыі канцавых амінагруп у пептыдах, з дапамогай якога яму атрымалася ўстанавіць прыроду і паслядоўнасць чаргавання амінагруп у інсуліне і расшыфраваць яго будову (1944—1954). Сенгер устанавіў, што інсулін мае агульную формулу C₃₃₇N₆₅O₇₅S₆, тры сульфідных мастка і складаецца з двух ланцугоў: ланцуга A, які змяшчае 21 амінакіслотны астатак, і ланцуга B, які змяшчае 30 амінакіслотных астаткаў. Гэтыя працы паслужылі асновай для сінтэтычнага атрымання інсуліну і іншых гармонаў.

У 1965 годзе прапанаваў пазначаць РНК і ДНК, прызначаныя для структурных даследаванняў, радыеактыўным ізатопам фосфару ³²Р, што дазволіла ажыццяўляць працы з надзвычай малой колькасцю матэрыялу — 10⁻⁶ г. Устанавіў структуру 5S PHK (120 асноў; 1967) і ДНК фага ФХ174 (5375 асноў; 1977). У 1977 годзе прапанаваў метад расшыфроўкі першаснай структуры ДНК, заснаваны на ферментатыўным сінтэзе высокарадыеактыўнай камплементарнай паслядоўнасці ДНК на якая вывучаецца аднаніткавай ДНК як на матрыцы.

Зноскі

↑ ^а ^б Frederick Sanger, 95, Twice a Nobel Laureate and a Genetics Pioneer, Dies — The New York Times, 2013. Праверана 21 жніўня 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9684"></a>
↑ Сенгер Фредерик // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>
↑ DNA genius and double Nobel Prize winner Fred Sanger of Cambridge dies aged 95
↑ Internet Movie Database — 1990. Праверана 14 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>
↑ Frederick Sanger, 95, Twice a Nobel Laureate and a Genetics Pioneer, Die — The New York Times, 2013. Праверана 21 жніўня 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9684"></a>
↑ ^а ^б ^в Frederick Sanger - Biographical
↑ ^а ^б ^в ^г ^д Frederik Sanger CBE CH OM, Biographical Memoirs of the Royal Society Праверана 17 жніўня 2017.
↑ Fred Sanger (1918 – 2013) Праверана 17 жніўня 2017.
↑ https://doi.org/10.1098%2Frsbm.2015.0013
↑ NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>
↑ Frederick Sanger Facts Праверана 14 жніўня 2017.
↑ Eukaryotism and Symbiosis: Intertaxonic Combination versus Symbiotic Adaptation
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36950723"></a>
↑ Frederick Sanger - Biographical Праверана 14 жніўня 2017.
↑ Frederik Sanger CBE CH OM, BIographical Memoirs of the Royal Society Праверана 17 жніўня 2017.
↑ ^а ^б Frederik Sanger CBE CH OM, Biographical Memoir of the Royal Society Праверана 17 жніўня 2017.
↑ Seven days: 22-28 November 2013 (англ.)

Літаратура правіць

Сенгер, Сангер Фрэдэрык // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 326. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

Спасылкі правіць

Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (1958) (англ.)
Інфармацыя з сайта Нобелеўскага камітэта (1980) (англ.)
На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Фрэдэрык Сенгер

[_604e11737697ff0c-1] а ^б Frederick Sanger, 95, Twice a Nobel Laureate and a Genetics Pioneer, Dies — The New York Times, 2013. Праверана 21 жніўня 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9684"></a>

[_6bb188a927ba5f17-2] Сенгер Фредерик // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135"></a>

[_93c485468bdbcc4d-3] DNA genius and double Nobel Prize winner Fred Sanger of Cambridge dies aged 95

[_4777c3df4c679ecf-4] Internet Movie Database — 1990. Праверана 14 кастрычніка 2015.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q37312"></a>

[_24991206f6dddb55-5] Frederick Sanger, 95, Twice a Nobel Laureate and a Genetics Pioneer, Die — The New York Times, 2013. Праверана 21 жніўня 2014.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q9684"></a>

[_616e4573e8236c15-6] а ^б ^в Frederick Sanger - Biographical

[_c8d1e8cf8410be85-7] а ^б ^в ^г ^д Frederik Sanger CBE CH OM, Biographical Memoirs of the Royal Society Праверана 17 жніўня 2017.

