Гіпарх: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Rezabot (размовы | уклад)
др r2.7.1) (робат змяніў: sk:Hipparchos z Nikaie
др вікіфікацыя, replaced: Месяц (спадарожнік Зямлі) → Месяц, спадарожнік Зямлі using AWB (7794)
Радок 1:
'''ГІПАРХ''' [каля 190, [[Нікея]]—125 д.н.э.], [[Старажытная Грэцыя|старажытнагрэчаскі]] навуковец, адзін з пачынальнікаў [[астраномія |астраноміі]]. Жыў і працаваў у [[горад Аляксандрыя|Александрыі]].
 
Адзін з першых, хто пачаў карыстацца ў астраноміі метадамі [[сферычная трыганаметрыя |сферычнай трыганаметрыі]]. Павысіў дакладнасць назіранняў, выкарыстаўшы крыж з ніцяў у [[вугламерныя інструменты |вугламерных інструментах]] ([[секстант]]ах і [[квадрант]]ах) для нацэльвання на свяціла.
 
Увёў [[геаграфічныя каардынаты]] — [[шырата |шырату]] і [[даўгата|даўгату]], і яго можна лічыць заснавальнікам [[матэматычная геаграфія| матэматычнай геаграфіі]].
 
Склаў вялікі на той час [[каталог Гіпарха|каталог]] пазіцый 850 [[зорка|зорак]], падзяліў зоркі паводле [[бляск]]у на 6 ступеняў ([[зорная велічыня |зорных велічынь]]).
 
Лічыў [[Зямля |Зямлю]] нерухомай, а ў тлумачэнні руху [[планеты |планет]] следаваў [[тэорыі эпіцыклаў]].
 
Стварыў першыя матэматычныя тэорыі бачнага руху [[Сонца]] і [[Месяц, (спадарожнік Зямлі) |Месяца]], і тэорыі [[Зацьменні|зацьменняў]]. Склаў табліцы пазіцый Сонца і Месяца, якія дазвалялі прадказваць моманты зацьменняў з дакладнасцю да 1—2 [[гадзіна|гадз]].
 
Правільна вызначыў памеры Месяца і яго адлегласць ад Зямлі. На аснове назіранняў сваіх папярэднікаў і сваіх уласных вызначыў працягласць [[сонечны год|сонечнага году]] з дакладнасцю да 6 [[хвіліна|хв]].
{{DEFAULTSORT: Гіпарх}}
[[Category:Постаці старажытнагрэчаскай астраноміі]]
[[Category:Постаці астраноміі]]
[[Катэгорыя:Асобы]]
 
{{Link FA|sl}}
 
{{Normdaten
Радок 29 ⟶ 23:
}}
 
{{DEFAULTSORT: Гіпарх}}
[[CategoryКатэгорыя:Постаці старажытнагрэчаскай астраноміі]]
[[CategoryКатэгорыя:Постаці астраноміі]]
[[Катэгорыя:Асобы]]
 
{{Link FA|sl}}
[[af:Hipparchos]]
[[ar:أبرخش]]