Анджэй Тшабіньскі: Розніца паміж версіямі

| Фота = Trzebinski,_Andrzej.jpeg

| Род дзейнасці = [[паэт]], [[празаік]], [[драматург]], [[публіцыст]], [[перакладчык]]

| Гады актыўнасці = 1940–19431940—1943

| Кірунак =
| Жанр =

'''Анджэй Тшэбіньскі''' ({{lang-pl| Andrzej Trzebiński}}; [[27 студзеня]] [[1922]], [[Радгошч]], [[Польшча]]  — [[12 лістапада]] [[1943]], [[Варшава]]) – — польскі паэт, драматург, літаратурны крытык і публіцыст з [[Пакаленне калумбаў|пакалення калумбаў]].

Скончыў гімназію імя Тадэвуша Чацкага, у 1940 годзе распачаў навучанне ў падпольным [[Варшаўскі універсітэт|Варшаўскім універсітэце]], дзе вывучаў славістыку і польскую філалогію. Прафесара Станіслава Адамчэўскага, які зрабіў на яго вялікі ўплыў, называў сваім першым настаўнікам. Як і многія яго аднагодкі, спалучаў навучанне з працай (пілавальніка на чыгунцы) і канспірацыйнай дзейнасцю. Ад 1942 году быў звязаны з Канфедэрацыяй народа – — польскай падпольнай ваенна-палітычнай арганізацыяй, што дзейнічала ў 1940–1943 1940—1943 гг.

У падполлі перадусім быў заняты арганізацыяй літаратурнага руху. Браў удзел у выданні часопіса “Мастацтва«Мастацтва і народ”народ» (Sztuka i Naród) ад пачатку яго заснавання. Напісаў значную колькасць праграмных артыкулаў, у якіх фармуляваў задачы літаратуры і месца ў ёй новага пакалення творцаў ва ўмовах акупацыі. У пачатку чэрвеня 1943 году стаў галоўным рэдактарам гэтага часопіса, заняўшы месца свайго найбліжэйшага сябра Вацлава Баярскага, смяротна параненага падчас ускладання вянка на магілу [[Мікалай Капернік|Мікалая Каперніка]] – — акцыі пратэсту супраць святкавання немцамі 400-гадовага юбілею навукоўца як прыналежнага да нямецкай нацыі. Быў галоўным рэдактарам “Мастацтва«Мастацтва і народа”народа» да свайго арышту [[6 лістапада]] [[1943]].

Тшэбіньскі – — заснавальнік і першы кіраўнік “Культурніцкага«Культурніцкага руху”руху» (Ruch Kulturowy), які пастуляваў адсутнасць падзелу на партыі і арганізацыі. Тшэбіньскі быў адным з суаўтараў маніфесту “Руху”«Руху», які пабачыў свет у №№№ 14-15 14–15 “Мастацтва«Мастацтва і народа” –народа» — у снежні 1944 году, праз год пасля смерці паэта.

Як рэдактара “Мастацтва«Мастацтва і народа”народа» Тшэбіньскага доўга расшуквалі немцы, але арыштавалі яго не ў сувязі з канспірацыйнай дзейнасцю, а за “незаконныя”«незаконныя» абеды ў фабрычнай сталоўцы пад імем Анджэя Яраціньскага, на якія ён не меў права, бо не працаваў на фабрыцы. Свайго сапраўднага імені Тшэбіньскі не назваў і быў расстраляны ў вулічнай расправе на рагу варшаўскіх вуліц Варэцкая і Новы Свят.

Анджэю Тшэбіньскаму прысвечаны мемуарны аповед [[Бароўскі, Тадэвуш|Тадэвуша Бароўскага]] “Партрэт«Партрэт сябра”сябра» з цыклу “Экзамен«Экзамен на Гандлёвай”Гандлёвай».

Большасць твораў са спадчыны Тшэбіньскага згарэла падчас [[Варшаўскае паўстанне|Варшаўскага паўстання]], ацалела ўсяго каля 400 старонак. Гэта вершы, драматычны гратэск “Каб«Каб падняць ружу”ружу» (у якой аўтар рэалізаваў сваю канцэпцыю драмы, выкладзеную ў артыкуле “Лабараторыя«Лабараторыя драмы”драмы»), фрагменты няскончанай повесці “Кветкі«Кветкі з забароненых дрэваў”дрэваў», публіцыстычныя артыкулы і дзённік.

* [[Каб падняць ружу...]] (''Aby podnieść różę...różę…'')

* [http://prajdzisvet.org/text/410-kab-padniats-ruzhu.html П'еса "«Каб падняць ружу..."ружу…» па-беларуску]

* [http://prajdzisvet.org/text/519-labaratoryja-dramy.html Артыкул "«Лабараторыя драмы"»]

* [http://www.phalanx.pl/tworcy/bio/bio0/info/andrzej-trzebinski//3/ Фрагменты "«Дзённіка"» па-польску]

* [http://prajdzisvet.org/text/409-ekzamien-na-handliovaj.html Мемуарны аповед "«Партрэт сябра"» Тадэвуша Бароўскага ў цыкле "«Экзамен на Гандлёвай"»]