Вікіпедыя

Першае сербскае паўстанне: Розніца паміж версіямі

Інтэрактыўны прагляд гісторыі
[дагледжаная версія][дагледжаная версія]
← Папярэдняя праўкаНаступная праўка →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
др →‎1807—1812: вікіфікацыя
Радок 75:
[[Выява:Mustafa IV.jpg|thumb|200px|Мустафа IV]]
 
[[1807|17 чэрвеня 1807]] рускі атрад колькасцю 1000 чалавек пераправіўся на правы бераг [[Дунай|Дуная]], злучыўся з сербамі і пачаў аблогу крэпасці Негоцін.
[[Выява:Sultan Mahmud II of the Ottoman Empire.jpg|thumb|200px|Махмуд II]]
[[1807|25 чэрвеня 1807]] [[Расійская Імперыя|Расія]] склала з [[першая Імперыя|Французскай імперыяй]] [[Тыльзіцкі мір]], па якім абавязвалася спыніць ваенныя дзеянні на [[Балканы|Балканах]], з прычыны чаго [[1807|2 жніўня 1807]] склала з [[Асманская імперыя|Асманскай імперыяй]] [[Слабадзейскае перамір'е]]. Баявыя дзеянні паміж [[Расійская Імперыя|Расіяй]] і [[Асманская імперыя|Турцыяй]] былі прыпынены, але перамір'е не распаўсюджвалася на паўсталых сербаў.
 
У той жа дзень, [[1807|2 жніўня 1807]], [[Расійская Імперыя|расійскі]] упаўнаважаны [[Канстанцін Канстанцінавіч Радафінікін|Радафінікін]] прыбыў у [[Бялград]].
Радок 85:
Увосень [[1807]] у становішчы перамір'я новы [[турэцкі султан|султан]] распачаў спробу ўрэгуляваць адносіны з сербамі, падаўшы ім жаданую перш [[аўтаномія|аўтаномію]]. Увесну [[1808]] сербы вялі перамовы з уладамі [[Аўстрыйская імперыя|Аўстрыйскай імперыі]], але яны скончыліся безвынікова.
 
[[1808|28 чэрвеня 1808]] у выніку новага перавароту ў [[Стамбул|Стамбуле]]е да ўлады прыйшоў [[Махмуд II]], які пакараў смерцю свайго брата [[Мустафа IV|Мустафу IV]].
 
У канцы [[1808|лістапада 1808]] у вёсцы [[Топала]] [[Карагеоргій]] быў абвешчаны вярхоўным кіраўніком [[княства Сербія|Сербіі]] са спадчыннай уладай.
 
[[1809|22 сакавіка 1809]] рускія войскі пад камандаваннем [[Аляксандр Аляксандравіч Празароўскі|Празароўскага]] аднавілі баявыя дзеянні супраць турак, пра што неадкладна быў апавешчаны [[Карагеоргій]]. Сербы распачалі наступ адразу па чатырох кірунках: на ўсход — на [[Відын]], на паўднёвы ўсход — на [[Ніш]], на захад — у [[Боснія, гістарычная вобласць|Боснію]] і на паўднёвы захад — у [[Стары-Улах]].
 
Першапачаткова наступ быў паспяховым, але [[1809|ў маі 1809]] войска, якое накіроўвалася ў [[Ніш]], патрывала [[Бітва на Чэгарэ|паражэнне на гарэ Чэгар]], а [[1809|у ліпені 1809]] туркі ўзялі Дэліград, дарога на [[Бялград]] была адкрыта. Толькі дзякуючы дзеянням рускіх, якія распачалі генеральны наступ, асманскія войскі былі адкінуты да [[Ніш]]у ([[1809|кастрычнік 1809]]).
Радок 95:
З ліпеня па кастрычнік [[1810]] сумесна з рускім войскам сербам атрымалася аднавіць свой кантроль над ўсімі раней пазбаўленнымі тэрыторыямі.
 
[[1811|6—12 студзеня 1811]] у [[Бялград]]зе адбылася скупшчына старэйшын, на якой было абвешчана пра вярхоўную спадчынную ўладу [[Карагеоргій|Карагеоргія]]. Быў ўтвораны ўрад з 6 апекуноў (міністраў).
 
[[1811|2 кастрычніка 1811]] рускія на чале з [[Міхаіл Кутузаў|Кутузавым]] нанеслі паражэнне туркам пры Рушчуке, што вымусіла апошніх пайсці на перамовы. [[1812|16 мая 1812]] была складзена [[Бухарэсцкая мірная дамова|Бухарэсцкая мірная дамова]] паміж [[Расійская імперыя|Расіяй]] і [[Асманская імперыя|Турцыяй]]. Адмысловым артыкулам дамовы абумаўлялася амністыя сербскім паўстанцам і аўтаномны статут [[Бялградскі пашалык|Бялградскага пашалыка]], дэталі якога павінны быць абмеркаваны падчас сербска-турэцкіх перамоў.
 
== 1812—1813 ==
Узята з "https://be.wikipedia.org/wiki/Першае_сербскае_паўстанне"