|
[[Image:Peter der-Grosse 1838 PR.jpg|thumb|140px|left|Пётр I]]
Генерал Адам Людвіг Левенгаўпт камандаваў адной з самых выдатных шведскіх вайсковых частак, якая ў той час кватэравала пад [[Рыга]]й. Улетку 1708 годугода войска Левенгаўпта вырушыла з Рыгі, каб злучыцца з галоўнай арміяй [[Карл XII|Карла XII]].
Армія Карла XII таксама чакала ад Левенгаўпта зброю, харчаванне і вайсковую амуніцыю, плануючы пасля дапамогі працягнуць паход на [[Масква|Маскву]]. Але падрыхтоўка Левенгаўпта зацягнулася і Карл XII вырашыў адправіцца тым часам з паходам на [[Украіна|Украіну]]. [[15 верасня]] 1708 годугода рушыла ў паход галоўная армія шведаў. Армія Левенгаўпта знаходзілася пры гэтым усяго каля сотні кіламетраў ад Карлавага войска.
РасейскіяРасійскія военачальнікі вырашылі скарыстацца гэтым становішчам, і Пётр I аддаў прыказ ісці ў наступ на армію Левенгаўпта, вырашыўшы не дазволіць шведскай арміі злучыцца з галоўнай часткай войскаў Карла XII. Неабходна было спяшацца, каб не дапусціць пераправы корпусу генерала Левенгаўпта на другі бераг ракі [[Сож]]. Такі паварот дзеянняў не схапіў Левенгаўпта знянацку; генерал спыніў сваё войска і загадаў рыхтавацца да бітвы. Нечакана ў дзень бітвы ў другой палове дня пачаўся моцны снегапад, што было вельмі неспрыяльна для непадрыхтаванага да такой змены шведскага войска. Шведы былі дэзарыентаваны, Левенгаўпт аддаў загад адступаць, а таксама паліць і знішчаць зброю, харчаванне і ваенную амуніцыю, якія прызначаліся для арміі Карла.
[[Image:Adam Ludvig Lewenhaupt.jpg|thumb|140px|Адам Людвіг Левенгаўпт]]
Левенгаўпт аддаў загад свайму корпусу імкліва і непрыкметна пад пакровам ночы ўцякаць праз лес да Прапойску (назва цяперашняга беларускага горадугорада [[Горад Слаўгарад|Слаўгарад]] да [[1945]] годугода). Калі на ранку наступнага дня высветлілася, што войска Левенгаўпта на месцы ўчорашняга бівака няма, Пётр I кінуў наўздагон атрад [[драгун]]аў, якіх узначальваў генерал-лейтэнант [[Пфлуг]]. Драгунамі Пфлуга было пасечана каля пяцісот шведаў і захоплена ўсё тое, што Левенгаўпт не паспеў патапіць у рацэ Сож: зброю і амуніцыю схавалі пад сабой воды ракі. Да галоўнага стану Карла здолела дабрацца ўсяго 6.503 салдата корпуса Левенгаўпта, армія шведскага караля засталася без правіянту і без страчанай у бітве пры Лясной зброі. Таксама не дасталася шведскаму каралю зброя і багатыя запасы правіянту ад гетмана [[Мазепа|Мазепы]], таму што даведаўшыся пра нечаканую здраду Мазепы і яго войска, Пётр загадаў спаліць стан гетмана ў [[Батурын]]е.
== Страты і вынікі ==
У [[1717]] годзе французскі мастак [[Жан Марк Нацье]] напісаў палатно «Бітва пры Лясной», якое замовіў яму Пётр I. У гонар 200-годдзя перамогі над арміяй шведаў непадалёку ад вёскі Лясная быў узведзены мемарыял, які стварыў [[скульптар]] [[А. Обер]].
== У СецівеСпасылкі ==
* [http://kamunikat.fontel.net/www/knizki/historia/sahanovicz/narysy/10.htm Паміж Швецыяй і Расіяй]
* [http://vial.jean.free.fr/new_npi/revues_npi/28_2002/npi_2802/28_odb_sw_1708.htm The Corps of the General Lewenhaupt at the battle of Lesnaya, 28 & 29 September 1708]
| 