Відэлец: Розніца паміж версіямі

[[Выява:Gabel.jpg|thumb|200px|Відэлец]]

 

Упершыню з'явіўся ў [[Візантыйская імперыя|Візантыйскай імперыі]] ў [[XI стагоддзе|XI ст.]] Спачатку меў толькі адзін зубец. У выніку [[крыжовыя паходы|крыжовых паходаў]] распаўсюдзіўся па [[Заходняя Еўропа|Заходняй Еўропе]], перадусім у [[Італія|Італіі]]. У [[Польшча|Польшчы]] і [[ВКЛ]] відэлец пачаў пранікаць ад часоў [[Бона Сфорца|Боны Сфорцы]]. Відэльцы [[XVI стагоддзе|XVI]] – [[XVII стагоддзе|XVII]] ст. называліся ''грабкі'', мелі адносна кароткія тронкі і два доўгія зубцы, спажываліся не як індывідуальная прылада, а толькі для накладання страў з мяса, птушкі і інш. з агульнага блюда (пасля чаго іх елі рукамі), пра што захавалася прыказка: “[[лыжка]] за халявай, а відэлец — на стале” (лыжку, у адрозненне ад відэльцу, [[шляхта]] насіла з сабой за халявай ботаў). Увядзенне відэльцу ў шырокі побыт, па-за Італіяй, заняло вельмі доўгі час: у [[Францыя|Францыі]] відэлец з'явіўся толькі ў апошняй чвэрці XVI стагоддзя, пры [[Генрых III Валуа|Генрыху III Валуа]] (паводле адной з легенд, ён прывёз гэтую моду з [[Рэч Паспалітая|Рэчы Паспалітай]], дзе кароткі час быў каралём), у [[Расія|Расіі]] — з канца XVII ст. У Рэчы Паспалітай відэлец некалькі стагоддзяў заставаўся прэрагатывай найбольш заможных і адукаваных арыстакратаў; абавязковае забеспячэнне кожнага госця нажом і відэльцам пры каралеўскім двары звязваюць з [[Аўгуст Моцны|Аўгустам II]] (сяр. [[XVIII стагоддзе|XVIII ст.]]). У побыт абсалютнай большасці жыхароў [[Беларусь|Беларусі]] відэлец канчаткова ўвайшоў толькі ў 2-ой пал. [[XX стагоддзе|XX ст.]]