Культура: Розніца паміж версіямі

{{вызнч|1='''Культура}}''' (ад [[лацінская мова|лац.]] «урабляннеурабланне, апрацоўка»): цэласная, сістэмна арганізаваная сукупнасць матэрыяльных і духоўных [[каштоўнасць|каштоўнасцяў]] ([[культурныя каштоўнасці|культурных каштоўнасцяў]]), створаных [[чалавецтва]]м у працэсе яго гістарычнага развіцця і спрыяючых нармальнаму, шчасліваму жыццю [[чалавек]]а.

Вывучэннем [[феномен]]у займаецца [[культуралогія]]. Налічваецца не меней за 250<ref>Пд. культуролагаў [[Ч. Клакхан]]а і [[А. Крэбер]]а.</ref> вызначэнняў паняцця культуры. Такая шматзначнасць абумоўліваецца не толькі складанасцю з'явы, але і шматлікасцю падыходаў да яе разгляду. Апроч таго, феномен культуры спарадзіў у працэсе развіцця мноства даччыных феноменаў, азначаных такім самым тэрмінам, як {{вызн2|1='''заходняя культура}}''', {{вызн2|1='''культура народа}}''', {{вызн2|1='''нацыянальная культура}}''', {{вызн2|1='''класавая культура}}''', {{вызн2|1='''культура харчавання}}''', {{вызн2|1='''фізічная культура}}''', некаторыя з якіх выходзяць за рамкі прадмета культуралогіі, як, напрыклад, {{вызн2|1='''асабістая культура}}'''.

Галоўная рыса ўсякай наогул культуры — яе штучнасць, створанасць чалавекам, у выніку чаго культура, як такая, процістаіць дзікай прыродзе. Апроч гэтага, культура ствараецца чалавекам не проста як жывой, дзейнай істотай, а як істотай мыслячай, духоўнай, інфармацыйнай, што надае культуры яшчэ адну важную рысу — {{вызн2|1='''[[семантыка культуры|семантыку культуры]]}}''' (або [[духоўнасць]] у найшырэйшым яе разуменні).

З асноўных рысаў культуры вынікаюць дзве найбольш распаўсюджаныя канцэпцыі разгляду яе: {{вызн2|1='''дзейнасная}}''' і {{вызн2|'''семіятычная}}''' ({{вызн2|'''тэарэтыка-інфармацыйная}}'''). Гэтыя падыходы не выключаюць адзін аднаго, хоць нярэдка і проціпастаўляліся ў мінулым. Найважнейшай канцэпцыяй разгляду культуры лічыцца {{вызн2|'''каштоўнасная}}''' ({{вызн2|'''аксіялагічная}}''') канцэпцыя, г.зн. разуменне культуры як пэўнай [[каштоўнасць|каштоўнасці]], што дазваляе перадаваь унтурнаую структуру, будову культуры, у той час, як дзейнасная канцэпцыя акрэслівае толькі вонкавыя межы культуры .