Калька (лексіка): Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др clean up, replaced: {{*|а}} → а{{subst:націск}} (2) using AWB (7893)
др clean up, replaced: і у → і ў, грэцк → грэчаск (2), {{вызн2|1=калькава́нне}} → '''калькава́нне''', {{вызнч|1=ка́лька}} → '''ка́лька''' using AWB (7794)
Радок 1:
У [[лексікалогія|лексікалогіі]] {{вызнч|1='''ка́лька}}''', {{вызн2|1='''калькава́нне}}''' (ад {{lang-fr|calque}} - копія) - адмысловы тып [[запазычанне|запазычання]] іншамоўных слоў, выразаў, фраз. У [[беларуская мова|беларускай мове]] вылучаюць два тыпы калек слоў: словаўтваральныя і семантычныя.
 
''Словаўтваральныя калькі'' - гэта словы, атрыманыя "памарфемным" перакладам замежнага слова на беларускую мову. Такая калька звычайна не адчуваецца як запазычанае слова, бо складзена са спрадвечна беларускіх [[марфема|марфем]]. Таму рэальнае паходжанне такіх слоў часцяком з'яўляецца нечаканым для чалавека, які упершынюўпершыню даведваецца пра яго. Так, напрыклад, слова "насякомае" ("казурка") - гэта калька з лацінскага ''insectum'' (''in-'' - на-, ''sectum'' - сякомае).
 
Сярод іншых словаўтваральных калек можна адзначыць такія словы, як ''летапісец'', ''жывапіс'' (з [[грэцкаягрэчаская мова|грэцкайгрэчаскай]]); ''вадарод'', ''паўвостраў'', ''людскасць'' (з [[нямецкая мова|нямецкай]]); ''падраздзяленне'', хмарачос ({{lang-en|skyscraper}}), паўправаднік (ад {{lang-en|semiconductor}}).
 
Бывае калькаванне частковае: у слове працаголік ({{lang-en|"workaholic"}}) - калькавана толькі першая частка слова.