Падскарбі вялікі літоўскі: Розніца паміж версіямі
| [недагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 1:
[[Выява:Podskarbi 1.PNG|100px|thumb|right|Герб падскарбія вялікага літоўскага]]
'''Падскарбі вялікі літоўскі''' (да [[Люблінская унія|Люблінскай уніі 1569]] падскарбі земскі) - дзяржаўная пасада ў [[Вялікае княства Літоўскае|Вялікім Княстве Літоўскім]]. Забяспечваў захаванне скарбу, выплачваў заробак войску, кантраляваў збор падаткаў і мыта, назіраў за дзейнасцю [[манетны двор|манетных двароў]].
Засядаў у [[Сенат Рэчы Паспалітай|Сенаце Рыэчы Паспалітай]].
== Спіс вялікіх падскарбіяў літоўскіх ==
{| class="wikitable"
|-
|-align=center valign=top style="background-color:{{Колер|ВКЛ}}"
!Год прыняцця<br />пасады
!Год складання<br />пасады<br />альбо смерці
!Асоба
!Выява
!Заўвагі
|-align=center
| colspan="5" align=center style="background-color:{{Колер|ВКЛ}}"| '''Земскія падскарбія літоўскія'''
|-align=center
|першы раз згаданы ў [[1443]]||апошні раз згаданы ў [[1454]]||[[Аляксандр Юр'евіч Солтан]]||[[Выява:POL_COA_Sołtan.svg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1473]]||[[1486]]||[[Солтан Аляксандравіч|Іван Аляксандравіч Солтан </br>(Солтан Аляксандравіч)]]||[[Выява:POL_COA_Sołtan.svg|70px]]||Сын папярэдняга. <br />Паступіў на [[Ваяводы новагародскія|новагародскага намесніка]]
|-align=center
|[[1486]]||каля [[1498]]||[[Андрэй Аляксандравіч Солтан|Андрэй Солтан]]||[[Выява:POL_COA_Sołtan.svg|70px]]||Брат папярэдняга.<br />Памер
|-align=center
|[[1501]]||[[1508]]||[[Фёдар Храптовіч|Фёдар (Федзька, Тэадор)</br> Літавор Храптовіч (Храбтовіч)]]||[[Выява:POL COA Odrowąż.svg|70px]]||Пазбаўлены пасады за ўдзел у [[мяцеж Глінскіх|мяцежы Глінскіх]]
|-align=center
|colspan="2"|[[1509]]||[[Богуш Міхал Багавіцінавіч]]||[[Выява:POL COA Pelikan.svg|70px]]||
|-align=center
|[[1509]]||[[1519]]||[[Абрагам Езафовіч]]||[[Выява:Herb Leliwa.jpg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1520]]||[[1530]]||[[Богуш Міхал Багавіцінавіч]]||[[Выява:POL COA Pelikan.svg|70px]]||Другі раз.</br> Памер
|-align=center
|[[1531]]||[[1558]]||[[Іван Гарнастай]]||[[Выява:POL COA Hippocentaurus.svg|70px]]||Адначасова з 1551 [[Ваяводы новагародскія|новагародскі ваявода]].</br> Памер
|-align=center
|[[1561]]||[[1566]]||[[Астафій Валовіч]]||[[Выява:Astafiej Vałovič. Астафей Валовіч.jpg|70px]]||Паступіў на [[Падканцлеры літоўскія|літоўскага падканцлера]]
|-align=center
| colspan="5" align=center style="background-color:{{Колер|ВКЛ}}"| '''Вялікія падскарбія літоўскія'''
|-align=center
