Барская канфедэрацыя: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [недагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др removed Category:Рэч Паспалітая using HotCat |
др удакладненне |
||
Радок 7:
Прынцыповай мэтай Барскай канфедэрацыі была абарона незалежнасці, правядзенне Рэччу Паспалітай самастойнай знешняй і ўнутранай палітыкі, выгнанне чужаземных войскаў. У гэтым бачыўся, несумненна, яе пазітыўны і патрыятычны бок. Адначасова барычане рашуча выступілі ў абарону вяршэнства каталіцкай царквы, шляхецкіх правоў пры ігнараванні спачатку якіх-небудзь істотных дзяржаўных рэформаў. Пры гэтым трэба ўлічваць, што ідэалогія канфедэрацкага руху на даволі працяглым адрэзку часу яе існавання мянялася. Яна карэкціравалася ў залежнасці ад абставін часу, міжнароднай сітуацыі, змен у кіраўніцтве, але па сутнасці заставалася той жа.
Адзін з буйнейшых даследчыкаў гісторыі Барскай канфедэрацыі польскі гісторык У. Канапчынскі сцвярджаў, што яна «была і засталася да канца» рухам шляхецкім у арганізацыі і практыцы. Канфедэрацыя была шляхецкай па духу, але далёка не шляхецкай паводле саслоўнай прыналежнасці яе ўдзельнікаў. Даволі шырокі ўдзел у ёй узялі прадстаўнікі сялянства і мяшчанства. 3 таго факта, што шляхта змагла ўцягнуць у канфедэрацкі рух людзей ніжэйшых станаў, яшчэ не вынікала, што гэты рух меў цалкам дэмакратычны напрамак ці агульнасаслоўны грамадскі характар. І сялянства, і мяшчанства, далучыўшыся да гэтага руху, пакуль што служыла інтарэсам шляхецкай Рэчы Паспалітай. Пашырэнне сацыяльнай базы канфедэрацыі пагражала змене яе сутнасці. Калі б было больш увагі да «паспольства», канфедэрацыя магла б узняцца да паўстання і хаця б часткова стаць народным рухам.<ref>
Кароль Станіслаў Аўгуст пазнаўшы аб канфедэрацыі, імкнуўся спачатку дзейнічаць павольна, нягледзячы на тое, што канфедэрацыя ў сваім маніфесце абышла яго маўчаннем, але калі наступныя міралюбівыя дзеянні сталі немагчымымі, вялікі гетман Францыск Браніцкі з войскам і генералы Апраксін і Крачэтнікаў выступілі супраць канфедэратаў і ўзялі Бар. Аднак, адначасовы ўсплёск [[каліеўшчына|Каліеўшчыны]] на [[Украіна|Украіне]] стымуляваў пашырэнне канфедэрацыі па ўсіх усходніх абласцях Польшчы і нават у [[Літва|Літве]]. Канфедэраты звярнуўся за дапамогай з-за мяжу і ўнеслі ўклад у выклік вайны паміж Расіяй і Асманскай імперыяй ([[Руска-турэцкая вайна, 1768-1774]]).
| |||