Іміграцыя ў Беларусь

Іміграцыя ў Беларусь (таксама перасяленне ў Беларусь) — працэс уезду замежных грамадзян для пастаяннага жыхарства або часавога працаўладкавання на тэрыторыі рэспублікі Беларусь. Іміграцыя ў Беларусь рэгулюецца заканадаўствам рэспублікі, а таму можа насіць як легальны, так і нелегальны характар. Апошні метад уезду караецца законам. Іміграцыя адыгрывае важную ролю ў сучасных дэмаграфічных працэсах, якія адбываюцца на тэрыторыі незалежнай Беларусі, з прычыны таго, што менавіта дзякуючы ёй агульнае змяншэнне насельніцтва краіны згладжваецца нават ва ўмовах натуральнага змяншэння насельніцтва, якое хоць і змяншаецца, але яшчэ захоўваецца. Павышэнне каэфіцыента міграцыйнага прыросту з'яўляецца часткай праграмы дэмаграфічнай бяспекі краіны

Гісторыя

У цэлым, гісторыю іміграцыі ў рэспубліку можна падзяліць на чатыры перыяды. У адрозненне ад Расійскай Федэрацыі, сальда знешняга міграцыйнага абмену якой з'яўляецца станоўчым бесперапынна з 1975 года, колькасць імігрантаў у БССР да 1991 года ўключна была значна ніжэйшай за колькасць эмігрантаў. Гэта тлумачылася тым, што значная частка беларусаў выязджала па размеркаванні ў іншыя рэспублікі СССР, дзе і заставалася на ПМЖ.

Перыяд пасля незалежнасці

Пасля распаду СССР у рэспубліку лінула хваля рэпатрыянтаў, галоўным чынам выхадцаў самой рэспублікі. Упершыню ў гісторыі краіны сальда міграцыі стала рэзка станоўчым на працягу двух гадоў 1992-1993 гадоў. Аднак актыўны выезд яўрэяў на гістарычную радзіму, які адбываўся ў 1994-1998 гадах выступіў у ролі процідзейнага фактару: у 1994 годзе міграцыйнае сальда было адмоўным, а ў наступныя чатыры гады практычна нулявым. Па меры вычарпання эміграцыйнай актыўнасці яўрэяў, наступіў чацвёрты этап міграцыйнай гісторыі рэспублікі: міграцыйнае сальда аднавіла станоўчыя значэнні. Хоць яго велічыня не такая значная як у 1992-1993, яно мае тэндэнцыю да росту. Больш таго, у 2000-х гадах азначылася тэндэнцыя да рэпатрыяцыі часткі яўрэяў, якія пакінулі рэспубліку. Асаблівай увагі заслугоўвае той факт, што ў 2005-2009 гадах 40,1% прыбыўшых імігрантаў складалі маладыя людзі 15-29 гадоў, што дазваляла амалоджваць агульную структуру насельніцтва краіны.

2013

У студзене-ліпені 2013 года ў параўнанні з аналагічным перыядам 2012 года міграцыйны прырост рэспублікі павялічыўся на 36,6% і склаў 5 645 чалавек. У выніку, станоўчае сальда міграцыі паменшыла натуральнае змяншэнне насельніцтва на 70,4% (для параўнання, у студзене-ліпені 2012 года яна была кампенсавана на 40,6%). Агульны міграцыйны прырост у Беларусі традыцыйна мінімальны ў першай палове года, калі яго каэфіцыент кампенсацыі вагаецца ў межах 10-40%, у другой палове года эфект кампенсацыі павялічваецца да 70-90%.

Асноўныя краіны прыбыцця імігрантаў у Беларусі

Большая частка міграцыйнага абароту Беларусі традыцыйна прыпадае на краіны СНД і Прыбалтыкі, хоць доля працоўных мігрантаў з трэціх краін мае тэндэнцыю да хуткага росту. Нягледзячы на тое, што доля расіян у агульным міграцыйным абароце рэспублікі ў перыяд 1990-2009 гг, дасягнула 64%, грамадзяне РФ забяспечылі толькі 37% міграцыйнага прыросту рэспублікі. Гэта тлумачыцца гэта тым, што на працягу гэтага перыяду міграцыйны абмен з Расіяй часта складаўся не на карысць Беларусі за кошт больш высокага ўзроўню заработнай платы ў Расіі. Аднак, больш раўнамернае размеркаванне даходаў насельніцтва і збалансаванае рэгіянальнае развіццё дазволіла рэспубліцы захаваць станоўчае міграцыйнае сальда накіроўвальных на ПМЖ, значную частку якога забяспечылі Казахстан (14%), Украіна (13%), Прыбалтыка (17%), Сярэдняя Азія (9%), Закаўказзе (8%) і Малдова (2%).

Працоўныя мігранты ў Беларусі

Улічваючы нізкі ўзровень беспрацоўя ў рэспубліцы, яна паступова ператвараецца ў актыўнага імпарцёра рабочай сілы з усё большай колькасці краін свету ( у 2000 г. з 18, у 2003 г. з 17, у 2006 г.з 50, а ў 2009 г. з 63). Сярод іх вылучаюцца Украіна (28%), Турцыя (21%), Літва (16%), Кітай (8%), В’етнам (4%), Латвія (3%), Узбекістан (3%), Малдова (2%) і Таджыкістан (2%).

Нелегальныя імігранты ў Беларусі

Штогод у Беларусі затрымоўваюць парадку 2–3 тыс. нелегальных мігрантаў, частка і якіх праходзіць па тэрыторыі краіны транзітам у краіны Заходняй Еўропы. Празрыстасць межаў з Расійскай Федэрацыяй палягчае ўезд у рэспубліку для гэтай катэгорыі імігрантаў.