|[[1566]]||[[1575]]||[[Мікалай Ян Нарушэвіч|Мікалай Нарушэвіч]]</br>''(Mikołaj Naruszewicz)''||[[Выява:Herb Wadwicz.PNG|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1576]]||[[1580]]||[[Лаўрын Война]]</br>''(Ławryn Wojna)''||[[Выява:POL COA Trąby.svg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1580]]||[[1586]]||[[Ян Янавіч Глябовіч|Ян Глябовіч]]</br>''(Jan Chlebowicz)''||[[Выява:POL COA Leliwa.svg|70px]]||Адначасова [[кашталян менскі]] да 1585, [[кашталяны троцкія|троцкі]] з 1585. </br>Паступіў на [[Ваяводы троцкія|ваяводу троцкага]]
|-align=center
|[[1586]]||[[1590]]||[[Фёдар Тышкевіч|Фёдар (Тэадор) Скумін-Тышкевіч)]]</br>''(Teodor Tyszkiewicz)''||[[Выява:Herb Leliwa.jpg|70px]]||Паступіў на [[Ваяводы новагародскія|новагародскага ваяводу]]
|-align=center
|[[1590]]||[[1598]]||[[Дзмітрый Халецкі]]</br>''(Dymitr Chalecki)''||[[Выява:POL COA Chalecki.svg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1598]]||[[1604]]||[[Андрэй Ян Завіша|Андрэй Завіша]]</br>''(Andrzej Zawisza)''||[[Выява:Herb Łabędź 1.svg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1605]]||[[1618]]||[[Геранім Валовіч]]</br>''(Hieronim Wołłowicz)''||[[Выява:Hieranim Vałovič. Геранім Валовіч.jpg|70px]]||Паступіў на [[Падканцлеры літоўскія|літоўскага падканцлера]]
|-align=center
|[[1618]]||[[1630]]||[[Крыштаф Нарушэвіч]]</br>''(Krzysztof Naruszewicz)''||[[Выява:Herb Wadwicz.PNG|70px]]||Адначасова да 1624 [[Вялікія лоўчыя літоўскія|вялікі лоўчы літоўскі]]. </br>Памер.
|-align=center
|[[1630]]||[[1635]]||[[Стэфан Пац]]</br>''(Stefan Pac)''||[[Выява:Stefan Pac. Стэфан Пац.jpg|70px]]||Паступіў на [[Падканцлеры літоўскія|літоўскага падканцлера]]
|-align=center
|[[1635]]||[[1640]]||[[Мікалай Трызна]]</br>''(Mikołaj Tryzna)''||[[Выява:Herb Gozdawa.jpg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1640]]||[[1644]]||[[Мікалай Кішка]]</br>''(Mikołaj Kiszka)''||[[Выява:POL COA Dąbrowa.svg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1644]]||[[1552]]||[[Гедэон Міхал Трызна]]</br>''(Gedeon Tryzna)''||[[Выява:Herb Gozdawa.jpg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1652]]||[[1662]]||[[Вінцэнт Гасеўскі]]</br>''(Wincenty Korwin Gosiewski)''||[[Выява:Vincent Korvin-Gasieŭski. Вінцэнт Корвін-Гасеўскі (1650-1651).jpg|70px]]||Адначасова з 1654 [[Польныя гетманы літоўскія|польны гетман літоўскі]]. </br>Забіты
|-align=center
|[[1662]]||[[1676]]||[[Геранім Крышпін-Кіршанштэйн]]</br>''(Hieronim Kryszpin-Kirszensztein)''||[[Выява:Herb Kryszpin.jpg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1676]]||[[1703]]||[[Бенядзікт Павел Сапега]]</br>''(Benedykt Paweł Sapieha)''||[[Выява:Benedykt Pavał Sapieha. Бэнэдыкт Павал Сапега.jpg|70px]]||У 1703 на Люблінскім сойме разам з іншымі [[Сапегі|Сапегамі]] пазбаўлены ўсіх пасад ў ВКЛ
|-align=center
|colspan="2"|[[1703]]||[[Марцыян Дамінік Валовіч]]</br>''(Marcjan Dominik Wołłowicz)''||[[Выява:POL COA Bogoria.svg|70px]]||Паступіў на [[Вялікія маршалкі літоўскія|вялікага маршалка літоўскага]]
|-align=center
