Якуб Наркевіч-Ёдка: Розніца паміж версіямі

[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ZéroBot (размовы | уклад)
арфаграфія
Радок 64:
| Rodovid=
}}
'''Якуб Наркевіч-Ёдка''' ([[8 студзеня]] [[1848]], [[мястэчка]] [[вёска Турын|Турын]], цяпер [[вёска]] [[Пухавіцкі раён|Пухавіцкага раёнураёна]] — [[19 снежня]] [[1905]]) — беларускі фізык[[фізік]], медык, біёлаг. Доктар медыцыны ([[1893]]), [[прафесар]] ([[1900]]), член-карэспандэнт [[Рускае геаграфічнае таварыства|Рускага геаграфічнага таварыства]] ([[1889]]).
 
Скончыў МенскуюМінскую гімназію ([[1865]]), працягваў навучанне ў [[Парыж]]ы, [[Фларэнцыя|Фларэнцыі]], [[Вена|Вене]].
 
У [[1872]] у маёнтку Атонава (сёння вёска [[Сінячова]] ў [[Капыльскі раён|Капыльскім раёне]]) збудаваўпабудаваў метэаралагічную станцыю (у [[1888]] перанес яе ў маёнтак [[Наднёман]], цяпер вёска [[Уздзенскі раён|Уздзенскага раёнураёна]]). З [[1890]] супрацоўнік Інстытуту эксперыментальнай медыцыны ў [[Пецярбург]]у.
 
Вынайшаў спосаб безправаднойбесправадной перадачы і прыёму злектрамагнітных хваляў на адлегласці (першы ў свеце правобраз радыёпрыёмніка, [[1891]]), але не запатэнтаваў вынаходніцтва.<ref>[http://www.pogoda.by/press-release/allrel.html?from=14&page=113 160 гадоў з дня нараджэння Якуба Наркевіча-Ёдкі] на [http://www.pogoda.by Гідраметцэнтр Беларусі]</ref> Існуе дакумент, які пацвярджае прыярытет Я. Наркевіча-Ёдкі ў гэтым вынаходніцтве — пратакол паседжання ФранцускагаФранцузскага фізычнагафізічнага таварыства ў Парыжы ([[1898]]). У ім азначаецца, што О. Лоджу ''«належыць першая ідэя тзлеграфіі бяз правадоў, калі мы не пажадаем дайсці да Наркевіча-Ёдкі, ...які двума-трыма гадамі раней выканаў у Вене вельмі цікавыя перадачы са [[Шпуля індуктыўнасці|шпуляй]] Румкарфа (праўда можа быць, без выразнага ўсведамлення ролі электрамагнітных хваляў у гэтых доследах)»''.<ref>А. Д. Дасько. [http://www.bspu.unibel.by/teacher/dasko/iodka.htm Я. А. Наркевіч-Ёдка] // Асновы радыётэхнікі. Фізічны факультэт, кафедра інфарматыкі і асноваў электронікі [[БДПУ імя Максіма Танка]]</ref>
 
Апроч таго, зрабіў значныя адкрыцці ў галіне метэаралогіі (вымярэнне хуткасці руху аблокаў, вільготнасці глебы і інш.), за што ўзнагароджаны сярэбраным медалём Рускага геаграфічнага таварыства. Адкрыў у сваім маёнтку санаторы, распрацаваў метады лячэння нервовых захворванняў электрычным токам, метад электраграфіі для дыягностыкі захворванняў, выкарыстоўваў лячэнне кумысам, лячэнне святлом, гімнастыку, мясцовыя мінеральныя воды.