Крэмній: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.7.1) (робат дадаў: br:Silisiom
дапаўненне, літаратура, ілюстрацыя
Радок 1:
[[File:SiliconCroda.jpg|thumb]]
'''Крэмній''' ({{lang-la|Silicium}}) '''Si''' — [[хімічны элемент]] IV групы [[Перыядычная сістэма элементаў|перыядычнай сістэмы]]; атамны нумар 14. Адносіцца да неметалаў. Атамная маса 28,0855.
 
Уяўляе сабой цёмна-шэрае [[Крышталь|крышталічнае]] [[рэчыва]] з металічным бляскам. Вядомы таксама аморфны крэмній, маючы карычневы [[колер]]. [[Шчыльнасць]] 2328 кг/м³, [[тэмпература плаўлення]] 1415&nbsp;°C, [[тэмпература кіпення]] 3250&nbsp;°C<ref name="fe" />.
 
== Прыродныя крыніцы ==
Аксід крэмнію SiO<sub>2</sub> (пясок, крэмень) — самае распаўсюджанае хімічнае злучэнне на [[Зямля|Зямлі]]. Па распаўсюджанасці ў зямной кары — другі пасля [[кісларод]]у элемент. Прыродны крэмній складаецца з трох стабільных [[ізатоп]]аў <sup>28</sup>Si (92,23&nbsp;%), <sup>29</sup>Si (4,67&nbsp;%), <sup>30</sup>Si (3,1&nbsp;%)<ref name="fe">{{кніга|загаловак=Физическая энциклопедия. Т. 2. Добротность — Магнитооптика|адказны=Гл. ред. А. М. Прохоров|месца=М.|выдавецтва=Советская энциклопедия|год=1990|том=2|старонкі=489—490|старонак=702|isbn=5-85270-061-4|тыраж=100&nbsp;000}}{{ref-ru}}</ref>
 
== Выкарыстанне ==
Аксід крэмнію SiO<sub>2</sub> (пясок, крэмень) — самае распаўсюджанае хімічнае злучэнне на [[Зямля|Зямлі]]. Па распаўсюджанасці ў зямной кары — другі пасля [[кісларод]]у элемент.
 
== Прымяненне ==
 
Адно з галоўных рэчываў [[мікраэлектроніка|мікраэлектронікі]] (крэмніевыя фотаэлементы, падложкі, паўправаднікі і інш.). Дабаўкі ў [[сталь]] і [[чыгун]] для паляпшэння механічных уласцівасцей, павышэння ўстойлівасці да дзеяння кіслот. Гарачаўстойлівыя дэталі ракетнай тэхнікі. Лабараторны посуд.
 
{{зноскі}}
 
== Літаратура ==
* {{кніга|загаловак=Физическая энциклопедия. Т. 2. Добротность — Магнитооптика|адказны=Гл. ред. А. М. Прохоров|месца=М.|выдавецтва=Советская энциклопедия|год=1990|том=2|старонкі=489—490|старонак=702|isbn=5-85270-061-4|тыраж=100&nbsp;000}}{{ref-ru}}
* {{кніга|аўтар=Болсун А. Н.|загаловак=Краткий словарь физических терминов|адказны=Сост. А. И. Болсун|месца=Мн.|выдавецтва=Вышэйшая школа|год=1979|старонкі=174—175|старонак=416|тыраж=30&nbsp;000}}{{ref-ru}}
 
== У Сеціве ==
* [http://slovari.yandex.ru/Кремний/БСЭ/Кремний/ Кремний] // [[Вялікая савецкая энцыклапедыя]]{{ref-ru}}
* {{Commons|Category:Silicon}}
 
{{chem-stub}}
 
[[Катэгорыя:Хімічныя элементы]]