Ігар Севяра́нін[5] (большую частку літаратурнай дзейнасці аўтар аддаваў перавагу напісанню Ігар-Севяранін; сапраўднае імя — Ігар Васільевіч Лотараў, 4 мая (16 мая н.ст.) 1887, Санкт-Пецярбург, Расія — 20 снежня 1941, Талін, Эстонія, Остланд) — рускі паэт «Срэбнага веку».

Ігар Севяранін
Асабістыя звесткі
Імя пры нараджэнні Ігар Васільевіч Лотараў
Псеўданімы Игорь Северянин
Дата нараджэння 4 (16) мая 1887[1][2] ці 16 мая 1887(1887-05-16)[3][2]
Месца нараджэння Санкт-Пецярбург
Дата смерці 20 снежня 1941(1941-12-20)[1][4][…] (54 гады)
Месца смерці Талін
Пахаванне
Грамадзянства Расійская імперыя, Эстонія
Прафесійная дзейнасць
Род дзейнасці Рускі паэт «Срэбнага веку»
Гады творчасці 19041940
Кірунак Ego-Futurism[d]
Жанр паэзія
Мова твораў Руская
severyanin.narod.ru
Творы на сайце Lib.ru
Лагатып Вікісховішча Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія правіць

Нарадзіўся ў Санкт-Пецярбургу ў сям’і ваеннага інжынера. Закончыў 4 класы Чарапавецкага рэальнага вучылішча, у 1904 годзе, пасля разводу бацькоў, з’ехаў з бацькам на Далёкі Усход. Потым вярнуўся ў Пецярбург да маці. Вершы пачаў пісаць з 8 гадоў і называў іх «паэзамі». З 1904 года выдае вершы брашурамі і рассылае іх у рэдакцыі, але яны вяртаюцца да аўтара. З 1904 па 1912 год напісаў і выдаў 35 брашур з вершамі. Адна з такіх папала да Льва Талстога, які рэзка адмоўна выказаўся наконт яго творчасці. Газеты падтрымалі крытыку Талстога, а чытачы зацікавіліся вершамі Севяраніна.

Слава да яго прыйшла пасля выхаду зборнікаў «Громокипящий кубок» (1913), «Златолира» (1914) і «Ананасы в шампанском» (19131915). Севяранін першы ўвёў аўтарскае чытанне вершаў са сцэны. Акрамя таго, вершы ён не чытаў, а літаральна «пеў». Севяранін аб’ехаў усю Расійскую імепрыю з выступамі. У сваіх вершаў ён падкрэсліваў сваю таленавітасць і не лічыў патрэбным адлюстроўваць сціпласць. Характэрныя рысы яго творчасці — «гістарызм» і «аўтабіяграфізм» паэта. Севяранін стаў лідарам у суполцы эгафутурыстаў. Пра яго таленавітасць казалі Блок, Салагуб, Мандэльштам, Горкі, Маякоўскі, Талстой і Брусаў.

Паэт заўсёды падкрэсліваў, што ён за межамі палітыкі. У сакавіку 1918 года ён пераязджае ў Эстонію і фактычна становіцца эмігрантам. Страціўшы славу, ён піша пра сум па радзіме. З 1935 года жыве ў Таліне, перакладае эстонскіх паэтаў. У 1940 годзе ўсталёўвае сувязі з савецкімі паэтамі. У 1941 годзе просіць эвакуіравацца ў савецкі тыл, але дапамога яму не была аказаная. Памёр 20 снежня 1941.

Творы правіць

  • «Зарницы мысли» (1908)
  • «А сад весной благоухает!..» (1909).
  • «Весенний день» (1911)
  • «Качалка грёзэрки» (1912)
  • «Громокипящий кубок» (1913)
  • «С крестом сирени» (1913)
  • «Златолира» (1914)
  • «Ананасы в шампанском. Поэзы» (1915)
  • «Victoria regia» (1915)
  • «Поэзоантракт» (1915)
  • «Собрание поэз» (1916) (том 1, 1918)
  • «За струнной изгородью лиры» (1918)
  • «Поэзо-концерт» (1918)
  • «Собрание поэз» (1918)
  • «Creme de Violettes» (1919)
  • «Puhajogi» (1919)
  • «Вервэна» (1920)
  • «Менестрель» (1921)
  • «Миррэлия» (1922)
  • Роман в стихах «Падучая стремнина» (1922)
  • Комедия «Плимутрок» (1922)
  • «Фея Eiole» (1922)
  • «Соловей. Поэзы» (1923)
  • «Трагедия титана» (1923)
  • Автобиографический роман в стихах «Колокола собора чувств» (1925)
  • «Роса оранжевого часа» (1925)
  • Роман в стихах «Рояль Леандра» (1925)
  • «Адриатика» (1932)
  • «Медальоны» (1934)
  • Рукописный поэтический сборник «Литавры солнца» (1934, не быў выдадзены)

Выданні правіць

  • Венок поэту (Игорь-Северянин). — Таллин: Ээсти раамат, 1987.
  • Северянин И. Стихотворения. — Таллин: Ээсти раамат, 1987.
  • Северянин И. Стихотворения. — М.: Сов. Россия, 1988. — 464 с. (Поэтическая Россия)
  • Северянин И. Сочинения. — Таллинн: Ээсти раамат, 1990.
  • Северянин И. Ананасы в шампанском. — М.: Объединение «Глобус», (часть тиража — в сафьяне и коже), 1990.
  • Северянин И. Соловей. Поэзы. — М.: ТОМО, 1990. — 207 с. (Репринт 1923 г.)
  • Северянин И. Ананасы в шампанском. Поэзы. — М.: Книга, 1991. — 143 с. (Репринт 1915 г.)
  • Северянин И. Стихотворения и поэмы (1918—1941). — М.: Современник, 1990.
  • Северянин И. Тост безответный. — М.: Республика, 1999.
  • Северянин И. Я избран королем поэтов. — М.: ЭКСМО-Пресс, 2000.

Зноскі

Літаратура правіць

  • Богомолов Н. А., Петросов К. Г. Северянин Игорь // Русские писатели, 1800—1917. : биографический словарь. М., 2007. Т. 5. С. 533—539. ISBN 978-5-85270-340-8.
  • Мисникевич Т. В., Пильд Л. Игорь Северянин — переводчик поэзии Хенрика Виснапуу // Русская литература. 2012. № 2. С. 192—202.
  • Севяранін Ігар // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 291. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).

Спасылкі правіць