Ігар Эмануілавіч Грабар

(Пасля перасылкі з Ігар Грабар)

Ігар Эмануілавіч Грабар (руск.: И́горь Эммануи́лович Граба́рь, 25 сакавіка 1871, Будапешт, — 16 мая 1960, Масква) — савецкі жывапісец і мастацтвазнаўца, народны мастак СССР (1956), сапраўдны член АН СССР (1943) і АМ СССР (1947).

Ігар Эмануілавіч Грабар
русін.: Iгор Iмануϊлович Грабарь
Фатаграфія
Ігар Эмануілавіч Грабар. Партрэт пэндзлю Піліпа Малявіна
Дата нараджэння 25 сакавіка 1871(1871-03-25)[1][2]
Месца нараджэння
Дата смерці 16 мая 1960(1960-05-16)[3][4][…] (89 гадоў)
Месца смерці
Месца пахавання
Грамадзянства
Маці Olga Grabar[d][6]
Род дзейнасці мастак, музеязнавец, мастацтвазнавец, архітэктар
Месца працы
Жанр рэстаўрацыя, жывапіс і гісторыя мастацтваў[d]
Вучоба
Уплыў на Q111961456? і Aleksandr Grigorevitsj Maksimenko[d]
Член у
  • Акадэмія навук СССР[d]
Прэміі
Сталінская прэмія
Узнагароды
ордэн Леніна ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга медаль «За доблесную працу ў Вялікай Айчыннай вайне 1941—1945 гг.» медаль «У памяць 800-годдзя Масквы»
Народны мастак СССР Народны мастак РСФСР
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Вучыўся ў Пецярбургскай АМ (1894-96) у І. Я. Рэпіна, у Мюнхене ў школе А. Ажбэ (1896-98; пасля яе пераўтварэння ў 1898 у школу А. Ажбэ і Грабара, выкладаў тамсама). Неаднаразова падарожнічаў па краінах Заходняй Еўропы, наведаў ЗША, Егіпет і Турцыю. Працаваў у Пецярбургу (з 1889) і ў Маскве (з 1903). Член аб’яднанняў «Свет мастацтва» і Саюз рускіх мастакоў. Ранні перыяд вызначае ўплыў югендстылю («Дама з сабакам», 1899, Траццякоўская галерэя). У 1901-08 гадах паступова сфармавалася яго жывапісная манера, заснаваная на творчым засваенні прынцыпаў імпрэсіянізму («Вераснёўскі снег», 1903, «Белая зіма. Граковыя гнёзды», 1904 г., «Лютаўская блакіт», 1904 г., «Сакавіцкі снег», 1904 г., — усе ў Траццякоўскай галерэі).

З пачатку 1890-х гг. Грабар выступае з мастацка-крытычнымі артыкуламі (з 1899 у часопісе «Свет мастацтва»). Па ініцыятыве і пад кіраўніцтвам Грабара была выдадзена першая навуковая «Гісторыя рускага мастацтва» (т. 1-6, 1909-16; рэдактар ​​і аўтар найважнейшых раздзелаў). Грабар адыграў вялікую ролю ў распаўсюдзе ў Расіі навуковых прынцыпаў мастацтвазнаўства

У 1913-25 гадах узначальваў Траццякоўскую галерэю, дзе ў 1914-15 перабудаваў экспазіцыю на навуковых пачатках і выдаў каталог (1917). Быў адным з арганізатараў і кіраўнікоў аховы помнікаў мастацтва і даўніны, адным з заснавальнікаў савецкага музеязнаўства і рэстаўрацыйныя справы, ініцыятарам стварэння Цэнтральных рэстаўрацыйных майстэрнях (у 1918-30 дырэктар, з 1944 навуковы кіраўнік). З дзейнасцю Грабара — рэстаўратара і навукоўца — звязана адкрыццё і даследаванне многіх твораў старажытнарускага мастацтва 11-14 стст. (Іконы, манументальныя роспісы) і закладзены асновы яго навуковай гісторыі.

З канца 1920-х гг. Грабар працаваў над партрэтамі дзеячаў культуры (партрэты: Н. Д. Зялінскага, 1932, С. С. Пракоф'ева за працай над операй «Вайна і мір», 1941, — абодва ў Траццякоўскай галерэі; М. В. Марозава, 1934, Курская карцінная галерэя; С. А. Чаплыгіна, 1935, Музей-сядзіба «Абрамцава»). У савецкі час апублікаваў шэраг манаграфічных даследаванняў і артыкулаў аб рускім мастацтве. Грабар — рэдактар ​​і адзін з аўтараў «Гісторыі рускага мастацтва» (т. 1-13, 1953-69). Дырэктар інстытута гісторыі мастацтваў АН СССР (з 1944). Выкладаў у Маскоўскім універсітэце (прафесар з 1921), Маскоўскім Мастацкім інстытуце (1937-43, дырэктар), інстытуце жывапісу, скульптуры і архітэктуры Усерасійскай АМ (у 1943-46 дырэктар). Дзяржаўная прэмія СССР (1941). Узнагароджаны 2 ордэнамі Леніна, 2 інш. Ордэнамі, а таксама медалямі.

  1. The Fine Art Archive — 2003. Праверана 1 красавіка 2021.
  2. а б Большая российская энциклопедияМ.: Большая российская энциклопедия, 2004. Праверана 16 кастрычніка 2021.
  3. Грабарь Игорь Эммануилович / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 27 верасня 2015.
  4. Igor Emmanuelovich Grabar
  5. Грабарь Игорь Эммануилович / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.
  6. різні автори Енциклопедія сучасної УкраїниІнститут енциклопедичних досліджень НАН України, 2001. — ISBN 966-02-2075-8