Цімон Забароўскі: Розніца паміж версіямі

[недагледжаная версія][недагледжаная версія]
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др стылявыя змены
Радок 3:
 
== Біяграфія ==
Пачатковую адукацыю атрымаў дома. У 1810 г. вучыўся ў школе ва Львове. Скончыў [[Крамянецкі ліцэй]], пад час вучобы быў сябрам літаратурнага гуртка. Таварышамі Ц. Забароўскага падчас вучобы былі Алаізій Каржанеўскі, Ян Казімір Ардынец, Францішак Кавальскі, Густаў Алізар. Па ліцэі паехаў у Варшаву, дзе ў 1817—1818 гадах займаўся паэтычнымі перакладамі і рэдактурай. Аднак, атрымаўшы колькі негатыўных рэцэнзій на свае творы, Ц. Забароўскі вяртаецца ў Крамянец. У Крамянцы ў 1818—1819 гг. рэдагаваў літаратурную частку выданнячасопісаў «Ćwiczenia naukowe». У(1818—1819) 1818 гі «Pamiętnik Naukowy» (1819). уКалі «ĆwiczeniachĆwiczenia naukowe» выйшлане урыўкамізнайшло першаяпатрэбнай паэмафінансавай падтрымкі, Ц. ЗабароўскагаЗабароўскі «Boleslawў 1819 г. вяртаецца ў бацькоўскі маёнтак Лычкоўцы, дзе жыў і працаваў да сваёй смерці.
Chrobry czyli zdobycie Kijowa», якая дала хуткую вядомасць. Таксама ў «Ćwiczeniach» выйшла і наватарскае даследаванне Ц. Забароўскага пра будову і рытміку польскага верша. Урэшце, калі «Ćwiczenia naukowe» не знайшло патрэбнай фінансавай падтрымкі, Ц. Забароўскі ў 1819 г. вяртаецца ў бацькоўскі маёнтак Лычкоўцы, дзе жыў і працаваў да сваёй смерці.
 
Ц. Забароўскі загінуў у 1828 г. пры невысветленыхняясных абставінах. Паводле плётак, вінаваты быў раман з замужняй суседкай. Адны падазравалі, што паэт быў утоплены слугой раўнівага мужа, іншыя бачылі проста няшчасны выпадак. Бліжэйшыя сябры Забароўскага — Ф. Лашоўскі і Ю. Сабінскі — у некралогу неабачліва агарнулі яго смерць ў рамантычны арэол, нагадаўшы, што, паводле [[Гётэ|гётаўскага]] Вертэра, няшчасныя закаханыя канчаюць жыццё самагубствам. Таму, яшчэ ў 1920-х мясцовыя жыхары памяталі пра Ц. Забароўскага як пра самагубцу. Аднак, сведак смерці не было, афіцыйна ён памёр ад апаплексічнага ўдару. Бацькі пахавалі Цімона каля царквы побач з астатнімі родзічамі, насуперак глухому абурэнню сялян.
Замілаваны роднымі мясцінамі Ц. Забароўскі апявае іх вершамі. Побач з любоўнай і пейзажнай лірыкай, якая праславіла яго Ц. Забароўскі спрабуе вярнуцца і да гістарычнай тэматыкі. У развіццё сюжэту «Boleslaw Chrobry czyli zdobycie Kijowa», у 1822 г. Ц. Забароўскі піша фрагменты ўрэшце не скончанай паэмы «Bojan», дзе падае сваю паэтычную фантазію ў выглядзе Pieśni Bojana і Śpiéwu Bojana. У 1823 г. стварае вялікую скончаную паэтычную п'есу «Umwit». Летам 1823 г. Ц. Забароўскі піша п'есу «Bohdan Chmielnicki» з даволі не тыповай для польскай літаратуры трактоўкай вобраза гетмана. У 1824 г. зноў звяртаецца да старажытнарускіх сюжэтаў, працуючы над п'есай «Tajemnica, czyli Borys i Milwiana». Разумеючы аднак, што драматургія не самы моцны яго бок, Ц. Забароўскі ў далейшым засяроджваецца на лірыцы. Забароўскі не скончыў Баляславіяду (або нават спаліў скончаны твор) і звяртаўся да гістарычных сюжэтаў толькі ў цыкле дум, які быў апублікаваны пасмяротна ў 1830 г. як зборнік «Dumy podolskie za czasów panowania tureckiego w tej ziemi».
 