|[[1703]]||[[1709]]||[[Людвік Канстанцін Пацей]]</br>''(Ludwik Konstanty Pociej)''||[[Выява:Ludvik Kanstantyn Paciej. Людвік Канстантын Пацей (XVIII).jpg|70px]]||Паступіў на [[Вялікія гетманы літоўскія|вялікага гетмана літоўскага]] і [[Кашталяны віленскія|віленскага кашталяна]]
|-align=center bgcolor = #E6E6AA
|[[1705]]||[[1707]]||[[Бенядзікт Павел Сапега]]</br>''(Benedykt Paweł Sapieha)''||[[Выява:Benedykt Pavał Sapieha. Бэнэдыкт Павал Сапега.jpg|70px]]||Адноўлены на пасадзе [[Станіслаў Ляшчынскі|Станіславам Ляшчынскім]]. </br>Памер
|-align=center bgcolor = #E6E6AA
|[[1707]]||[[1709]]||[[Казімір Чартарыйскі]]</br>''(Kazimierz Czartoryski)''||[[Выява:Kazimierz Czartoryski.PNG|70px]]||Прызначаны [[Станіслаў Ляшчынскі|Станіславам Ляшчынскім]]. </br>У 1709 зноў стаў [[Падчашы вялікі літоўскі|падчашым]], якім быў да 1707
|-align=center
|[[1710]]||[[1722]]||[[Міхал Казімір Коцел]]</br>''(Michał Kazimierz Kociełł)''||[[Выява:POL COA Pelikan.svg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1710]]||[[1731]]||[[Станіслаў Панятоўскі (сын Францішка)|Станіслаў Панятоўскі]]</br>''(Stanisław Poniatowski)''||[[Выява:Stanisław Poniatowski (1676-1762).PNG|70px]]||Бацька караля [[Станіслаў Панятоўскі|Станіслава Аўгуста Панятоўскага]]. </br>Паступіў на [[Ваяводы мазавецкія|мазавецкага ваяводу]]
|-align=center
|[[1731]]||[[1746]]||[[Ян Міхал Салагуб]]</br>''(Jan Sołłohub)''||[[Выява:Jan Michał Sołłohub.PNG|70px]]||Паступіў на [[Ваяводы берасцейскія|берасцейскага ваяводу]]
|-align=center
|[[1746]]||[[1764]]||[[Ян Ежы Флемінг]]</br>''(Jan Jerzy Flemming)''||[[Выява:Jan Jury Fleming. Ян Юры Флемінг.jpg|70px]]||Прадаў пасаду
|-align=center
|[[1764]]||[[1784]]||[[Міхал Бжастоўскі]]</br>''(Michał Brzostowski)''||[[Выява:POL COA Strzemię.svg|70px]]||Памер
|-align=center
|[[1784]]||[[1791]]||[[Станіслаў Панятоўскі (сын Казіміра)|Станіслаў Панятоўскі]]</br>''(Stanisław Poniatowski)''||[[Выява:Stanisław Poniatowski (1754-1833).PNG|70px]]||Пляменнік караля [[Станіслаў Панятоўскі|Станіслава Аўгуста Панятоўскага]]. </br>Выехаў у Аўстрыю
|-align=center
|[[1791]]||[[1793]]||[[Людвік Скумін-Тышкевіч]]</br>''(Ludwik Tyszkiewicz)''||[[Выява:POL COA Tyszkiewicz.svg|70px]]||Паступіў на [[Вялікія маршалкі літоўскія|вялікага маршалка літоўскага]]
|-align=center
|[[1793]]||[[1795]]||[[Міхал Клеафас Агінскі]]</br>''(Michał Kleofas Ogiński)''||[[Выява:Michał Kleofas Ogiński.PNG|70px]]||Знакаміты кампазітар. </br>Склаў урад у сувязі са спыненнем існавання [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]]
|-
|}
== Глядзі таксама ==
* [[Падскарбіі надворныя літоўскія]]
* [[Вялікія падскарбіі каронныя]]
* [[Падскарбіі надворныя каронныя]]
[[Катэгорыя:Міністры ВКЛ]]
[[Катэгорыя:Вялікія падскарбіі літоўскія| ]]
[[Катэгорыя:Падскарбіі земскія літоўскія| ]]
[[be-x-old:Падскарбі вялікі літоўскі]]
| |||