Караль Станіслаў Радзівіл Пане Каханку: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
дрНяма тлумачэння праўкі
др афармленне
Радок 1:
[[Image:Karol Stanisław Radziwiłł Panie Kochanku.PNG|thumb|Караль Станіслаў Радзівіл «Пане Каханку»]]
{{вызнч|1='''Караль Станіслаў}} {{вызн|1=Радзівіл}} {{вызнч|1="«Пане Каханку"}}» РАДЗІВІЛ''' ([[{{ДН|27 лютага]] [[|2|1734]]}}, [[Нясвіж]] — [[21 лістапада]] [[1790]], [[Горад Бяла-Падляска|Бяла-Падляска]]) — [[ваявода віленскі]], стараста [[львоўстароста львоўскі]]скі, [[вялікі мечнік літоўскі]], X [[Нясвіжская ардынацыя|ардынат на Нясвіжы]], VIII ардынат на [[Алыка|Алыцы]].
 
== Біяграфія ==
 
Нарадзіўся ў сям’ісям'і гетмана [[Міхал Казімір Радзівіл «Рыбанька»|Міхаіла «Рыбанькі»]] і [[Францішка Уршуля Радзівіл з Вішнявецкіх|Францішкі Уршулі Вішнявецкай]]. Вядомы пад прозвішчам «Пане Каханку», як яго называлі паводле любімага выслоўя, з якім ён звяртаўся да ўсіх, не выключаючы і пагарджанага караля — «худапахолка», а таксама дзеля адрознення ад канцлера [[Караль_Станіслаў_Радзівіл_Караль Станіслаў Радзівіл (1669-1719)|Караля Станіслава Радзівіла]] (1669—1719).
 
З [[1752]] — [[Вялікі_мечнік_літоўскіВялікі мечнік літоўскі|вялікі мечнік літоўскі]] [[Вялікае Княства Літоўскае|Вялікага Княства Літоўскага]], у [[1762]] стаў ваяводам віленскім. Выступаў супраць партыі [[Чартарыйскія|Чартарыйскіх]]. На чале сваіх надворных войскаў уступіў у бітву з рускімі пад [[Слонім]]ам, але пацярпеў паражэнне і вымушаны быў ратавацца на [[Валошчына|Валошчыне]]. Падчас знаходжання ў [[Дрэздэн]]е прыйшла да яго вестка пра адабранне ў яго чыну ваяводы і сэквестравання яго маёнткаў. Дзякуючы намаганьнямнамаганням расійскага пасла [[Мікалай Рапнін|Мікалая Рапніна]] вярнуўся ў краіну і стаў у [[1767]] генеральным маршалкам [[Радамская канфедэрацыя|Радамскай канфедэрацыі]]. Выказаўшы прысягу на вернасць каралю [[Станіслаў Аўгуст Панятоўскі|Станіславу Аўгусту Панятоўскаму]], атрымаў назад ўсе страчаныя ўладанні. У [[1768]] выступіў праціўнікам гарантыйнага трактату, паводле якога [[Рэч Паспалітая]] станавілася расійскім [[пратэктарат]]ам, і стаў генеральным маршалкам [[Барская канфедэрацыя|Барскай канфедэрацыі]]. Калі расійскія войскі з баямі ўзялі [[Нясвіж]] і [[Слуцк]], Радзівіл быў вымушаны з’ехацьз'ехаць у Прусію. Да 1777 г. ён знаходзіўся на эміграцыі ў Венгрыі, Турцыі, Чэхіі, Францыі, Венецыі.
 
Падчас [[Чатырохгадовы Сойм|Чатырохгадовага Сойму]] быў адным з выразнейшых праціўнікаў рэформ, караля і партыі Чартарыйскіх.
Радок 14:
Быў жанаты з Марыяй Каралінай Любамірскай, пасля з Тарэзай Каралінай Ржэўскай.
 
Караль Станіслаў Радзівіл быў найзаможным магнатам Рэчы Паспалітай другой паловы [[18 стагоддзе|XVIII стагоддзя]] і адным з найбагацейшых прадстаўнікоў арыстакратыі ў [[Еўропа|Еўропе]]. Ягоны маёнтак ахопліваў 16 гарадоў і 683 вёскі, а вакол ягонай асобы вілося шмат лягендаўлегендаў. З аднаго боку Караль Станіслаў быў прадстаўлены як адзін з найбольшых п’яніцаўп'яніц і гулякаўгуляк саскайСаскай эпохі<ref>Słownik folkloru polskiego pod redakcją J. Krzyżanowskiego. Warszawa</ref>, а з іншага — як прыклад шляхетнасці, [[самарытанствасамарыцянства]] і патрыятызму. Невымерна багаты і ўплывовы, здабыў сябе сярод шляхты агромністую папулярнасць дзякуючы шчодрасці, [[Сарматызм|сармацкім]] звычаям, схільнасці да бясед і жартаў, з іншага боку, вядомы быў дзікімі выбрыкамі і раздражняльнасцю.
 
== Цікавасці ==