Вікіпедыя

Ян I Ольбрахт: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
EmausBot (размовы | уклад)
Боты
127 482 праўкі
др r2.7.2+) (робат змяніў: hu:I. János lengyel király
др clean up, replaced: Ў → У, – 17 чэрвеня 1501 → — {{ДС|17|6|1501}}, (27 снежня 1459 — → ({{ДН|27|12|1459}} — using AWB (7893)
Радок 29:
}}
 
'''Ян І Ольбрахт''' ([[Польская мова|польск.]] Jan I Olbracht)([[{{ДН|27 снежня]] [[|12|1459]]}} –— [[{{ДС|17 чэрвеня]] [[|6|1501]]}}) — [[кароль польскі]] з [[1492]] г. па [[1501]] г.▼
 
▲'''Ян І Ольбрахт''' ([[Польская мова|польск.]] Jan I Olbracht)([[27 снежня]] [[1459]] – [[17 чэрвеня]] [[1501]]) — [[кароль польскі]] з [[1492]] г. па [[1501]] г.
 
Нарадзіўся ў 1459 г. Трэці сын Казіміра VI Ягелончыка, ён быў добра выхаваны дзякуючы сваёй разумнай маці Елізаветы Аўстрыйскай, шануемай аўтарам сачынення «De institutione regii pueri». Настаўнікамі яго былі гісторык [[Длугаш, Ян|Длугаш]] і гуманіст Філіп Буанакорсі, больш вядомы пад імем Калімаха. Калімах, па меркаванню сучаснікаў, меў вялікі ўплыў на караля, падказваючы яму сродкі для дасягнення абсалютнай улады.
 
Калі ў Яна Ольбрахта і былі намеры ўзмацніць каралеўскую ўладу, то яны былі цалкам не спраўдзіліся; прывілеі шляхетскага саслоўя яшчэ больш павялічыліся падчас знаходжання на троне гэтага караля. Апынуўшысь ў цяжкім фінансавым становішчы, ён быў вымушаны шукаць падтрымку сярод шляхты, каб атрымаць ад яе неабходныя падаткі. ЎУ [[1496]] г. петракоўскі сейм зацвердзіў статут, паклаўшы пачатак [[прыгоннае права|прыгоннаму праву]] ў Польшчы і прышчыміўшы правы мяшчан, ў інтэрэсах [[шляхта|шляхецкага саслоўя]]. Шляхта была так задаволена гэтым статутам, што ахвотна выставіла значныя ўзброеныя сілы для экспедыцыі супраць [[Малдова|малдаўскага]] князя Стэфана. Ян Ольбрахт меў намер пасадзіць на прэстол Малдовы свайго брата [[Жыгімонт I|Жыгімонта]], каб зручней было потым весці барацьбу з турками. Экспедыцыя закончылася ў [[Букавіна|Букавіне]] страшнай паразай палякоў, якая пацягнула за сабой знішчальны напад татар і турок на Польшчу. Планы караля не спраўдзіліся; ён быў вымушаны падтрымліваць мір з туркамі, каб адгарадзіць сваю дзяржаву ад небяспечных ворагаў. Памёр 17 чэрвеня 1501.
 
== Літаратура ==
Радок 44 ⟶ 43:
 
{{Манархі Польшчы}}
 
[[Катэгорыя:Асобы]]▼
[[Катэгорыя:Каралі польскія]]▼
[[Катэгорыя:Асобы]]▼
[[Катэгорыя:Род Ягелонаў]]
 
{{Normdaten
Радок 59 ⟶ 53:
|WP=
}}
 
▲[[Катэгорыя:Асобы]]
▲[[Катэгорыя:Каралі польскія]]
▲[[Катэгорыя:АсобыРод Ягелонаў]]
 
[[be-x-old:Ян I Ольбрахт]]
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Ян_I_Ольбрахт"