'''Камуністычная партыя (бальшавікоў) Літвы і Беларусі''' ''(КП(б)ЛіБ)''. Утворана ў выніку аб’яднанняаб'яднання [[Камуністычная партыя Беларусі|Камуністычнай партыі (бальшавікоў) Беларусі]] і [[КПЛіЗБ|Камуністычнай партыі Літвы і Заходняй Беларусі]] з прычыны аб’яднанняаб'яднання Літвы і Беларусі ў адзінае дзяржаўнае ўтварэнне – — [[Літбел|Літоўска-Беларускую Савецкую Сацыялістычную Рэспубліку]] (Літбел). На аб’яднаўчымаб'яднаўчым з’ездзез'ездзе 4 – — 6 сакавіка 1919 у Вільні выбраны ЦК КП(б) Літвы і Беларусі, які [[8 студзеня]] [[1919]] г. стварыў Прэзідыум ЦК партыі ў складзе [[Вінцас Міцкявічус-Капсукас|В. С. Міцкявічуса-Капсукаса]] (старшыня), [[Вільгельм Георгіевіч Кнорын|В. Г. Кнорына,]] [[Зігмас АнгарэцісІонавіч Алекса|З. І. Ангарэціса]], [[Аляксандр Фёдаравіч Мяснікоў|А. Ф. Мяснікова]], Я. Г. Далецкага, С. В. Іванова. 24 красавіка 1919 Прэзідыум ЦК КП(б)ЛіБ падзелены на Палітбюро і Аргбюро ЦК КП(б)ЛіБ. З прычыны наступлення польскіх войск Палітбюро ЦК КП(б)БліБ у красавіку 1919 абвясціла рэспубліку на ваенным становішчы і пачало мабілізацыю ў армію камуністаў, камсамольцаў і спачуваючых. Аднак наладзіць актыўнае супраціўленне польскім войскам не ўдалося. 21 красавіка 1919 польскія войскі захапілі сталіцу Літбела Вільню, 8 жніўня – — Мінск, да верасня 1919 – — усю тэрыторыю рэспублікі. Пасля акупацыі Мінска ЦК КП(б)ЛіБ пераехаў у Бабруйск, потым у Смаленск, адкуль кіраваў падпольным і партызанскім рухам. 3 верасня 1919 створана Бюро па нелегальнай рабоце (старшыня Міцкявічус-Капсукас). На акупіраванай тэрыторыі выдаваліся газеты “Звязда”«Звязда», “Савецкая«Савецкая Беларусь”Беларусь», “Komunistas”«Komunistas» (“Камуніст”«Камуніст», літоўская), [[Млот (1918)|“Młot”«Młot»]] (“Молат”«Молат», польская). Пасля вызвалення Беларусі ад польскіх інтэрвентаў (ліпень – — жнівень 1920) ЦК КП(б)ЛіБ вярнуўся ў Мінск, дзе ўжо дзейнічала Мінская губернская партыйная арганізацыя. 30 ліпеня 1920 створаны Мінскі губернскі камітэт КП(б)ЛіБ. Пасля прыняцця Дэкларацыі аб абвяшчэнні незалежнасці Савецкай Сацыялістычнай Рэспублікі Беларусь Аргбюро ЦК РКП(б) 9 жніўня прыняло пастанову аб перайменаванні Мінскага губернскага камітэта КП(б)ЛіБ, захаваўшы агульную назву партыі – — КП(б)ЛіБ, у Цэнтральнае Бюро КП(б)Б. У пачатку верасня 1920 ЦБ КП(б)Б унесла ў ЦК РКП(б) прапанову аб ліквідацыі КП(б)ЛіБ і стварэнні ў рамках РКП(б) Кампартыі (бальшавікоў) Беларусі і Кампартыі (бальшавікоў) Літвы. 8 лістапада 1920 ЦК КП(б)Б вырашыла наступную партыйную канферэнцыю назваць Трэцім з’ездамз'ездам КП(б)Б.