== Творчасць ==
Ц. Забароўскі загінуў у 1828 г. пры невысветленых абставінах. Паводле плётак, вінаваты быў раман з замужняй суседкай. Адны падазравалі, што паэт быў утоплены слугой раўнівага мужа, іншыя бачылі проста няшчасны выпадак. Бліжэйшыя сябры Забароўскага — Ф. Лашоўскі і Ю. Сабінскі — у некралогу неабачліва агарнулі яго смерць ў рамантычны арэол, нагадаўшы, што, паводле [[Гётэ|гётаўскага]] Вертэра, няшчасныя закаханыя канчаюць жыццё самагубствам. Таму, яшчэ ў 1920-х мясцовыя жыхары памяталі пра Ц. Забароўскага як пра самагубцу. Аднак, сведак смерці не было, афіцыйна ён памёр ад апаплексічнага ўдару. Бацькі пахавалі Цімона каля царквы побач з астатнімі родзічамі, насуперак глухому абурэнню сялян.
У 1818 г. у «Ćwiczeniach» выйшла урыўкамі першая паэма Ц. Забароўскага «Boleslaw Chrobry czyli zdobycie Kijowa», якая дала хуткую вядомасць. Таксама ў «Ćwiczeniach» выйшла і наватарскае даследаванне Ц. Забароўскага пра будову і рытміку польскага верша.
 
Замілаваны роднымі мясцінамі Ц. Забароўскі апявае іх вершамі. Побач з любоўнай і пейзажнай лірыкай, якая праславіла яго Ц. Забароўскі спрабуе вярнуцца і да гістарычнай тэматыкі. У развіццё сюжэту «Boleslaw Chrobry czyli zdobycie Kijowa», у 1822 г. Ц. Забароўскі піша фрагменты ўрэшце не скончанай паэмы «Bojan», дзе падае сваю паэтычную фантазію ў выглядзе Pieśni Bojana і Śpiéwu Bojana. У 1823 г. стварае вялікую скончаную паэтычную п'есу «Umwit». Летам 1823 г. Ц. Забароўскі піша п'есу «Bohdan Chmielnicki» з даволі не тыповай для польскай літаратуры трактоўкай вобраза гетмана. У 1824 г. зноў звяртаецца да старажытнарускіх сюжэтаў, працуючы над п'есай «Tajemnica, czyli Borys i Milwiana». Разумеючы аднак, што драматургія не самы моцны яго бок, Ц. Забароўскі ў далейшым засяроджваецца на лірыцы. Забароўскі не скончыў Баляславіяду (або нават спаліў скончаны твор) і звяртаўся да гістарычных сюжэтаў толькі ў цыкле дум, які быў апублікаваны пасмяротна ў 1830 г. як зборнік «Dumy podolskie za czasów panowania tureckiego w tej ziemi».
 
== Памяць ==
Радок 23 ⟶ 25:
* ''Biegeliesen H.'' Tymon Zaborowski // Ateneum, t IV, z. II (Warzawa, 1883), 313—345; z. III, 536—588;
* ''Barczyk W.'' Tymon Zaborowski — poeta «Wieszcz Miodoboru» // Głosy podolan, № 73. — Warszawa, 2005, 38-39;
* ''Czwórnóg-Jadczak B.'' Tymon Zaborowski // Pisarze polskiego oświecenia, t. 3.  — Warszawa, 1996, 641;
* ''Danielewicz M.'' Tymon Zaborowski — Życie i twórczość (1799—1828). — Warszawa, 1933;
* ''Fabianowski A.'' Gimnazjum Wołyńskie w Krzemieńcu: jego twórcy i uczniowie // «Niepodległość i Pamięć», Nr 27, 2008;