Данія-Нарвегія: Розніца паміж версіямі
| [дагледжаная версія] | [дагледжаная версія] |
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
др r2.7.2+) (робат змяніў: bg:Дания-Норвегия |
Няма тлумачэння праўкі |
||
Радок 92:
Дамінавала ў саюзе Данія, каралі якой з дынастыі Ольдэнбургаў кіравалі каралеўствам, афіцыйнымі мовамі былі [[дацкая мова|дацкая]] і [[нямецкая мова|нямецкая]]. Тытулам караля было «Кароль Даніі і Нарвегіі, вендаў і готаў» (тытулы караля готаў і вендаў, у адваротным парадку, насілі таксама [[Каралі шведскія|шведскія каралі]]).
Унія аказала вялікі ўплыў на развіццё нарвежскай культуры; літаратурнай мовай Нарвегіі была дацкая, затым, у [[19 стагоддзе|19 стагоддзі]], пасля распаду уніі, пачаў развівацца, а ў [[20 стагоддзе|20 стагоддзі]] была кадыфікаваная асноўная сучасная літаратурная мова Нарвегіі [[
Падчас Напалеонаўскіх войн пасля бамбардзіроўкі [[Капенгаген]]а англічанамі дацка-нарвежскае каралеўства апынулася ўцягнутым у спусташальную [[Англа-дацкая вайна 1807-1814|англа-дацкую вайну 1807—1814]]. Па выніках яе Данія абвясціла сябе банкрутам (1813) і саступіла кантынентальную Нарвегію па Кільскім дагаворы (1814) каралю Швецыі; пры гэтым замежныя ўладанні Нарвегіі — Фарэры, Грэнландыя і Ісландыя — засталіся ў Даніі. Нарвежцы паўсталі супраць гэтага рашэння, прынялі канстытуцыю і абралі сваім каралём дацкага кронпрынца Крысціяна Фрэдэрыка (будучага караля Даніі [[Крысціян VIII|Крысціяна VIII]]), але пасля ўварвання шведскіх войск Крысціян быў скінуў, а каралём Нарвегіі фармальна стаў састарэлы шведскі кароль [[Карл XIII]], якога праз чатыры гады змяніў заснавальнік дома Бернадотаў [[Карл XIV Юхан]]. Так дацка-нарвежскую унію змяніла [[Шведска-нарвежская унія|шведска-нарвежская]] (з захаваннем асобнай нарвежскай канстытуцыі), якая праіснавала да 1905.
| |||