[_bb10579f3ba12f07-8] Fred Sanger (1918 – 2013) Праверана 17 жніўня 2017.

[_22db5b53b97a3260-9] ttps://doi.org/10.1098%2Frsbm.2015.0013

[_6f91517a68bd0f9b-10] NNDB — 2002.
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q1373513"></a>

[_7ef12079b9bd12b5-11] Frederick Sanger Facts Праверана 14 жніўня 2017.

[_260fab86594e25d2-12] Eukaryotism and Symbiosis: Intertaxonic Combination versus Symbiotic Adaptation
<a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36950723"></a>

[_d930842ee92fa1a2-13] Frederick Sanger - Biographical Праверана 14 жніўня 2017.

[_03ad0030a7413c25-14] Frederik Sanger CBE CH OM, BIographical Memoirs of the Royal Society Праверана 17 жніўня 2017.

[_e9e9d8542d2e4af8-15] а ^б Frederik Sanger CBE CH OM, Biographical Memoir of the Royal Society Праверана 17 жніўня 2017.

[16] Seven days: 22-28 November 2013 (англ.)

[16]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

Фрэдэрык Сенгер
англ.: Frederick Sanger

Дата нараджэння	13 жніўня 1918(1918-08-13)^[1]^[2]^[…]
Месца нараджэння	Рэндкамб^[d], Англія^[1]
Дата смерці	19 лістапада 2013(2013-11-19)^[3]^[4]^[…] (95 гадоў)
Месца смерці	Кембрыдж, Англія^[5]
Грамадзянства	Вялікабрытанія
Жонка	Margaret Joan Howe^[d]
Род дзейнасці	біяхімік, хімік, выкладчык універсітэта, свядомы адмоўца
Навуковая сфера	біяхімія
Месца працы	Кембрыджскі ўніверсітэт
Навуковая ступень	доктар філасофіі^[6] (1943), ганаровы доктар^[d]^[7] (1968), ганаровы доктар^[d]^[7] (1970) і ганаровы доктар^[d]^[7] (1970)
Альма-матар	Кембрыджскі ўніверсітэт каледж Святога Джона^[d] (1939)^[6] Bryanston School^[d] (1936) Грэйт-Малверн^[d] The Downs, Malvern College Prep School^[d]
Навуковы кіраўнік	Albert Neuberger^[d]^[8]
Вядомыя вучні	Родні Портэр і Элізабет Блэкбёрн
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства^[9] Нацыянальная акадэмія навук ЗША^[7]^[10] Баварская акадэмія навук Французская акадэмія навук^[7] Амерыканская акадэмія мастацтваў і навук^[11] Еўрапейская арганізацыя малекулярнай біялогіі^[d]^[12] Акадэмія навук Аўстраліі^[d] Індыйская нацыянальная акадэмія навук^[d] Кінгс-каледж^[d]^[13] World Academy of Art and Science^[d]^[14] каледж Святога Джона^[d]^[15] Peace Pledge Union^[d]^[15] Medical Research Council Centre Cambridge^[d]
Узнагароды	Нобелеўская прэмія па хіміі (1958) Нобелеўская прэмія па хіміі (1980) член Лонданскага каралеўскага таварыства^[d] (1954) прэмія Альберта Ласкера за фундаментальныя медыцынскія даследаванні (1979) прэмія Кардэ — Моргана^[d] (1951) Каралеўскі медаль^[d] (1969) міжнародная прэмія Фонда Гайрднера (1979) прэмія Луізы Грос-Хорвіц (1979) William Bate Hardy Prize^[d] (1976) Association of Biomolecular Resource Facilities^[d] (1994) Крунаўская лекцыя^[d] (1975) член-карэспандэнт Акадэміі навук Аўстраліі^[d] (1982)
Медыяфайлы на Вікісховішчы