Вікіпедыя

Андрэй Іванавіч Александровіч: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
афармленне
дапаўненне
Радок 7:
| Імя пры нараджэнні =
| Псеўданімы = А. А-віч, А. Андр., Андр. Ал-іч, А. Худніцкі, Чыгуначнік Бэцін
| Дата нараджэння = 229.1.1906 (22)
| Месца нараджэння = [[Мінск]], [[Расійская імперыя]]
| Дата смерці =6.1.1963
Радок 23:
| Сайт =
}}
'''Андрэй {{UC:Александровіч}}Александро́віч''' ({{ДН|9(22).|1.[[|1906]]|22}}, [[Мінск]] — [[{{ДС|6 студзеня|6.1]].[[|1963]]}}, Падмаскоўе)  — [[паэт]], [[перакладчык]], публіцыст. Член [[ЦВК БССР]] ([[1931]]—[[1937]]), кандыдат у члены [[ЦК КП(б)Б]] ([[1936]]—[[1937]]). Брат [[Аляксандра Іванаўна Александровіч|Аляксандры Александровіч]].
 
== Біяграфія ==
Cкончыў [[МБПТ]] ([[1925]]), [[БДУ]] ([[1930]]<ref name="БС">т. 5. Биографический справочник. Мн: Издательство «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. 29 с.</ref>). Кіраваў распрацоўкай [[руска-беларускі слоўнік Александровіча|нарматыўнага руска-беларускага слоўніка]] (1931—1937). Член-карэспандэнт [[АН БССР]]<ref name="БС"/>, намеснік старшыні праўлення [[СП БССР]] ([[1934]]—[[1937]]), дырэктар [[Інстытут мовы|Інстытута мовы БелАН]].
 
У час [[рэпрэсіі ў БССР, 1929-1931|рэпрэсій 1929—1931]] выступіў супраць «[[нацдэм]]аў» (паэма «Цені на сонцы», выступленне на ІІІ пленуме праўлення [[СП СССР]]). У час [[рэпрэсіі ў БССР, 1937-1938|рэпрэсій 1937—1938]] арыштаваны (2.7.1938), асуджаны на 15 гадоў лагераў; у 1938—1947 на Крайняй Поўначы, працаваў на будоўлі Нарыльскага металургічнага камбіната. Тэрмін зняволення быў скарочаны да 8 гадоў, і ў 1947 ён выйшаў на волю. У 1948 яму забаранілі працаваць у друку. Быў зноў арыштаваны 26.2.1949 і сасланы ў Краснаярскі край. Рэабілітаваны ў 1955. Потым жыў і працаваў у Мінску. Памёр у санаторыі ў Падмаскоўі. Пахаваны ў Мінску.
 
== У літаратуры ==
Адзін з арганізатараў літаратурнага аб'яднання «[[арганізацыяЛітаратурнае аб'яднанне Маладняк|Маладняк]]»<ref name="БС"/>. Рэдактар часопіса «Малады араты» (1925), працаваў у рэдакцыях розных рэгіянальных і мінскіх выданняў («Наш працаўнік», «Чырвоная Полаччына», «Бальшавік Беларусі», «Заклік»). Першыя паэтычныя зборнікі «Па беларускім бруку», «Прозалаць». Паэма «Цені на сонцы» ([[1930]]), прысвечаная выкрыванню «нацдэмаў». У 1947-48, да забароны займацца літаратурнай дзейнасцю, літсупрацоўнік шматтыражкі Мінскага трактарнага завода.
 
Апяваў рэвалюцыйнае пераўтварэнне жыцця, будаўніцтва сацыялізму, сяброўства савецкіх народаў, паказваў працоўныя будні працоўнага чалавека, напружанасць класавай барацьбы, нацыянальна-вызваленчую барацьбу працоўных Заходняй Беларусі. Шмат увагі надаў праблеме выхавання новага чалавека<ref name="БС"/>. Пісаў кнігі для дзяцей<ref name="БС"/>.
 
У друку карыстаўся псеўданімамі: А.А-віч, А.Андр., Андр. Ал-іч, А.Худніцкі, Чыгуначнік Бэцін.
 
Яшчэ ў гады 1-й сусветнай вайны стаў удзельнікам хору [[Уладзімір Васільевіч Тэраўскі|У. Тэраўскага]]. Наведваў «[[Беларуская хатка, (Мінск)|Беларускую хатку]]».
 
== Творы ==
* Збор твораў. Т. 1-2. Мн., 1963;
* Творы. Мн., 1981.
* Тополя и сосны.—М.; Л., 1966
 
 
=== Пераклады ===
Перакладаў на беларускую мову з рускай, украінскай, літоўскай моў. Аўтар перакладу на беларускую мову «Інтэрнацыяналу», паэмы [[Аляксандр Сяргеевіч Пушкін|А. С. Пушкіна]] «Руслан і Людміла», асобных твораў [[Дзям'ян Бедны|Д. Беднага]], [[М. Ісакоўскі|М. Ісакоўскага]], [[А. Суркоў|А. Суркова]]<ref name="БС"/>.
 
</div>
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
* Да дзесяцігоддзя творчай працы Андрэя Александровіча: Спіс літаратуры // Кніга масам. 1932, № 1; БП, т. 1.
* "«З кагорты першых"» С.Грахоўскі Зб."Так і было" Мн."Мастацкая літаратура" 1986г1986 г. //www.grahouski.org/
 
== Крыніцы ==
* {{Крыніцы/Маракоў|РЛ|2|0|РЛ1-3|РЛ1-3}}
 
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Андрэй_Іванавіч_Александровіч"