Наўгародская дзяржава: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.7.1) (робат дадаў: vi:Cộng hòa Novgorod
др афармленне
Радок 1:
{{вызнч|1='''Наўгародская рэспубліка}}''', {{вызн2|1='''Наўгародская феадальная арыстакратычная рэспубліка}}'''<ref name="fnГЧыб-вызн">Гісторыя дзяржавы і права Расіі.</ref>: — [[феадальны лад|феадальная]] дзяржава з арыстакратычна-рэспубліканскай формай кіравання. Існавала на паўночна-заходніх землях [[Русь|Русі]] ў [[1136]][[1478]]. Сталіца («старэйшы горад»)  — [[Вялікі Ноўгарад]].
 
У перыяд найбольшай магутнасці Наўгародская зямля складалася з 5 правінцый ({{вызн2|1=''пяцін}}'') і «земляў наўгародскіх», на чале якіх стаяў Ноўгарад, як «старэйшы горад». Займаная тэрыторыя ўлучала землі вакол [[Анежскае возера|Анежскага возера]], дасягаючы Белага мора на [[ПнУ]] ад Ноўгарада (Абанежская пяціна), землі вакол [[Ладажскае возера|Ладажскага возера]], дасягаючы Фінскага заліва на [[ПнЗ]] (Водзьская пяціна), землі на [[ПдЗ]] ад Ноўгарада, дасягаючы возера Ільмень на [[ПдЗ]] (Шалонская пяціна); землі на ПдУ ад Ноўгарада (Дзярэўская пяціна). Далей на ўсход ад Ноўгарада, на водараздзелахводападзелах паміж р. [[рака Мста|Мстой]] і прытокамі Волгі, размяшчалася пятая пяціна. «Землі наўгародскія» мясціліся ў басейнах рэк Паўночная Дзвіна, Пячора, Вятка.
 
Наўгародская арыстакратычная рэспубліка ўзнікла ў выніку паслаблення ўлады Кіева пасля смерці Уладзіміра Манамаха (1125). Наўгародскае веча перастала прыймаць князёў-намеснікаў з Кіева, а пачало запрашаць князёў самастойна, на сваіх умовах; княская адміністрацыя фарміравалася ў Ноўгарадзе. Трохі пазней склалася і традыцыя запрашэння архіепіскапаў замест прыймання тых, якія былі прызначаныя кіеўскім мітрапалітам.
 
У [[1348]] са складу НоўгарадскайНаўгародскай дзяржавы выдзяліўсявыдзеліўся ў самастойную дзяржаву памацнелыўзмацнелы Пскоў са сваімі землямі (гл. [[Пскоўская рэспубліка]]).
 
Дзяржава спыніла сваё самастойнае існаванне ў выніку заваявання яе маскоўскім вялікім князем Іванам III у 1478 і наступнага далучэння ўсіх да маскоўскай дзяржавы наўгародскіх земляўзямель. Некаторыя структурныя адзінкі існавалі прыблізна да 3-й чвэрці 16 ст.
 
{{зноскі}}
 
{{літ
== Літаратура ==
|* {{крыніцы/Гісторыя Чыбіраеў}}
}}
 
[[Катэгорыя:Былыя краіны]]