Шолам-Алейхем (сапр. Шолам Нохумавіч Рабіновіч; 2 сакавіка 1859, Пераяслаў, Украіна — 13 мая 1916, г. Нью-Ёрк, ЗША) — яўрэйскі пісьменнік.

Шолам-Алейхем
ідыш: שלום עליכם
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні руск.: Шолом Нохумович Рабинович
Дата нараджэння 18 лютага (2 сакавіка) 1859[1] ці 5 сакавіка 1859(1859-03-05)[2]
Месца нараджэння
Дата смерці 13 мая 1916(1916-05-13)[1][3][…] (57 гадоў) ці 1916[4]
Месца смерці
Пахаванне
Грамадзянства
Дзеці Сара Саламонаўна Рабіновіч[d] і Marie Waife[d]
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці драматург, пісьменнік
Мова твораў ідыш і іўрыт
Подпіс Выява аўтографа
sholemaleichem.org (англ.)
Лагатып Вікікрыніц Творы ў Вікікрыніцах
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы
Шолам-Алейхем

Біяграфія правіць

Вучыўся ў хедары і Пераяслаўскім рускім павятовым вучылішчы. Друкаваўся з 1879. Пісаў на мовах іўрыт, ідыш і рускай. У раманах «Сэндэр Бланк і яго сямейка» (1887), «Стэмпеню» (1888), «Ёселе-салавей» (1889), «Патоп» (1907), «Блукаючыя зоркі» (1909-11), аўтабіяграфічнай кнізе «3 кірмашу» (1916, няскончана), аповесцях, п'есах, цыклах апавяданняў, нарысах, сатырычных памфлетах крытыкаваў тагачасную рэчаіснасць, стварыў вобразы таленавітых людзей з народа, наследаваў дэмакратычныя і асветніцкія традыцыі рускай і еўрапейскіх літаратур. У 1908 і 1914 наведаў Беларусь. Падзеі, звязаныя з яго выступленнем у Баранавічах, знайшлі адлюстраванне ў апавяданні «Станцыя Баранавічы».

На беларускую мову творы Шолам-Алейхема перакладалі Ф. Баторын, З. Бядуля, М. Валошка, А. Васілевіч, Ю. Канэ, В. Рубінчык, У. Саламевіч, Г. Шупенька і інш.

Беларускія пераклады правіць

  • Хлопчык Мотка: 4-е выд. — Мн., 1938.
  • Запіскі коміваяжора. Мн., 1939.
  • Дзіцячыя апавяданні. Мн., 1939.
  • Апавяданні. Мн., 1940.
  • Тэўе-малочнік: Аповесці, апавяданні, юнацкі раман: Пер. з ідыш / Прадм. Ю. Канэ. — Мн.: Маст. літ., 1992. — (Скарбы сусветнай літаратуры);
  • Хлопчык Мотл: Аповесць: Для сярэд. шк. ўзросту / Пер. з рус. А. Васілевіч. — Мн.: Юнацтва, 1993.
  • Блукаючыя зоркі. Раман / Пер.: Г. С. Шупенька, У. Саламевіч. — Мн.: Бел. навука, 1998. (Школьная бібліятэка).
  • Ад Пейсаха да Кучак (апавяданне). Пер. В. Рубінчык // Альбино плюс. — Спецвыпуск № 10. — Лунінец, 2009. (гл. таксама http://belisrael.info/?p=6703)

Зноскі

Літаратура правіць

  • Фінкель У. Шолам-Алейхем / Пер. з яўр. мовы і апрац. В. Вольскага. — Мн., 1958.

Спасылкі правіць