Іван Шамякін: Розніца паміж версіямі
[дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др added Category:Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР using HotCat |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 21:
}}
{{вызнч|1=Іва́н Пятро́віч}} {{вызн|1=Шамя́кін}} ([[30 студзеня]] [[1921]], [[Вёска Карма|в. Карма]] [[Добрушскі раён|Добрушскага
== Біяграфія ==
Нарадзіўся ў сялянскай сям'і. Скончыў Макаўскую сямігодку. Скончыў Гомельскі тэхнікум будаўнічых матэрыялаў ([[1940]]), працаваў у [[Беласток]]у. У 1940—1945 у Чырвонай Арміі — камандзір гарматы, затым камсорг дывізіёна. Удзельнічаў у баях пад [[Мурманск]]ам, у вызваленні Польшчы, у баях на [[Одэр]]ы. У 1945—1948 настаўнічаў у вёсцы Пракопаўка Церахаўскага р-на. З 1946 вучыўся на завочным аддзяленні Гомельскага педагагічнага інстытута. Скончыў Рэспубліканскую партыйную школу пры ЦК КПБ (1950). Працаваў старшым рэдактарам Беларускага дзяржаўнага выдавецтва, быў галоўным рэдактарам альманаха [[Нёман (1945)| «Советская Отчизна»]]. З 1954 — намеснік старшыні, з 1966 — сакратар, з 1968 — другі сакратар, з 1971 — першы намеснік старшыні, у 1976—1980 — першы сакратар праўлення [[Саюз беларускіх пісьменнікаў| Саюза Пісьменнікаў БССР]].
У 1963 як член дэлегацыі БССР удзельнічаў у рабоце XVIII сесіі Генеральнай Асамблеі [[ААН]]. Дэпутат Вярхоўнага Савета БССР (1963—1985) і СССР (1980—1989).
== Творчасць ==
Дэбютаваў у час [[Вялікая Айчынная вайна|Вялікай Айчыннай вайны]] нарысамі і вершамі ў армейскай газеце «Часовой Севера». У 1945 надрукаваў аповесць «Помста» (часопіс «Полымя»). Аўтар раманаў «Глыбокая плынь» (1949, інсцэніраваны ў 1956), «У добры час» (1953), «Крыніцы» (1957, інсцэніраваны ў 1961), «Сэрца на далоні» (1964, інсцэніраваны ў 1965), «Снежныя зімы» (1970), «Атланты і карыятыды» (1974, аднайменны відэафільм Беларускага тэлебачання, 1980), «Вазьму твой боль» (1979, экранізаваны ў 1981), «Петраград
Аўтар п'ес „Не верце цішыні“ (апублікавана і пастаўлена ў 1958), „Выгнанне блудніцы“ (апублікавана і пастаўлена ў 1961, асобнае выданне ў 1962), „Дзеці аднаго дома“ (апублікавана і пастаўлена ў 1967), „Экзамен на восень“ (1973, пастаўлена ў 1974), „Баталія на лузе“ (1975), „І змоўклі птушкі“ (1977, пастаўлена ў 1977), Залаты медаль» (1979, пастаўлена ў 1980). Аўтар сцэнарыя 4-серыйнага тэлеспектакля «Трывожнае шчасце» (з А. Гутковічам, пастаўлены ў 1968), кінасцэнарыяў «Крыніцы» (з Ю. Шчарбаковым, пастаўлены ў 1964), «Хлеб пахне порахам» (пастаўлены ў 1974), «Атланты і карыятыды» (пастаўлены ў 1978). У 1974 выйшаў зборнік кінааповесцей і п'ес «Экзамен на восень».
Радок 36:
У творах І. Шамякіна сучаснасць вымяраецца штодзённым жыццём, побытавымі клопатамі і турботамі. Ацэнкі таго, што адбываецца ў жыцці ў 1990-я г., публіцыстычна выкрывальныя: аповесці «Paradis auf Erden» (1992), «Вернісаж» (1993), «Слаўся, Марыя!», «Роздум на апошнім перагоне» (абедзве 1998). Пісьменнік, чыя творчасць у папярэднія гады была моцная вобразамі станоўчых герояў, носьбітаў перадавых для свайго часу грамадскіх ідэй, блізкіх яму самому, у жыцці станоўчага героя больш не бачыць: аповесці «Выкармак» (1996), «Звіхрэнне» (1998), раман «Губернатар» (2000). Па-сапраўднаму станоўчых герояў, людзей высокіх грамадскіх ідэалаў, сумленных, шчырых І. Шамякін знаходзіць у мінулым: у ваенных гадах («Зеніт») або сярод сваіх блізкіх («Слаўся, Марыя!»).
== Прызнанне ==
* Герой Сацыялістычнай Працы (1981).
* Узнагароджаны ордэнам Леніна, трыма ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга, ордэнамі Кастрычніцкай Рэвалюцыі, Айчыннай вайны II ступені, «Знак Пашаны», медалём Францыска Скарыны і інш. медалямі.
* Народны пісьменнік БССР (1972).
* Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі СССР (1951) за раман «Глыбокая плынь»,
* Лаўрэат Літаратурнай прэміі імя Якуба Коласа (1959) за раман «Крыніцы»,
* Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР імя Якуба Коласа (1968) за раман «Сэрца на далоні» і кнігу «Трывожнае шчасце»,
* Лаўрэат Літаратурнай прэміі Міністэрства абароны СССР (1978) за кнігу «Гандлярка і паэт. Шлюбная ноч»,
* Лаўрэат Дзяржаўнай прэміі БССР у галіне тэатральнага мастацтва, кінематаграфіі, радыё і тэлебачання (1982) за кінафільм «Вазьму твой боль»,
* Акадэмік [[НАН Беларусі]],
* Член [[Саюз беларускіх пісьменнікаў| Саюза пісьменнікаў Беларусі]] (з 1947).
== Літаратура ==
Радок 47 ⟶ 59:
[[Катэгорыя:Драматургі Беларусі]]
[[Катэгорыя:Публіцысты Беларусі]]
[[Катэгорыя:Дэпутаты Вярхоўнага Савета БССР]]
|