У 1848 годзе, праз 20 гадоў па смерці Ц. Забароўскага, у рацэ Збруч выпадкова знойдзназнойдзена скульптура паганскага ідала. Сучасныя даследчыкі, грунтуючыся на выніках натуральнанавуковай экспертызе, лічаць, што ідал не старажытны, а верагодна створаны паводле эскізаў Ц. Забароўскага ў 1822—1823 гадах. Даследчыкі не лічаць «ідала» наўмыснай падробкай Забароўскага, а толькі прадметам створаным для ажыўлення фантазіі паэта. Ц. Забароўскі меў дастатковую адукацыю, веды, творчую фантазію, а таксама матыў, сродкі і тэхнічныя магчымасці стварэння падобнай скульптуры ў 1822—1823 гадах падчас працы над «Баянам» і асабліва «Умвітам». Таксама, даследчыкі лічаць, што схільны да тэатральных эфектаў Забароўскі мог загадаць утапіць «ідала» па завяршэнні «Умвіта» ў 1823 годзе, бо асноўная мараль «Умвіта» не ўхваленне паганства, а перавага і перамога хрысціянства.<ref>Комар А., Хамайко Н. …</ref>
