Інтэграл
Інтэгра́л фу́нкцыі — аналаг сумы паслядоўнасці, адно з галоўных паняццяў матэматычнага аналізу. Паняцце ўзнікла ў сувязі з патрэбаю знаходзіць функцыі па іх вытворных (нявызначаны інтэграл) і вызначаць плошчы, аб’ёмы і г.д. (вызначаны інтэграл).
Інтэграл | |
---|---|
Вывучаецца ў | Інтэгральнае злічэнне |
Натацыя | integral symbol[d] |
TeX string | \int |
Аб’яднанне без перасячэнняў | спіс у кваліфікатарах[d] |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
Працэс знаходжання інтэграла называецца інтэграва́ннем.
Згодна з асноўнай тэарэмай аналізу, інтэграванне ёсць аперацыяй, адваротнай да дыферэнцавання. Гэты факт выкарыстоўваецца пры развязанні дыферэнцыяльных раўнанняў.
Існуе некалькі розных азначэнняў аперацыі інтэгравання, якія адрозніваюцца ў тэхнічных дэталях. Аднак усе яны ўзгодненыя, г.зн. любыя два спосабы інтэгравання, калі іх можна прымяніць да дадзенай функцыі, дадуць адзін і той жа вынік. Найбольш простым з’яўляецца інтэграл Рымана.
Нявызначаны інтэграл
правіцьХай дадзена — функцыя сапраўднай зменнай. Нявызначаным інтэгралам функцыі ці яе першаіснай называецца такая функцыя , вытворная ад якой роўная , то-бок . Пазначаецца гэта так:
У гэтым запісе -- знак інтэграла, называецца падынтэгральны функцыяй, а -- элементам інтэгравання.
Першаісная ёсць не для кожнай функцыі. Лёгка паказаць, што, прынамсі, усё бесперапынныя функцыі маюць першаісную. Паколькі вытворныя двух функцый, якія адрозніваюцца на канстанту, супадаюць, у выраз для нявызначанага інтэграла ўключаюць адвольную пастаянную , напрыклад
Аперацыя знаходжання інтэграла называецца інтэграваннем. Аперацыі інтэгравання і дыферэнцыявання процілеглыя адна другой у наступным сэнсе[1]:
Зноскі
правіць- ↑ Виноградов И.М. (гл. ред.). Единицы физических величин и их размерности.
Спасылкі
правіць- Weisstein, Eric W.. Integral . MathWorld.
- Wolfram Integrator — вылічэнне інтэгралаў анлайн з дапамогай сістэмы Mathematica