Класіцызм: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
др →‎Архітэктура: clean up, replaced: эрмэн → эрмен using AWB (7893)
Радок 46:
Найбольш значныя інтэр'еры ў стылі класіцызму былі распрацаваны шатланцам [[Роберт Адам|Робертам Адамам]], якія вярнуліся на радзіму з [[Рым]]а ў 1758 годзе. Велізарнае ўражанне на яго зрабілі як археалагічныя пошукі італьянскіх вучоных, так і архітэктурныя фантазіі [[Джавані Батыста Піранезі|Піранезі]]. У [[Стыль Адама|трактоўцы Адама]] класіцызм паўставаў стылем, па вытанчанасці інтэр'ераў ці ледзь саступалі ракако, што набыло яму папулярнасць не толькі ў дэмакратычна настроеных колаў грамадства, але і сярод арыстакратыі. Падобна сваім французскім калегам, Адам прапаведаваў поўная адмова ад дэталяў, пазбаўленых канструктыўнай функцыі. [[Выява:Koenigliche Saline in Arc-et-Senans Bild1 800px.jpg| 150px|right|thumb|Фрагмент ідэальнага горада [[Арк-э-Сена]] (арх. [[Леду]]).]]
 
Француз [[Жак-ЖэрмэнЖэрмен Суфло]] пры будаўніцтве ў Парыжы царквы [[Пантэон, Парыж|Сен-Жэнеўеваў]] прадэманстраваў здольнасць класіцызму арганізоўваць шырокія гарадскія прасторы. Масіўнае веліч яго праектаў прадвесціла [[мегаламанія|мегаламанію]] напалеонаўскага [[ампір]]а і позняга класіцызму. У Расіі ў адным напрамку з Суфло рухаўся [[Васіль Іванавіч Бажэнаў|Бажэнаў]]. Французы [[Клод-Нікола Леду]] і [[Эцьен-Луі Бул]] пайшлі нават далей у бок распрацоўкі радыкальнага візіянерскага стылю з ухілам у абстрактную геаметрызацыю формаў. У рэвалюцыйнай Францыі аскетычны грамадзянскі пафас іх праектаў быў мала запатрабаваны; ў поўнай меры наватарства Леду ацанілі толькі мадэрністы XX стагоддзя.
 
Архітэктары [[Першая імперыя|напалеонаўскай Францыі]] чэрпалі натхненне ў велічных вобразах вайсковай славы, пакінутых [[Рымская імперыя|імперскім Рымам]], — такіх, як [[трыумфальная арка Септымія Севера]] і [[калона Траяна]]. Па загадзе [[Напалеон]]а гэтыя вобразы былі перанесеныя ў Парыж у выглядзе [[трыўмфальная арка Карузель|трыумфальнай аркі]] [[Карузель]] і [[Вандомская калона|Вандомской калоны]]. У дачыненні да помнікаў воінскага велічы эпохі [[напалеонаўскія вайны|напалеонаўскіх войнаў]] выкарыстоўваецца тэрмін «імперскі стыль» — [[ампір]]. У Расіі выдатнымі майстрамі ампіру паказалі сябе [[Карл Росі]], [[Андрэй Вараніхін]] і [[Андрэян Захараў]]. У Брытаніі ампір адпавядае т. н. «[[Рэгенцкі стыль]]» (найбуйнейшы прадстаўнік — [[Джон Нэш]]). [[Выява:Walhalla aussen.jpg| 150px|left|thumb|[[Вальхалла (зала славы)|Вальхалла]] — паўтор афінскага [[Парфенон]]а баварскім дойлідам [[Леа фон Кленцэ]].]]