Польска-беларускае таварыства: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][дагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
Няма тлумачэння праўкі
др пам.друку
Радок 1:
'''Польска-беларускае таварыства'''  — грамадска-палітычная арганізацыя ў 1919-20 1919—1920 г., якая складалася з прадстаўнікоў беларускай грамадскасці і польскіх дзеячаў, галоўным чынам «крэсавага» паходжання.
 
Таварыства створана ў ліпені [[1919]] ў [[Варшава|Варшаве]] «для ўзаемнага пазнання і збліжэння Польшчы і Беларусі». У яе кіраўнінтвакіраўніцтва ўваходзілі М. Абязерскі (старшыня), [[Л. Дубейкаўскі]] (віцэ-старшыня), К. Гардзялкоўскі (сакратар і скарбнік), [[П. Аляксюк]], [[Э. Вайніловіч]], Т. Галуўка, А. Лядніцкі, [[Р. Скірмунт]], [[Б. Тарашкевіч]], В. Цывінскі, Ч. Янкоўскі і інш.
 
Паводле статута таварыства ставіла за мэту дамагацца «цяснейшай прыязнасці паміж бел.беларускім і польскім народамі, грунтоўнае і шырокае азнаямленне польскага грамадзянства з Беларуссю і, наадварот, беларускага грамадзянства з Польшчай, будаўніцгвабудаўніцтва ўзаемавыгаднага супрацоўніцгвасупрацоўніцтва ў галіне культурнай, эканамічнай і асабліва палітычнай, як роўны з роўным, вольны з вольным».
 
Таварыства арганізоўвала сумесныя публічныя канферэнцыі, лекцыі па польска-беларускай праблематыцы, праз польскую і беларускую прэсу асвятляла грамадска-палітычнае становішча і перспектывы дзяржаўнай федэрацыі абодвух народаў, дамагалася стварэння свайго часопіса, наладжвання сумесных музейных выставак, увядзення ў школьныя праграмы польскіх і беларускіх навучальных устаноў прадметаў па гісторыі, геаграфіі, этнаграфіі Польшчы і Беларусі. У кастрычніку 1919 створаны Мінскі аддзел таварыства, у працы якога ўдзельнічалі [[Магдалена Радзівіл|М. Радзівіл]], [[Юры Чапскі|Ю. Чапскі]], С. Лянкоўскі, В. Янчэўскі і інш. У верасні 1919, у разгар [[польска-савецкая вайна|польска-савецкай вайны]], выдала адозву да грамадзян беларуска-літоўскіх зямель, у якой заклікала да яднання Польшчы і Беларусі. [[15 студзеня]] [[1920]] звярнулася з мемарандумам да генеральнага камісара Упраўлення ўсходніх зямель, у якім звяртала ўвагу на ўціск польскай акупацыйнай адміністрацыяй беларускага школьніцтва, прэсы, грамадска-палітычных арганізацый і культурна-асветных гурткоў, арышты беларускіх нацыянальных дзеячаў. Для паляпшэння польска-беларускіх адносін і вырашэння палітычных канфліктаў у краі прапаноўвалася стварыць пры Упраўленні ўсходніх зямель спецыяльны камітэт з прадстаўнікоў краёвай грамадскасці абодвух нацыянальнасцей.
 
3 лета 1920 фактычна таварыства бяздзейнічала. У час [[Слуцкае паўстанне|Слуцкага паўстання]] ў лістападзе 1920 асобныя члены таварыства (Л. Дубейкаўскі, К. Гардзялкоўскі, Ч. Крупскі) безвынікова намагаліся правесці сумесную ПалітычнюПалітычную нараду па абмеркаванні ваенна-палітычнага становішча ў Беларусі і наладжванні каардынацыі паміж польскімі фарміраваннямі, удзельнікамі «слуцкай акцыі» і вайсковымі адцзеламіаддзеламі [[С. Булак-Балаховіч]]а з мэтай арганізацыі ўзброенага выступлення супраць савецкай улады.
 
У верасні [[1921]] Польска-беларускае таварыства канчаткова распалася.
 
== Літаратура ==
* Ляхоўскі У. Польска-беларускае таварыства // ЭГБ, у 6 т. Т. 6, кн .ІІ. - — Мн., 2003.
 
[[Катэгорыя:Арганізацыі Заходняй Беларусі]]