Іарданія: Розніца паміж версіямі

Пасля сканчэння [[Першая Сусветная вайна|Першай Сусветнай вайны]] тэрыторыя сучаснай Іарданіі (звалася Трансіарданіяй) была ўключаная ў склад брытанскай падмандатнай тэрыторыі Палесціна. Аднак у [[1921]] годзе [[Вялікабрытанія]] палічыла мэтазгодным стварыць тут арабскую адміністрацыю на чале з эмірам Абдалой, якая каардынавала б сваю дзейнасць з прызначаным [[Горад Лондан|Лонданам]] камісарам.

 

 

Падчас [[Араба-ізраільская вайна, 1948-1949|араба-ізраільскай вайны]] (1948—1949) Іарданія заняла тэрыторыю [[Заходні бераг ракі Іардан|Заходняга берагу ракі Іардан]] (5,9 тыс. км²). У [[чэрвень|чэрвені]] [[1967]] г. Заходні бераг быў акупіраваны Ізраілем. [[31 ліпеня]] [[1988]] г. Кароль Хусейн абвясціў аб скасаванні адміністратыўна-юрыдычных сувязяў паміж Іарданіяй і Заходнім берагам.

Іарданія — канстытуцыйная манархія. Заканадаўчая ўлада ў адпаведнасці з канстытуцыяй (прынятая [[1 студзеня]] [[1952]]) належыць каралю і Нацыянальнаму сходу (парламенту).

 

 

Нацыянальны сход па канстытуцыі складаецца з двух палат. Ніжняя — Палата дэпутатаў

— абіраецца на 4 гады шляхам усеагульнага, прамога і таемнага галасавання. Апошні раз выбары праводзіліся ў чэрвені [[2003]] году на аснове прынятай у чэрвені [[2001]] году новай рэдакцыі Закона аб выбарах, у адпаведнасці з якім, у прыватнасці, была павялічана колькасць дэпутацкіх месцаў (з 80 да 110), паніжаны ўзроставы цэнз выбаршчыкаў (з 19 да 18 гадоў). З мэтай далейшай дэмакратызацыі была ўведзеная «жаночая квота» — 6 месцаў у парламенце. У [[снежань|снежні]] 2003 г. старшынёй палаты абраны А. Маджалі. Верхняя палата — Сенат (тэрмін паўнамоцтваў 4 гады, аднак у выпадку роспуску Палаты дэпутатаў сесіі Сенату таксама перапыняюцца) складаецца з 55 членаў, прызначаных персанальна каралём. Старшыня Сената (з чэрвеня 1997) — З. Рыфаі.

 

 

З канца 2003 Абдала II ініцыяваў рэалізацыю маштабнага праекту агульнанацыянальнага дыялогу па пытаннях дэмакратычнага развіцця краіны, уключаючы такія тэмы, як пашырэнне грамадзянскіх праў і свабод, у тым ліку падвышэнне ролі жанчын у сацыяльна-палітычнага жыцці, лібералізацыя СМІ, барацьба з [[карупцыя]]й. Традыцыйна павышаную ўвагу кароль надае ўмацаванню сілавых структураў. Зараз узброеныя сілы Іарданіі складаюць каля 90 тысяч чалавек.

 

== Спорт ==

{{Commons|Category:Jordan}}

 

{{Link FA|ar}}

{{Link GA|fi}}

[[ace:Yordania]]

[[af:Jordanië]]